Renk Körlüğüne Oyunla Tespit

NURGÜL TEMİZ - Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü tarafından yürütülen "Minik Gözler Projesi" ile doğuştan renk körlüğü bulunan çocuklardaki rahatsızlık, geliştirilen mobil oyun uygulaması sayesinde fark edilebilecek.

Evde, "Minik Gözler" adlı oyunu oynayan çocuklardan sorun tespit edilenlerin ailelerine, "Çocuğunuzda mavi renk körlüğü problemi olabilir, doktorunuzdan randevu alınız" şeklinde geri bildirimler geliyor.

KOÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nevcihan Duru, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Okul Öncesi Çocukları için Renk Körlüğünü Tespit Etme Oyunu Projesi"nin (Minik Gözler), TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı tarafından desteklendiğini belirtti.

Proje yürütücüsü öğrenciler Noyan Şimşek, Seda Tanbay, Reha Gülasar ve proje danışmanı Yrd. Doç. Dr. Pınar Onay Durdu'nın çocuklarda renk körlüğünü tespit etmek için güzel bir projeyi hayata geçireceklerini ifade eden Duru, projenin özellikle okul öncesi çocuklara yönelik olduğunu kaydetti.

Renk körlüğünün çocuklarda erken tespit edilmesinin önemine dikkati çeken Duru, şunları söyledi:

"Minik Gözler Projesi ile özellikle okul öncesi dönemdeki çocuklarda renk körlüğünün eğlenceli bir oyun ile fark edilmesi sağlanabilecek. Oyun sonrasında ailelere bir uzmana başvurmaları konusunda bir yönlendirmenin sunulması ile yaşanabilecek birtakım problemlerin erken önüne geçilmesi sağlanmış olacak. KOÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü tarafından bu tür projelerle üreterek öğrenmeye, üreterek katkı sağlamaya özverili akademik personelimiz ve heyecanlı öğrencilerimiz ile devam edeceğiz."

"Amacımız ailelere kılavuzluk sağlamak"

Proje hakkında bilgi veren KOÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Proje Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Pınar Onay Durdu, harflerin ve rakamların karmaşık zemin üzerinde tanınmasına yönelik "ishihara" gibi testler olduğunu ancak bu testlerin okuma yazma bilmeyen okul öncesi çocuk grubu için uygun bulunmadığını ifade etti.

Kendilerinin de bunu bir oyunun içerisine entegre ettiklerini belirten Durdu, "Çocuklar oynarken buna yönelik değerlendirildiğinin farkına varmamış oluyorlar. Burada amacımız kesinlikle tanı, teşhis koymak değil. Herhangi bir uzmanın yerine geçmek değil. Amacımız ailelere böyle bir problem olma ihtimali varsa onlara kılavuzluk sağlamak ve onlara geri bildirim sağlayarak bir uzmana başvurmalarını sağlamak." şeklinde konuştu.

Durdu, çocukların oyunu her halükarda kazandığını böylelikle çocukların başarı motivasyonunu artırmayı hedeflediklerini ifade etti.

Proje sayesinde ailelerin çocuklarında bulunan renk körlüğü olasılığını erken yaşta tespit edebileceğini vurgulayan Durdu, şunları söyledi:

"Renk körlüğü günümüzde ciddi bir kusur olarak kabul edilmiyor ancak yine de aileler küçük çocuklarında birtakım problemler sezinlediklerinde mobil cihazlarına bu uygulamayı indirerek evde diğer oyunları oynatır gibi bu oyunu oynatıp geri bildirim alabilirler ve aldıkları geri bildirim doğrultusunda bir uzmana başvurabilirler. Renk körlüğü tespitini sağlamış olmak aileye, çocuğa yönelik okulda veya çevrede yapılan 'hala bu renkleri öğrenemedin, bak arkadaşların öğrendi' gibi olumsuz yaklaşımların kullanılmasını önleyebilir. Göz hastanelerinde ya da çocuk hastanelerinde bir dokunmatik ekranda bu uygulama olabilir. Orada da bu şekilde ailelerin kendi gözetiminde oynaması ve geri bildirim alınması sağlanabilir. Ayrıca oyunun sonunda aileye verilen geri bildirim altında eğer sitem bir ya da birden fazla hastane ile beraber çalışma imkanı sağlanabilirse sistem üzerinde direkt 'randevu alma' imkanı sağlanabilecek."

Durdu, uygulamanın pilot çalışmasının orta yaştaki 3 renk körü için test edildiğini dile getirerek, test sonucunda 3 test katılımcısının da renk körü seviyesinin yüksek oranda tespit edildiğini vurguladı.

Oyun hakkında bilgi veren Durdu, şunları kaydetti:

"Oyunun kızlar ve erkekler olarak iki farklı versiyonu var. Erkekler için olan oyunda bir trafik polisi var eğer çocuk renk körüyse ishihara testi baz alınarak oluşturulan trafik polisini fark etmiyor ve arabayla polisin üzerinden geçiyor. Herhangi bir şekilde renk körlüğü yoksa arabanın kulvarını değiştirerek ilerlemeye devam edecek. Kızlara yönelik oyunda ise yine aynı şekilde prenses kıyafetleri oluşturuluyor ve bunların üzerine tıklayarak kıyafetlerin yakalanması isteniyor. Eğer çocuk renk körü ise kıyafeti zemin üzerinde fark edemiyor. Oyun bittiğinde ise aileye buna yönelik geri bildirim gidiyor."