"Akil Adamlar Girişimi"

Meral Özdemir - Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Derneği (GÜNSİAD) Başkanı Şahismail Bedirhanoğlu, Diyarbakır Baro Başkanı Emin Aktar, İnsan Hakları Derneği Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici ile Mazlumder Diyarbakır Şube Başkanı Abdurrahim Ay'ın öncülüğünde başlatılan "Akil Adamlar Girişimi" konusundaki yol haritasının, Cuma günü İstanbul'da düzenlenecek toplantıyla açıklanacağı bildirildi.

İstanbul'da yaptıkları ilk toplantının ardından çalışmalarını hızlandıran

"Akil Adamlar Girişimi", yapılacak ikinci toplantının ardından izleyecekleri yol haritasına netlik kazandıracak.

Mazlumder Genel Başkan Yardımcısı Selahattin Çoban, AA muhabirine yaptığı açıklamada, girişimin, tıkanmış siyasetin önünü açmak açısından önemli bir adım olduğunu belirtti.

Sivillerin devreye girmesinin çok önemli olduğunu vurgulayan Çoban şöyle konuştu:

"Sorunun çözümü açısından Başbakan Erdoğan'ın buna olumlu yanıt vermesi açısından sivilin devreye girmesi hayati önem arz ediyor. Hem gerçeklerle yüzleşme adına hem de bu yaşanan hadiselerin bir daha yaşanmaması açısından sivillerin devreye girmesi çok önemli. ve özellikle hükümet cephesinden 'biz destek olacağız böyle bir girişim olsun' denilmesi, sivil toplumu da ümitlendirdi. Bu açıdan böyle bir çalışma oldu. Başbakan Erdoğan'ın özellikle bu konuda 'ben destek olurum' demesi, nedeniyle herkes 'akil adamlar' listeleri yayınlamaya başladı. Bu ters de tepebilir. Ama biz önünün tıkanmaması gerektiğini, yeni bir kanalın açılmasını önemsiyoruz. İnşallah hayırlı netice alırız. İnşallah sıkıntı olmaz, ümidimiz odur."

Çoban, girişime İHD, baro, Mazlumder ve GÜNSİAD'ın öncülük ettiğini, bunun biraz daha genelleştirilmesinin düşünüldüğünü, ancak şu an netleşen isimlerin 4 sivil toplum kuruluşu olduğunu ifade ederek, "Süreci tıkamama açısından yeni isimlere temkinle yaklaşılıyor. Her iki tarafı da rahatsız etmeyecek, tarafsız insanlar, bu işe kafa yormuş insanlarla irtibat kuruluyor. Şu anda başka isim vermek çok doğru değil. Toplantı sonucunda açıklanacak. Uzun zamandır akil adamlar konusu görüşülüyordu. Farklı kesimler ve kişiler bu konuyu dillendirdi. Fakat başbakanın da 'ben buna destek veririm' demesiyle iyice netlik kazandı. İnşallah karşılığı olur" dedi.

-"Diyalog başlasın"-

İHD Diyarbakır Şube Başkanı Raci Bilici de konuyla ilgili olarak cuma günü İstanbul'da detaylı bir toplantı yapacaklarını, basında yer alan hiçbir isimle görüşmediklerini söyledi.

Girişim konusunda uzun süredir Şahismail Bedirhanoğlu ile görüştüklerini daha sonra girişimin altyapısını hazırladıklarını ifade eden Bilici, daha sonra CHP, AK Parti ve BDP'li yetkililer ile görüştüklerini anlattı.

Siyasilerin girişime sıcak baktıklarını, sivil toplum kuruluşlarının da rolünün bu olduğunu dile getiren Bilici, şunları söyledi:

"Siyasete baktığımızda bir tıkanma var. Bunu açmazsak bir şey yapamayız. Var olan diyalogsuzluğun aşılması, tansiyonun düşürülmesi temelinde, bunu önce hedefimizin içine koyalım ki diyalog başlasın. Görüşmeler, tartışmalar başlasın. Ayrıca anayasa yapım süreci giderek yavaşlıyor. Yeni anayasa ile ülkenin sorunlarını bir bütün olarak çözülmesi, bu süreci hızlandırmak gerekiyor."

Cuma günü İstanbul'da bir toplantı yapacakların hatırlatan Bilici, "Girişim gerçekten barış için mücadele edecek, içinde diyalog ve bu süreci göğüsleyebilecek nitelikli kişiler olacak. Fazla da geniş tutmadan 15 kişi olsun istiyoruz. Türkiye'nin batı tarafından ise 11 kişi almayı düşünüyoruz. ve herhangi bir siyasi parti ile organik bağı olmayan kişilerle çalışmak istiyoruz. Sonuç almayı hedefliyoruz. Umarım başarılı oluruz. Yapacağımız toplantıda çok daha net ortaya çıkacak. Umutluyuz. Cuma günü kamuoyu ile aldığımız kararı, yol haritamızı paylaşacağız" diye konuştu.

