Moody's'in, Türkiye'nin Not Görünümünü Değiştirmesi

Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) İktisat Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ömer Selçuk Emsen, " Türkiye'nin, kendi içinde uyguladığı politikalarda devrim niteliğinde değişime gitmesi gerekiyor. Özellikle ithal girdiye bağlı bağımlılığımızı azaltmalıyız. Enerjide dışa bağımlılığı azaltıcı tedbirler almalıyız" dedi.

Emsen, AA muhabirine, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'in, Türkiye'nin kredi notu görünümünü "durağan"dan "negatif"e çevirmesini ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Türkiye'de ekonominin kırılgan gittiğini ifade eden Emsen, "Özellikle 2012'den sonra. Muhtemelen önümüzdeki birkaç yıl da böyle devam edecek. Burada da en önemli etken ithalata dayalı bir büyümemiz şu duruma geldiğimize dair sinyaller söz konusuydu. Bunu besleyen öge de dünya konjoktöründe özellikle AB'nin 2008 ve sonrasında yaşadığı krizden çıkmak için uyguladığı genişleme politikasının nimetlerinden faydalandık. Onun öncesinde tek başına iktidarın faydalarından yararlandık" diye konuştu.

İktidara gelen her sağ partinin, daha yenilikçi daha inovatif kafayla projeler sunduğunu ifade eden Emsen, şunları kaydetti:

"İthalata dayalı bir büyüme modeli uygulanmaktaydı. O model de ulusal programın kıymetlenmesine dayalı. Yani ithalatın iç piyasaya ucuz girişini sağlama. Bununla bir avantajımız söz konusuydu. Bu da düşük enflasyon hedefiydi fakat o düzelmeyi atlatan AB ekonomisi nasıl ki genişlemeci politikaları terk etmeye başladı işte kırılganlık bizde orada başladı. Biz yeni model revize edemedik. Yüksek açık, bir nevi tıkanmaya neden oldu. Açıklanan kredi notunun, durağanlıktan negatife geçişi bunu besleyecek. Bunun olduğuna dair sinyalin de bir ay önce Merkez Bankası'nın yüzde 100'e varan faiz yükseltmesiydi. Faizi niçin yükseltiyoruz? Dövizin zıplamasının önüne geçmek, ucuz ithalatı devam ettirebilmek içindi fakat bu kredi notu, bizim faizi yükseltme hedefimizde küçük bir sapmaya da yola açabilecek."

"İthalatın kısılması, ihracatı da besler"

Yabancıların özellikle kredi notuna bakarak ülkeleri tercih ettiğini vurgulayan Emsen, "O bizim albenimizi gösteriyor. Yabancı yatırımcıları kısmen etkiler. Yabancı, bir ülke hakkında bilgi sahibi olmadan yatırım yapmak istemez. Onunla ilgili de bağımsız kredi kuruluşlarının attığı skoru takip etmekte. Son beş ayda yabancı sermaye girişinde çok önemli bir artış söz konusuydu" ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Emsen, şöyle devam etti:

"Türkiye'nin, kendi içinde uyguladığı politikalarda devrim niteliğinde değişime gitmesi gerekiyor. Özellikle ithal girdiye bağlı bağımlılığımızı azaltmalıyız. Enerjide dışa bağımlılığı azaltıcı tedbirler almalıyız. Nasıl ki yollarda hastanelerde müthiş bir atılım yapıldı. Benzer şekilde, enerjide dışa bağımlılığı hızla azaltıcı, atom santralinin hızla devreye girici çalışmalar yapılmalı. Çünkü cari açığın en önemli müsebbibi konumunda. Döviz kurunda basamak basamak yükselişe müsaade edeceğiz. İthalatın kısılması ihracatı da besler. Böylece bu aşamayı pas geçecek, yumuşak geçilebilecek bir aşamaya getirebilecektir. Çünkü yabancı, bizim cari açığımıza, kırılganlığımıza bakmakta. Sağlam bir mali disiplin uygulanmalı. Özellikle tüketim vergilerine dayalı bir bütçe politikasında ithalatı kıstığınızda direkt bütçe açığı ortaya çıkabilecek. Burada radikal dönüşümün sağlanması lazım. Uzun soluklu politikalar uygulanması lazım. U dönüşü yapmak lazım."

Söz konusu kredi notunu, kendisinin beklediğini, sürpriz olmadığını ifade eden Emsen, "Çünkü ekonomik kırılganlık vardı. Ekonomi bunun sinyalini veriyordu, siyaset değil de... Seçimlerden sonra yüzde 45'lik oy bir başarıydı ama ekonomide o kırılganlık atılamamıştı. Radikal, köklü, politik iktisadi dönüşüm yaşamamız lazım. İthalata bağımlılığımızı azaltıcı politika önlemleri üzerine kafa patlatmamız lazım" dedi. - Erzurum