Sandıklı Leblebisinin Son Ustaları

Afyonkarahisar'ın Sandıklı ilçesinde 36 yaşındaki Fatih Aslan, ailesinin 3 kuşaktır yaptığı ata mesleği leblebiciliği tüm zorluklara rağmen devam ettiriyor.

Geçmişte halkın önemli bölümünün leblebi ile geçimini sağladığı ilçede, üretimi sadece birkaç işletme sürdürüyor.

Genellikle aile işletmesi şeklinde faaliyetlerine devam eden leblebiciler, usta-çırak ilişkisindeki sorunlar nedeniyle mesleğin gelecek kuşaklara aktarılamamasından da endişe ediyor.

Leblebici Fatih Aslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sandıklı leblebisinin unutulmaması için gayret gösterdiklerini söyledi.

Leblebinin yüzlerce yıl önce ilçede yaşayan Şeyh Nurettin tarafından bulunduğunun rivayet edildiğini belirten Aslan, "Anlatılanlara göre Muradin Camisi yanında mezarı bulunan muhterem bir şahıs olan Şeyh Nurettin, nohut kavururken teri damlıyor. Onu keçe ile sürtüyor ve leblebi ilk olarak bu şekilde ortaya çıkıyor." dedi.

Tarihte çok meşhur olan Sandıklı leblebisinin Evliya Çelebi'nin Seyahatname'sinde de geçtiğine dikkati çeken Aslan, şöyle devam etti:

" Türkiye'de çok farklı yerlerde leblebi yapılıyor ama en eski yapılan yerlerden biri Sandıklı'dır. Nohudu leblebiye dönüştüren kişinin Sandıklı'da olması da ilçemizi bu alanda ayrı bir konuma getiriyor. Leblebinin başkenti Sandıklı'dır diyebiliriz. Şeyh Nurettin ile başlayan bu geleneği biz de elimizden geldiği kadar devam ettirmeye çalışıyoruz."

İlçede 20'nin üzerinde leblebi çeşidi üretiliyor

Aslan, leblebinin uzun süren meşakkatli bir yolculuğu olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:

"Nohudun leblebiye yolculuğu yaklaşık 80 gün sürüyor. Çeşitli aşamaları var. Göründüğü gibi çok basit bir olay değil. İşletmemize gelen nohut ilk önce çalkalama işlemi ile küçük ve büyüğüne göre sınıflarına ayrılıyor. Nohut ilk aşamada tavlanıyor, yani makinede pişiriliyor. Bir hafta bekletiliyor. Sonra tavlama işlemi tekrarlanıyor. Bir hafta daha toprak zeminde sergilere serilerek dinlendiriliyor. Bu işlem üç kez tekrarlandıktan ve son tavlamanın yapılmasından bir gün önce nohut ıslatılarak bekletiliyor. Bir gün dinlendirilen nohut, kabuğunun soyulması için belirli miktarda makineye dökülüp işlemden geçiriliyor. Kabuğu ayrılan nohut son olarak tekrar kavruluyor ve leblebi olarak satışa hazır hale getiriliyor."

Damak zevkine göre birçok leblebi çeşidi bulunduğunu, kendilerinin 20'nin üzerinde türde leblebi ürettiklerini aktaran Aslan, "Acılısı, şekerlisi, tuzlusu, klasiği, birçok türde leblebi var. En çok klasik leblebi ile tuzlu ve şekerli leblebi ilgi görüyor. Biz de en çok rağbet gören çeşitleri daha fazla üretiyoruz." diye konuştu.