Libya'da Anayasa Referandumu Yasa Tasarısı "Tartışmaların Gölgesinde" Onaylandı

Libya'da Tobruk Merkezli Temsilciler Meclisi (TM), bir yıl süren çalışmaların ardından ülkede yapılması planlanan daimi anayasa referandum yasa tasarısını onayladı.

TM milletvekillerinden İbrahim ez-Zağid'in, TM'nin resmi internet sitesinde yayınlanan açıklamasında, TM tarafından bugün düzenlenen olağanüstü oturumda daimi anayasa referandum yasa tasarısının kabul edildiği belirtildi.

Tasarı seçim komisyonuna sunulmadan önce, 2011'den bu yana yürürlükte olan geçici anayasadaki "tek seçim bölgesi" ifadesinin "3 seçim bölgesi" şeklinde değiştirileceği kaydedildi.

Açıklamada, oylamaya katılım sayısı ve kabul, ret rakamlarına dair bilgi verilmedi.

Mevcut anayasaya göre söz konusu yasayla ilgili oturumun yapılabilmesi için 101 milletvekilinin mecliste bulunması gerekiyor. Yasanın kabulü için de 120 milletvekilinin onayına ihtiyaç var. TM'de 200 milletvekili bulunuyor.

Doğu bölgesi milletvekilleri, yeterli sayıya ulaşılmadığını öne sürerek oturumu boykot etti

Öte yandan Doğu bölgesi milletvekilleri, yeterli sayıya ulaşılmadığını öne sürerek referandum yasasının onaylanmasını reddetti.

Kendilerini "Burka Milletvekilleri" olarak adlandıran, ad ve sayılarına ilişkin bilgi verilmeyen doğu bölgesi milletvekilleri tarafından yapılan yazılı açıklamada da TM tarafından yapılması planlanan daimi anayasa için referandum yasa tasarısının onaylanması için yeterli sayıya ulaşılmadığı öne sürülerek referandumu boykot ettikleri belirtildi.

Açıklamada, oturumun "gayrimeşru" olduğu ifade edilerek, "Bugün Trablus bölgesinden 30 milletvekili bir araya gelerek, anayasa referandumuyla ilgili kanunu onayladı. Anayasaya göre söz konusu yasanın onaylanabilmesi için salt çoğunluğun sağlanması (101 milletvekili) gerekiyor." ifadelerine yer verildi.

"Burka milletvekilleri" ayrıca, referandum yasasının onaylanmasının ilan edilmesinin "ciddi siyasi yankıları" olacağı uyarısında bulunarak, bunun "güveni sarsacağı ve Libya'nın birliğini ve birlikte yaşama olasılığını tehdit edeceğini" belirtti.

Açıklamada, bugün yaşananların, yasa tasarısını reddeden "Burka milletvekilleri" ve ordu liderlerine ( Halife Hafter'e) yönelik açık bir provokasyon olduğu dile getirilerek, TM Başkanı Akile Salih'e "tatil gününde meclisi açan ve kanuni ve anayasal suçları kasıtlı olarak işleyen herkes hakkında" soruşturma talimatı vermesi çağrısında bulunuldu.

Libya'daki anayasa çalışmaları

TM Başkanı Akile Salih, mecliste salt çoğunluk sağlanamadığından bir yılı aşkın süredir oylanamayan anayasa referandumu yasa tasarısı için mecliste karar yeter sayısına ulaşılamaması ve yasanın geçirilememesi durumunda, TM'nin, "2014 yılında çıkarılan 5 sayılı kararı uygulamaya koyacağı ve geçici devlet başkanlığı seçimlerine gidileceğine" ilişkin açıklamada bulunmuştu. Söz konusu açıklama, tartışmalara neden olmuştu.

Libya'da yeni bir anayasa taslağı oluşturulması için tesis edilen 60 üyeli Anayasa Hazırlama Komisyonu, üyelerinin seçildiği Şubat 2014'ten yaklaşık üç yıl sonra, Temmuz 2017'de ülkenin kalıcı anayasası olacak taslak çalışmalarını bitirdiğini duyurmuştu.

Uluslararası toplum TM'ye "meclis ve başkanlık seçimlerine hazırlık kapsamında anayasa çalışmalarının bir an önce tamamlanması" çağrıları yapıyor.

Geçen mayıs ayında Fransa'nın öncülüğünde gerçekleştirilen Paris Zirvesi'nde de Libya'da 10 Aralık 2018'de seçimlerin yapılması ve seçimin anayasal temellerinin atılması kararlaştırılmıştı.