-"Toplumsal desteği sağlayacak aktörlerin kullanılması gerekiyor"-

Dicle Toplumsal Araştırmalar Merkezi (DİTAM) Başkanı Mehmet Kaya, akil adam girişiminin dünyada örneklerinin bulunduğuna işaret ederek, bu tip girişimlerin diyalog açısından önemli bir araç olduğunu ifade etti.

Dünyadaki örneklere bakıldığında bunun başarılı olduğunu belirten Kaya, şunları kaydetti:

"Fakat benim şöyle bir endişem var. Kürt sorunundaki araçları çok hoyratça kullanıyoruz. Bu araçları doğru zamanda, doğru kişilerle doğru amaç için kullanmıyoruz maalesef. Buna örnek olarak Habur gelişini örnek gösterebiliriz. Çözüm için önemliydi.

Bu nedenle akil adamlar sürecini de gerek amacının doğru belirlenmesi anlamında gerekse yöntemlerinin doğru oturtulması anlamında istenilen sonucu elde edilemeyeceği endişesini taşıyorum. Toplumsal desteği sağlayacak aktörlerin kullanılması gerekiyor. Bunların hiçbirinin çok sağlıklı oturmadığını görmediğim için, Kürt sorunun çözümünde önemli bir araç olarak gördüğüm bu akil adamlar girişimini de sanki heba edeceğiz endişesini taşıyorum. Akil adamlarını amacının tartışılması gerekiyor. Medya boyutu çok fazla kullanılıyor. Oysa daha çok politikadan anlayan, devlet deneyimi olmuş, toplumlarında büyük güven kazanmış insanları kullanmak gerekiyor diye düşünüyorum. Doğrusu Türkiye'de de böyle aktörler var. Ayrıca TOBB, TÜSİAD, sendikaların yer alması gerekiyor."

-"Bu kanın durması için hükümet her türlü yolu deniyor"-

AK Parti Diyarbakır Milletvekili Galip Ensarioğlu da tüm sorunların çözümünün parlamento ve siyaset olduğunu ifade ederek, "Ancak muhalefetin olumsuz tavrı, bazen iktidarın çözüm iradesini zayıf düşürmekte ve böylesine önemli meselelerde dahi siyasi hesap ve olaya yaklaşımlarından dolayı çözümü güçleştirmektedir" dedi.

Ensarioğlu, şunları kaydetti:

"Böylesine tıkanan durumlarda STK'ların ve sivil inisiyatiflerin özellikle tarafsız ve toplumda itibarı olabilecek kesimlerin ara buluculuğu ve tıkanan sorunları aşmadaki rollerinin dünyada da örnekleri vardır. Türkiye'de de olabilir. Bu kanın durması için hükümet her türlü yolu deniyor ve bu konuda bugüne kadar çok ciddi adımlar attı. Eğer böyle bir yöntem, girişim çözüm olabilecekse sayın başbakanın dediği gibi 'bu işi yapın niye olmasın'. Ama tabii ki bunun olabilmesi için örgütün de bu girişimin tavsiyelerine uyacağını deklare etmesi lazım."

-"STK'ların bu işe öncülük etmesi gerekir"

Eski Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şirin Yiğit de katılımcı demokrasi kuralları ile aşağıdan yukarıya doğru öneriler getirerek Türkiye'de Kürt sorununu çözmek gerektiğini söyledi.

Söz konusu sorunun mevcut yöntemlerle çözülemeyeceğini savunan Yiğit şunları kaydetti:

"Bana göre Kürt sorununu yığınları harekete geçirmedikçe, Türkiye'nin batısını da, toplumu hazırlamadıkça çözemeyiz. Bunun yolu da mutlaka sivil toplum örgütlerini bu işe katarak öncülük etmesi. Birinci etapta, akil adamlar seçilecek. İkincisi 'Dur kardeşini vurma' kampanyası başlatılması lazım. Bir hoşgörü ve kardeşlik havası, kaynaşma havası yaratmak için bu afişlerden yüz binlerce basalım, bu barışa inanan herkes alsın iş yerine assın. Öyle bir tablo olsun ki herkes kendini içinde görsün."

Yiğit, bu konuda önerilerini içeren kapsamlı bir rapor hazırladığını, Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç ve Beşir Atalay olmak üzere bir çok yetkiliye sunduğunu sözlerine ekledi.

Yayıncı: İrfan Cemiloğlu - DİYARBAKIR