Tunus'ta Yerel Seçimlerin Ertelenmesi

ENES CANLI - Tunus'ta bu ay içinde peşpeşe gerçekleşen hükümette revizyon, idari barış yasasının onaylanması ve son olarak da yerel seçimlerin ertelenmesi siyasetteki tartışmaları arttırdı.

Tunus Yüksek Seçim Komisyonu (YSK) geçen nisan ayında devrimden sonraki ilk yerel seçimlerin 17 Aralık tarihinde yapılacağını açıklamış ancak açıklamanın üzerinden bir ay geçmeden YSK Başkanı Şefik Sarsar, yardımcısı ve bir komisyon üyesi ile birlikte "siyasi baskılar altında görevlerine devam edemeyecekleri" gerekçesiyle istifa etmişti.

YSK başkanının istifası, seçimlerin aralık ayında gerçekleştirilebilmesi etrafındaki soru işaretlerini çoğaltırken Tunus'taki bir çok sivil toplum kuruluşu, yerel yönetim yasasını "1977'den kalma aşırı merkeziyetçi" olduğu yönünde eleştirerek, reform çağrısında bulundu.

Mayıs ayında Başbakan Yusuf Şahid'in başlattığı, ülkedeki ünlü işadamlarını hedef alan yolsuzluk operasyonları yerel seçim tartışmalarını gündemden kaldırdı.

YSK, yerel seçim hazırlıkları çerçevesinde Ağustos ayında partilerle gerçekleştirdiği bir toplantıda seçimlerin ertelenmesi talebini "küçük bir kesimden geldiği" gerekçesiyle reddettiğini açıkladı. YSK, katılımın düşük olacağı yönündeki itirazlara "8 milyon seçmenden 5 milyonun kaydını yaptırdığı" şeklinde cevap vermişti.

- Eylül ayında sıcak gelişmeler

Eylül ayına gelindiğinde yaz sıcakları ülkeyi terk ederken, siyasetin nabzı yeniden ısınmaya başladı.

Yedi siyasi parti bir araya gelerek, 5 Eylül'de cumhurbaşkanı, meclis başkanı ve hükümetten "yerel seçimler için yeni bir uzlaşı tarihi belirlenmesi" çağrısı yaptı.

Ardından Cumhurbaşkanı El-Baci Kaid es-Sibsi'nin uzun dönem kamuoyunu meşgul eden bir röportajı yerel bir gazetede yayınlandı. Sibsi, Nahda Partisi ile koalisyonlarını, "Koalisyonla Nahda'nın sivil kanada gelmesine katkı sağlayacağımızı ifade ettik ancak sanırım bu görüşte hata ettik." ifadeleriyle değerlendirdi.

Aynı günün akşamında Başbakan Şahid, Cumhurbaşkanlığı Kartaca Sarayı'nda 25 koltuklu kabinede 13 değişikliğin yapıldığı yeni hükümeti açıkladı.

Parlemento, yeni hükümete güven oyu vermesinden iki gün sonra tartışmalı idari barış yasasını oylamak için toplandı. Devrimden sonra haklarındaki suçlamalar dolayısıyla görevlerinden alınan eski rejim döneminden bin 500 memurun görevlerine iadesini öngören "idari barış yasası" mecliste kabul edildi. Hareketin savunucularından Nida Tunus Partisi'ne Nahda Hareketi Partisi'nden milletvekilleri de destek oldu.

- Gannuşi'den sürpriz açıklama

Yerel basında çıkan haberlerde Nahda Hareketi'nin idari barış yasasına destek vermesi halinde Nida Tunus'un yerel seçimlerin 17 Aralık tarihinde gerçekleştirilmesi için Nahda ile işbirliği yapacağı haberleri yer alıyordu.

Ancak Nahda Hareketi Başkanı Gannuşi, geçen pazar sürpriz bir şekilde yerel seçimlerin erteleneceğini açıkladı. Ertesi gün cumhurbaşkanlığı, hükümet ve siyasi partilerden temsilcilerle toplantısının ardından, seçimlerin ertelendiğini duyuran YSK, 25 Mart 2018 tarihi üzerine prensipte anlaşıldığını ancak yeni seçim takvimini belirlemek için on günlük bir çalışmanın gerekli olduğunu ifade etti.

Seçimlerin ertelenmesi, seçimlere henüz hazır olmayan küçük çaptaki partiler tarafından olumlu karşılanırken, sivil toplum örgütlerinden ve bazı partilerden itirazlar yükseldi. Parlementoda 15 vekili bulunan Halkçı Cephe, YSK'nın bir an önce yeni seçim tarihini açıklaması ve herkesin bu tarihe saygı duyması çağrısı yaptı.

-"Nahda uzlaşmacı tavrını yineledi"

İslam ve Demokrasi Çalışmaları Merkezi (CSID) Başkanı Rıdvan Mesudi, Nahda Hareketi'nin yerel seçimlerin gerçekleştirilmesi talebinden ödün vermesini AA muhabirine değerlendirdi.

Nahda'nın diğer küçük çaptaki partileri dışlamadan seçime gitmek istediğine işaret eden Mesudi, "Nahda, siyasette çatışmadan kaçınan ortak aklı ve uzlaşmacı tavrını yineledi. Ancak Nahda, Nida Tunus veya diğer partiler seçimlerin 25 Mart 2018 tarihinden ileri bir tarihe ertelenmesine razı olmayacaktır." şeklinde konuştu.

İdari barış yasasının desteklenmesi ve Nida Tunus'a verilen tavizler konusunda Nahda içinde de itirazlar geldiğine işaret eden Mesudi, "Tunus'taki demokratik geçiş sürecinin başarısı, ortak akıl ve uzlaşı ile olmuştur. Nahda Hareketi ve Nida Tunus arasındaki işbirliği ve koalisyon, Tunus'ta bugün siyasi istikrarı ve güvenliği sağlayan, grevleri sonlandıran, çatışmaları bitiren faktör olmuştur. Bugün Tunus bir kaç yıl öncesinden daha sakin. Bunun nedeni de en büyük iki partinin müzakerelere girip ortak bir fikre ulaşmasıydı." şeklinde konuştu.

Mesudi, bölgedeki İslami partilere yönelik baskıların Nahda Hareketinin yerel seçimlerde taviz vermesi üzerindeki etkisiyle ilgili soruya ise şöyle cevap verdi:

"Tunus, bölgede yaşanan gelişmelerden uzak değil. Ancak Tunus'ta yaşananlar daha ziyade iç siyaset odaklı. Bazı ülkeler Tunus'a müdahale ederek buradaki demokratik geçiş sürecini aksatmaya çalışıyor. Bunu da ancak demokrasinin gerektirdiği biçimde milli mutabakata daha fazla grubu dahil ederek, ulusal birliği genişleterek ve özetle demokratik süreci işleterek engelleyebiliriz."