Tarihin Tanıkları Selle Kayboldu

Bosna Hersek'te son yüzyılın en büyük sel felaketi yaşanırken meydana gelen heyelanlar birçok yerleşim birimini tehdit ediyor. Ülkenin doğusunda bulunan ve Bosna savaşında büyük katliamların yaşandığı Vlasenitsa kentinde meydana gelen heyelan, Boşnak nüfusun yaşadığı Çelebiçi köyünde bir kişinin ölümüne, köydeki evlerin ve Fatih Sultan Mehmet döneminde yaptırılan caminin de yıkılmasına neden oldu.

70 yaşındaki Hanifa Çelebiç, heyelanda yıkılan evinin altında kalarak öldü.

Çelebiç Bosna'daki savaş sırasında Sırplar'ın saldırısından kaçarak, eşi ve iki çocuğuyla birlikte Srebrenitsa kentine sığınmıştı. Hanifa Çelebiç, 1995 yılındaki Srebrenitsa soykırımında kocasını ve bir oğlunu kaybetti. Çelebiç ve hayatta kalan oğlu Bahrudin ormana kaçarak soykırımdan kurtulmuştu. Çelebiç, uzun yıllar mülteci kamplarında ve köyünden uzak kentlerde yaşadı. Köyüne 2006 yılında tek başına dönen Hanifa Çelebiç, Slovenya'da çalışan oğlu Bahrudin'in destekleriyle yeniden inşa ettiği evinde yaşamını sürdürüyordu.

Tüm birikimleri toprak altında kaldı

1992-1995 Bosna savaşı sırasında evlerini terk eden Çelebiçi köyünün Boşnakları, 2000'li yıllarda dönmeye başladıkları köylerini şimdi de heyelanın getirdiği toprak yığınlarına terk etti.

57 yaşındaki İsmet Çelebiç, heyelanlarda evini kaybettiğini ve eşiyle Boşnak nüfusun yaşadığı komşu Cerska köyündeki arkadaşının yanında kalmaya başladıklarını söyledi.

Heyelan yüzünden bir kez daha evlerini kaybettiklerini belirten İsmet Çelebiç, "Ben 57 yaşındayım ama hayatımda böyle bir şeyle karşılaşmadım. İnanılmaz bir trajediydi, savaşta en azından evlerimize dönme umudumuz vardı, ancak şimdi bu umudumuz da kalmadı. Yollar çatladı, artık köyümüze girmek imkansız, bir daha geri dönebileceğimizi hiç sanmıyorum" dedi.

Ayakta sadece cami minaresi kaldı

Heyelanda sadece Fatih Sultan Mehmet döneminde yaptırılan caminin minaresi ayakta kaldı. Sırplar camiyi üç kez yıkmış, ancak köylerine dönen Boşnaklar her seferinde yeniden inşa etmişti.

Toprak altında kalan camide savaş dönemine kadar 13 yıl imamlık yapan Bego Selimoviç, caminin Boşnak nüfusun bir araya geldiği bir "toplanma merkezi" olduğunu belirterek şöyle konuştu:

"Bu cami, Fatih Sultan Mehmet döneminde bölgede yaptırılan en eski camilerden biridir. Osmanlı'nın çekilmesinin ardından Sırplar bu camiyi, I. ve II. Dünya Savaşı'nda yıktı. Ancak her defasında köylerine yeniden dönen Boşnaklar bu camiyi tekrar inşa etti. Bosna Hersek'te 1992-1995 yılları arasında yaşanan savaşta da Sırplar bu camiyi yine temellerine kadar yıktı. Ancak bizler 2008 yılında bu camiyi temellerinin bulunduğu yerde yeniden inşa ettik. Camimiz, bu sefer de heyelan felaketine kurban gitti. Cami, minaresi hariç, tamamen toprak altında kaldı. Minarenin ayakta kalması bizim için çok anlamlı. Bu caminin minaresinin kurtulması, bizim baş eğmeyeceğimizin bir göstergesidir. Müslüman nüfus olarak bu bölgede yaşamaya devam edeceğiz."

Kaynak: AA