Eski Evler Destek Bekliyor

Tarihi şehirlerdeki eski evlerin restorasyonu ve yeniden yapımı için Kültür Bakanlığı'ndan daha ciddi destek bekleniyor.

Bursa'da 5 bini aşkın tarihi evin tescili bulunuyor. Bu evlerin büyük bir kısmı ise günümüzde sadece fotoğraflarda ve kayıtlı olarak dosyalarda duruyor. Tescilli binaların arsaları otopark olarak kullanılıyor. Bu binaların tescillendikleri gibi yeniden yapılmaları için ciddi desteğe ihtiyaç var. Günümüzde aile fertleri eski evleri küçük ve kullanışsız buluyor, ayrıca bu binaları yeniden ayağa kaldırmak için istenen prosedür ev sahiplerini zorluyor. Ak Parti iktidarı ile tescilli yapılara sağlanan restorasyon projesi hibesi ile TOKİ'nin düşük faiz, uzun vadeli kredileri eski ev sahiplerini biraz umutlandırdı. Ancak bakanlığın hibe desteğinin yeterli fon ayrılmaması sebebiyle çok fazla etkili olmaması ev sahiplerini üzüyor.

Bursa Eski Eserleri Sevenler Kurumu Başkanı Mimar Zafer Ünver, restorasyon projesi için Kültür Bakanlığı'na müracaat edilmesi halinde proje masraflarının yarısının devlet tarafından karşılandığına dikkat çekerek, "Kültür Bakanlığı'nın proje hibesi sadece ayakta olan eski yapıların tamiratı ile alakalıdır. Bütün tamiratlarda proje masrafının yarısına hibe verilmiyor. İl Kültür Müdürlüklerine müracaat ederek, proje masraflarınızı ibraz edip talepte buluyorsunuz, bakanlık yetkilisi gelip inceleyerek,

uygun bulursa, bakanlık bütçesi de müsaitse, proje masrafının yarısına hibe veriliyor. Ancak binaların çoğu içinde uzun yıllar oturan olmadığından yıkılmış durumda. Bunlar için de rekonstrüksiyon yani yeniden benzeri gibi yapmak için proje hazırlanması gerekiyor. Bugün bir evin proje masrafı 25 bin lira ile 50 bin lira arasında değişiyor. Maalesef yerle bir olup, yeniden aslına uygun yapılması düşünülen binalar için projelere hiçbir destek verilmiyor. Bu durumda Bursa ve civar illerde binlerce bina var. Kültür Bakanlığı ayakta olup restore edilecek ve tescilli haline uygun yeniden yapılacak binalar için yüzde 100 proje hibesi sağlasa, bugün tarihi şehirlerde çok güzel eski evler ortaya çıkar. Bu konu çok zor bir iş değildir. Yeni kurulan Şehircilik Bakanlığı ile birlikte Kültür Bakanlığı'nın bu konuya sahip çıkmasını istiyoruz. TOKİ vasıtası ile bu yıl verilen 105 bin liraya kadar yıllık yüzde 4 faizli 10 yıl geri ödemeli krediler eski ev sahiplerini heyecanlandırdı. Son 10 yılda Bursa'da 300 civarında ev yeniden ilk günkü tescilli haline uygun olarak TOKİ kredileri ile inşa edildi. Şimdi yüzde 100 proje hibesi sağlansa, TOKİ nin bu kredi imkanı ile binlerce tescilli ev eski hali ile yeniden inşa edilip, eski mahallelerdeki çöküntü binalar ve boş arsalar güzelliklere bürünür" dedi.

Bursa Mimarlar Odası Başkanı Nizamettin Kaya da, tarihi şehirlerdeki hızlı konut ihtiyaçı ile birlikte inşaat sektörünün çok büyüdüğüne dikkat çekerek, "Tarihi yapıların modern binalar içerisindeki payı yüzde 1-2 seviyesindedir. Bu kadar büyük bir inşaat ve proje hacminin olduğu bir sahada tescilli yapıların ihyasına çok rahatlıkla hükümet kaynak aktarabilir. Tescilli yapıların proje masraflarının devlet tarafından karşılanmasına ilişkin basit bir kanuni düzenleme ile binlerce eski evi tekrar kazanabiliriz. Bu çok kısa sürede bir dönüşümü de başlatır. İnsanların içerisinde eski mahallelerine, eski evlerine karşı bir hasret var. Ancak yeni nesil daha büyük konforlu binalara gidiyor. Bunların içerisinde eski evleri de arayanlar, çok katlı apartman hayatından bıkanlar bulunuyor. İşte proje desteği sağlanırsa, TOKİ'nin verdiği düşük faizli ve 10 yıl geri ödemeli kredinin limitleri de yüzde 30 oranında yükseltilirse, Bursa, İstanbul, Balıkesir, Kütahya, Eskişehir, Kastamonu, Mardin, Trabzon, Van, Diyarbakır gibi tarihi birçok vilayetimizde güzel evleri, tescilli yapıları sahiplerine çok kolay restore ettirebiliriz, yeniden inşa ettirebiliriz. Bu konuda son yıllarda işi bilen ustalar da azalıyor. Bu sahada yeni ahşap ustalarının, kerpiç, duvarcı ustalarının da yetişmesine imkan sağlarız. Böylece hem eski eser ustalarımız yaşatılır, hem de eski eserler canlanır" diye konuştu.

Bursa ve Balıkesir vilayetlerinden mart ayında TOKİ kredisine müracaat edecek yaklaşık 50 binanın projesi Bursa Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kurulu'nda görüşülerek onaylandı. Bu 50 binadan sadece 20 tanesi restorasyon projesi olduğundan Kültür İl Müdürlüklerine gitti. Bu projelerin de ancak bir kısmı uygun görülürse proje masraflarının yüzde 50'sini hibe olarak alabilecek. Kültür Bakanlığı'nın bu konudaki bütçesi güçlendirilerek, bu destek rahatlıkla bütün tescilli yapılar için gerçekleşebilir. - BURSA