Yargıtay'ın öncülük ettiği 'İstanbul Bildirgesi' BM'de kabul edildi

YARGITAY'ın öncülüğünde, hakimler tarafından ve hakimlerin uygulamaları için hazırlanan 'Yargıda Şeffaflığa İlişkin İstanbul Bildirgesi ve Uygulama Tedbirleri', Birleşmiş Milletler'de (BM) kabul edildi. Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, "Bu müstesna uluslararası başarı, Yargıtay'ın dünyadaki saygın yerini göstermektedir" dedi.

BM'nin Viyana'daki merkezinde, 13- 24 Mayıs'ta yapılan Suçun Önlenmesi ve Ceza Adaleti Komisyonu'nun (SÖCAK) 28'inci oturumunda, 'Yargıtay Şeffaflığa İlişkin İstanbul Bildirgesi ve Uygulama Tedbirleri' kabul edildi. 'İstanbul Bildirgesi', hükümetler arası toplantılarda görüşülmeden kabul edilen insan haklarına ilişkin ilk BM metni oldu. 'Bildirge ve Uygulama Tedbirleri'nin BM kararı ile kabul edilmesinin, yargı bağımsızlığı ilkesinin uluslararası düzeyde uygulanmasının çok somut ve canlı örneği olması nedeniyle büyük önem taşıdığı belirtildi. Yargıtay'ın öncülüğünde hakimler tarafından hazırlanan bildirgenin, BM'ye üye tüm devletlerin adalet politikalarının oluşturulmasında ve geliştirilmesinde önemli rol oynayacağı vurgulandı.

'YARGITAY'IN DÜNYADAKİ SAYGIN YERİNİ GÖSTERİYOR'

Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, 150 yıllık köklü kurum olan Yargıtay'ın uluslararası alanda gösterdiği başarının, Türk Yargıtayı'na duyulan güvenin de göstergesi olduğunu söyledi. Hükümetler arası toplantılarda oluşturulmayan metnin BM'de ilk kez kabul edilmesinin, üye devletlerin insan haklarına ve yargı bağımsızlığına verdikleri önemin de somut örneği olduğunu belirten Cirit, şunları kaydetti:

"Bu müstesna uluslararası başarı Yargıtay'ın dünyadaki saygın yerini göstermektedir. Yargı bağımsızlığı ilkesi hakimlerin bağımsızlığını korurken, aynı zamanda yargıya ilişkin sorunların çözümünde hakimlere hem bireysel hem de kolektif sorumluluklar yüklemektedir. BM'ye üye 192 ülkenin temsilcileri, dünyanın dört bir yanından gelen yüksek mahkeme başkanlarının bu sorumluluk bilinciyle ve Yargıtay'ın ev sahipliğinde geliştirdikleri İstanbul Bildirgesi'ni oybirliği ile kabul ettiler."

Başkan Cirit, yargı bağımsızlığı ilkesi ile insan haklarının korunması arasındaki sıkı bağlantıdan hareketle Yargıtay'ın insan haklarının gelişmesine evrensel düzeyde önemli katkı sunduğunu belirtti.

HAKİMLER TARAFINDAN HAZIRLANDI

'İstanbul Bildirgesi ve Uygulama Tedbirleri', Yargıtay'ın ev sahipliğinde ve BM Kalkınma Programı (UNDP) iş birliğinde 10- 11 Ekim 2018'de İstanbul'da düzenlenen uluslararası toplantıda, 5 kıtadan ve 30 ülkeden gelen yüksek mahkeme başkanlarınca kabul edilmişti. 'İstanbul Bildirgesi ile Uygulama Tedbirleri'ne ilişkin karar tasarısı, zirvenin başarılı geçmesi dolayısıyla Yargıtay'ın girişimiyle 23 Nisan 2019'da SÖCAK'a sunulmuştu.

'İstanbul Bildirgesi ve Uygulama Tedbirleri', hakimler tarafından ve hakimlerin uygulamaları için hazırlanan metin olma özelliğini taşıyor. Yargı bağımsızlığı ilkesi gereğince hakimlerin hem bireysel hem de kolektif olarak yargıya ilişkin sorunların çözümünde asli olarak sorumlu olmalarının, bu tür üretken çalışmalar yapmalarını zorunlu kıldığı belirtildi.

BM KARARINDA NELER ÖNGÖRÜLÜYOR?

BM kararında, 'İstanbul Bildirgesi ile Uygulama Tedbirleri'nin hazırlanmasına ilişkin hakimler tarafından gösterilen çabanın önemi vurgulanarak, bu metinlerin adil yargılanma hakkına duyulan güvenin artırılmasına ve güçlendirilmesine yönelik olduğu kabul edildi. BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi'nin (UNODC), üye devletlerin yargı sisteminin güçlendirilmesine yönelik çabalarına destek vermesi istenirken, BM'ye üye devletler de adalet yönetimi konusunda program ve yasal reformlar oluştururken 'İstanbul Bildirgesi'ni göz önünde bulundurmaya davet edildi.