Atılım Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cansızlar: "Gerektiğinde faizleri arttıracaksınız, gerektiğinde düşüreceksiniz"

Sermaye Piyasası Kurulu eski başkanlarından Prof. Dr. Doğan Cansızlar, "Hiç müdahale etmeden aynı politikaları devam ettirdiğimiz sürece döviz kuru seviyesinin yılsonuna kadar daha yüksek seviyelere ulaşacağını tahmin ediyorum" dedi.

Sermaye Piyasası Kurulu eski başkanlarından olan Atılım Üniversitesi İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Cansızlar, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) gerçekleştirilen seçimin Türkiye'ye yansımalarını ve Türk lirasının döviz karşısında değer kaybetmesinin nedenlerini İhlas Haber Ajansı muhabirine değerlendirdi. ABD'de gerçekleştirilen başkanlık seçimleri hakkında Prof. Dr. Cansızlar, Türkiye'nin seçimleri yakından takip ettiğine değindi. ABD'nin dünya siyasetinde ve ticaretinde etkin bir rol üstlendiğini vurgulayan Cansızlar, seçimin muhtemel sonuçlarını da değerlendirdi. Geçmiş dönemlerde ABD Başkanlığı yapmış siyasi kişilerin iki dönem boyunca iktidarda kaldığına değinen Cansızlar, Joe Biden'in seçimleri kazanmaya yakın olduğunu aktardı. Sonuç ne olursa olsun ABD'nin Türkiye'yi gözden çıkaramayacağını söyleyen Cansızlar, "Şu an itibarıyla Joe Biden önde götürüyor. Sonuçlar netleşmese de Donald Trump'ın bir dönemle yetineceği öngörülüyor. Bu tabii kendi ülke sorunlarıyla ilgili. Türkiye açısından bakıldığında Trump'ın ikili ilişkilerinin güçlü olduğunu görüyoruz. Biden ise daha oturmuş bir yapısı var. Biden'in devlet kurumlarıyla hareket etme özelliği var. Biden'in iktidara gelmesi durumunda, Türkiye açısından yaptırımların artacağı yönde bir algı var. Trump döneminde olaylar ortaya çıktığında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Trump'ın ikili ilişkileri çok iyiydi. Zaman zaman bu tür yaptırımları erteleme imkanı oldu. Biden'in bakış açısı daha farklı. Biden, iktidara geldiği zaman, 'Yaptırımlar hemen uygulamaya konacak', 'Soğuk ilişkiler hemen başlayacak' gibi şeylerin olacağını düşünmüyorum. Biden'in iktidara gelmesi bizim için çok fazla bir değişiklik oluşturmayacak. Biden'in iktidara gelmesi Türkiye'yle ilişkileri iyi seviyelere getirir. Şahsi ilişkilerden ziyade kurumsal ilişkiler ön plana çıkar. Biden, 1970'li yıllardan beri Türkiye'yi tanıyan biri. Türkiye'yi gözden çıkaracağını zannetmiyorum" diye konuştu.

Dünyanın her yerinde tek bir politika faizinin olduğunu aktaran Cansızlar, Türk lirasının uluslararası piyasada sürekli değer kaybetmesiyle ilgili de konuştu. Merkez Bankası'nın iyileştirici müdahalelerde geciktiğini söyleyen Cansızlar, "2019 yılının Aralık ayında ABD doları 5,95 Türk lirasıymış. Bugün geldiğimiz noktada 8,45 ile 8,47 arasında değişiyor. Sene başından beri yüzde 40 gibi bir değer kazanmış ABD doları Türk lirasının karşısında. Bu bana göre oldukça yüksek bir oran. Bir paranın bu kadar değer kaybetmesi oldukça sakıncalı. Türkiye, Türk lirası serbest düşüşe geçmiş gibi bir görüntü veriyor. Aslında Merkez Bankası'nın aldığı kararlara baktığımızda faiz olayına çok geç müdahale edildiğini görüyoruz. Faiz olayı yüzde 8'den 10,25'e çıkarılması Eylül ayı gibi olmuştu. O zamana kadar geçen süreye bakıldığında çok daha önceden bu şokları emebilen bir yapıda zaman zaman artışları yaparak gelmiş olması gerekirdi. 10,25'e politika faizini çektiklerinde Eylül ayında pek bir etkisi olmadı. Ekim ayında yeniden değerlendirildi ama sabit tutuldu. Maalesef Merkez Bankası faizlerine hem bir müdahale var hem de kapalı kapılar arkasında bu tür müdahalelerin yapıldığını düşündüren davranışlar var" ifadelerini kullandı.

Merkez Bankası'nın beklentilere doğru bir şekilde cevap vermesinin öneminden bahseden Cansızlar, "Finansal piyasalar, dünyanın neresinde olursa olsun belirsizliği sevmez. Belirsizlik ortamı finansal piyasalar için risk demektir. Riskin olduğu yerlerde de maliyetlerin arttığını görürüz. Piyasalar öngörülebilir bir faiz politikasını gördüklerinde çok daha rahat edebileceklerini söyleyebilirim. Öngörüsüzlük ve belirsizlik piyasayı allak bullak ediyor. Merkez Bankası'nın yapması gereken beklentileri yönetmektir. Beklentileri yönetmek şeffaf, açık, öngörülebilir politika izlemesi demektir" diye konuştu.

Türkiye'nin kırılgan bir ekonomisinin olduğunu belirten Cansızlar, "Türkiye ekonomisinin sorunu sadece faiz değil. Faiz, tek başına çare değil. Faizi bugün yüzde 20'ye de çıkarsanız Türkiye'yi düzlüğe çıkarmaz. Türkiye ekonomisinin kırılgan bir yapısı var. Dövizin geldiği nokta çok yüksek. Döviz fiyatlarının yükselmesi ithalat mallarının fiyatlarının artmasına sebep oluyor. Rekabetçi kur demek illa yüksek kur demek değildir" açıklamasında bulundu.

Türkiye piyasasında döviz kurunu değerlendiren Cansızlar, 2020 yılının sonuna kadar artış olabileceği öngörüsünü paylaştı. Cansızlar, "Hiç müdahale etmeden aynı politikaları devam ettirdiğimiz sürece döviz kuru seviyesinin yılsonuna kadar daha yüksek seviyelere ulaşacağını tahmin ediyorum. Bugünleri arayabileceğimizi düşünüyorum. İnşallah yanılıyorum. Bir şekilde müdahale olması lazım. Faizi arttırmak lazım. Gerektiğinde faizleri arttıracaksınız, gerektiğinde düşüreceksiniz" dedi. - ANKARA