Edirne Büyük Sinagogu, İlk Konserine Hazırlanıyor

Avrupa'nın en büyük sinagogları arasında yer alan Edirne Büyük Sinagogu'nda Yahudi bestekarların eserlerinin icra edileceği bir konser verilecek.

Edirne Vakıflar Bölge Müdürü Osman Güneren, AA muhabirine yaptığı açıklamada, sinagogun restorasyonun tamamlanmasının ardından başlanan kültür-sanat etkinliklerine, mabedde verilecek ilk konserle devam edileceğini söyledi.

Daha önce sinagogda sergilerin düzenlendiğini hatırlatan Güneren, "Kültür ve Turizm Bakanlığı Edirne Devlet Türk Müziği Topluluğu'nca sinagogda Yahudi bestekarların eserlerinden oluşan bir konser icra edilecek. Bu sinagogdaki kültür sanat organizasyonlarının devamı, ancak verilecek ilk konser olacak. Musevi Cemaati de bu organizasyonda yer alıyor, İstanbul'dan Edirne'den davetlilerimiz olacak" dedi.

Edirne Devlet Türk Müziği Topluluğu solisti Halil Arseven de "Gülzar" adı verilen konserde Tamburi İshak, İshak Varon ve Mısırlı İbrahim Efendi'nin eserlerinden oluşan 12 bestenin seslendirileceğini belirtti.

Eserlerinin icrasının yanı sıra bestekarların hayatlarının da anlatılacağını ifade eden Arseven, "Türk musikisi açısından 3 isim de önemli ancak özellikle 3. Selim'in tambur hocalığını da yapan Tamburi İshak çok önemli bir isim. İçeride güzel bir akustik ve atmosfer var, insanların kulaklarına rahatsızlık vermemek için keyifli bir konser hazırlamak üzere çalışmalara başladık" diye konuştu.

Tevrat okunan kürsünün konduğu alanda sazendeler ve solist Arseven'in provalarına başladığı konser, 18 Ekim Pazar günü gerçekleştirilecek.

-Sultan İkinci Abdülhamid'in fermanıyla yapıldı

Büyük Sinagog, 1905'te yaşanan ve "büyük yangın" olarak adlandırılan yangında yok olan 13 ayrı sinagogun yerine Sultan 2. Abdülhamid'in fermanıyla yapıldı ve 1907'de ibadete açıldı.

Fransız mimar France Depre tarafından Viyana Sinagog'u örnek alınarak projelendirilen yapının büyük bir bölümü, aradan geçen süre içinde tahrip oldu.

Osmanlı'ya sığınan Sefarad Yahudileri ve diğer Yahudi cemaatleri, o dönemde Edirne'ye gelerek kendi mahallelerini oluşturdu. 20 bine yakın Yahudi, Edirne ve civarında yaşamaya başladı.

Zamanla kentten ayrılmaya başlayan Yahudiler, 1983 yılına kadar sinagogu kullandı. Sinagog, cemaatsiz kalınca harap hale geldi.

Vakıflar Genel Müdürlüğü, restorasyon kapsamında, günümüze sadece ön duvarı ulaşan sinagogun, kar birikmeleri ve bakımsızlıktan çöken çatısı ile içerisini temizledi, çelik konstrüksiyonunu yaparak çatısını kapattı.

Aslına uygun inşa edilen sinagogun iç ve dışına sıva uygulandı, binada 2 bin metrekare kalem işi uygulaması yapıldı.

Ayrıca idari bina ve müştemilat binasının da çatı ve sıva işleri tamamlandı. Sinagogun eski haline getirilmesi için 4 yıl yürütülen çalışmalar için 5 milyon 750 bin lira harcandı.

Edirne Büyük Sinagogu, dönemin Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem, Türk Musevi Cemaati Başkanı İzhak İbrahimzadeh'in katılımıyla 26 Mart'ta açıldı.