Ebeveynler Çocuğun Arkadaşı Olabilir Mi?

Çerkezköy Özel Optimed Hastanesi'nde görevli Psikolog Nur Kök, gelişen sanayi ve teknolojik gelişmelerin yanı sıra toplumsal gelişmelere bağlı olarak aile yapısında da bir takım değişimler yaşandığını söyledi. Son zamanda anne-babalık rolünün bile sorgulanır hale geldiğini dile getiren Kök, anne babanın çocuğa arkadaşı gibi yaklaştığını kaydetti.

Çocuğun arkadaşı olmak kavramının altında yatan ana düşüncede çocuğu dinlemek, anlamak, bulunduğu pencereden olaylara bakmak fikrinin yatması gerektiğini vurgulayan Psikolog Kök, "Hiçbir anne baba çocuğun arkadaşı olamaz, arkadaşlarının rolünü üstlenemez" dedi. Uzmanlar tarafından kullanılan 'çocuğu arkadaşı gibi dinleyin, anlamaya çalışın' mesajlarının zamanla yanlış anlaşıldığını dile getiren Psikolog Kök, bazı ailelerin bu mesajı 'onun arkadaşı olun, ebeveynlik yapmayın, sınır koymayın, üzmeyin, incitmeyin' gibi yanlış mesajlara taşıdıklarını ve yanlış algılar oluşturduklarını ifade etti. Psikolog Kök, "Ataerkil aile yapısından çekirdek aile yapısına doğru hızlı bir geçiş yaşanarak toplumsal değişimler hayatımızda o kadar çok şeyi değiştirdi ki anne-babalık rolü bile sorgulanır hale geldi. Çocukla arkadaş olmak fikri özellikle geleneksel çocuk yetiştirme tutumuna karşı olan, kendini entelektüel anlamda donanımlı gören, 'biz modern aileyiz' diye tanımlayanların savunduğu bir fikir, tutunduğu bir dal olmuştur" dedi.

Çok sayıda aileden 'Ben çocuğumun en yakın arkadaşıyım, her şeyini bana anlatır, biz onunla arkadaşız' gibi söylemlerin çok sık duyulduğunu ifade eden Psikolog Kök, çocuğun arkadaşı olmakla arkadaş gibi davranmak ve onu anlamak algısının birbirinden farklı olduğunu kaydetti. "Hiç bir anne-baba çocuğun arkadaşı olamaz, onun rolünü üstlenemez, onun gibi davranamaz, davranmamalıdır da" diyen Psikolog Kök, "Çocuğun arkadaşı olmak kavramının altında yatan ana düşünce onu dinlemek, anlamak, bulunduğu pencereden olaylara bakmak fikri yatar. Bilindiği üzere geleneksel çocuk yetiştirme yaklaşımlarında ebeveynlerin daha otoriter, sevgiyi göstermeyi baskılayan bir yaklaşımı söz konusudur. Bu tutumun sakıncalarını dile getirmek için uzmanlar tarafından kullanılan 'çocuğu arkadaşı gibi dinleyin, anlamaya çalışın' mesajları zamanla yanlış anlaşıldı ve bazı aileler bu mesajı 'onun arkadaşı olun, ebeveynlik yapmayın, sınır koymayın, üzmeyin, incitmeyin gibi sıralayabileceğimiz yanlış mesajlara taşıdılar, yanlış algılar oluşturdular" diye konuştu.

Çocuğun hayatında anne baba olmanın çok özel rol olduğuna dikkat çeken Psikolog Kök, "Çocuk hayatı boyunca onlarca, hatta yüzlerce arkadaş edinebilir, her biri onda farklı izler bırakır. Ama her çocuğun sadece bir tane anne-babası vardır ve biriciktir. Kültürümüzde evlenince edinilen anne-babalar bile kayın anne-baba diye ayırt edilmiştir. Anne-baba olmak çok özel bir roldür çocuğun hayatında" şeklinde konuştu.

Çocuğun arkadaşlarıyla 'karşılıklı iletişim, etkileşim ve paylaşıma' dayalı ilişki kurduğunu ifade eden Psikolog Kök, "Bu ilişkide her iki taraf da eşittir, biri diğerinden daha fazla tecrübeli değildir. Arkadaşlar arasında otorite farkı, onu hayata hazırlama sorumluluğu yoktur. Arkadaş olan iki çocuk ortalama olarak aynı yaş basamağında, aynı duygu durumunda ve benzer hayat deneyimlerine sahiptir. İşte bu aynı hayat basamağında olmak, aynı gelişimsel özellikleri göstermek ya da aynı sorunlarla mücadele etmek, her iki tarafa da karşılıklı olarak anlama ve anlaşılma şansını verir. Böylece her iki taraf da aynı anda bir şeyleri yaşayarak, yani deneyimleyerek öğrenir. Arkadaş ilişkisinde daha çok karşılıklı bir duygusal alışveriş vardır" dedi.

Çocuğun gözlerini dünyaya anne eşliğinde açtığını anımsatan Psikolog Kök, çocuğun hayata tutunmasının, beslenmesinin, büyümesinin, dış dünyayı tanımasının, hatta kendine olan bakışının ebeveynlerinin ona olan ilgisi, sevgisi sayesinde şekillendiğini vurguladı. Anne-baba olmanın verilen çok yüce bir görev olduğunu belirten Kök, "Anne-baba çocuğun dünyasında sevgiyle birlikte mutlaka olması gereken bir otorite ve disiplin aracıdır. Çocuğa sınırları kavratan, doğru-yanlışı öğreten, hayata hazırlayan, kısacası bizi biz yapan rehberlerdir. Çocuğun hayatında hiçbir rol anne babanın rolü kadar belirleyici olamaz. Öyleyse her ebeveyn kendisine verilen bu kutsal görevi layıkıyla yerine getirmeli, çocuğu ile arasında var olan nesil farkının getirdiği kazanımlarını çocuğuna aktararak hayata doğru bir şekilde hazırlayabilmelidir. Sizler çocuklarınıza sağlıklı, anlayışlı, tutarlı ve kararlı anne-babalar oldukça onlar hayata güvenle hazırlanıp, doğru ilişkiler, arkadaşlıklar kurup yarınlara umutla bakabileceklerdir" ifadelerini kullandı. - TEKİRDAĞ