Mutluluk İçin Lüks Ürün Tüketiyorlar

SİNAN ÖZMÜŞ - Akdeniz Üniversitesi Alanya İşletme Fakültesince, ilçede yerleşik olarak yaşayan 324 yabancıyla yapılan araştırmada, satın alma davranışlarının milliyetlere göre farklılık gösterdiği ortaya konurken, lüks ürünlerin mutlu olma amacıyla satın alındığı belirlendi.

Akdeniz Üniversitesi Alanya İşletme Fakültesi Turizm İşletmeciliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ufuk Durna, Uluslararası Ticaret Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Emin İnal, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Araştırma Görevlileri Saadet Zafer Kavacık ve Mustafa Kavacık tarafından "Alanya'daki Yerleşik Yabancıların Milliyetlerine Göre Satın Alma Davranışlarının İncelenmesi" konulu çalışmada ilginç sonuçlar elde edildi.

Prof. Dr. Durna, AA muhabirine yaptığı açıklamada, günümüzde küreselleşmenin etkisiyle birlikte, çeşitli ülkelerden binlerce insanın mesleki, turistik ve yerleşme gibi nedenlerle bir ülkeden diğerine seyahat etme oranlarının, gün geçtikçe artış gösterdiğini söyledi.

Özellikle son yıllarda artan geçici turizm hareketleriyle birlikte kısa süreli konaklama ya da uzun vadeli yaşama amaçlı olarak ülkeler arası hareketin de artmakta olduğunu vurgulayan Durna, Türkiye'nin bulunduğu coğrafi ve tarihi konumu, pek çok medeniyete ve dolayısıyla pek çok kültüre ev sahipliği yapması nedeniyle İspanya, İtalya, Yunanistan, Malta gibi ülkelerden sonra Kuzey Avrupa'daki ikametlerini değiştirmek isteyen vatandaşların, özellikle de emekli vatandaşların, 1990'lı yıllardan itibaren yeni varış noktası haline geldiğini vurguladı.

-Mutluluk amacıyla lüks tüketim

Durna, resmi kaynaklara göre Alanya'da farklı milliyetten 9 bin 995 yerleşik yabancı bulunduğunu ifade ederek, yerleşik yabancıların çoğunluğunu Almanlar'ın oluşturduğunu aktardı.

Satın alma davranışının kişisel, sosyokültürel ve psikolojik gibi farklı faktörlerden etkilendiğini vurgulayan Durna, "Milliyet, sosyo-kültürel faktörlerin alt faktörüdür. Bu nedenle, çalışma yerleşik yabancıların milliyetlerinin satın alma davranışları üzerindeki etkisini analiz etmek için yapılmıştır. Araştırmada 350 yerleşik yabancıya bir anket uygulanmıştır. Ancak 26 anket eksik gözlemden dolayı analize dahil edilmemiştir" diye konuştu.

Araştırmanın Alanya'da yerleşik olarak bulunan Alman, Rus ile benzer ülke profillerine sahip olmaları nedeniyle İskandinav ülkeleri adı altında Norveç, Danimarka, İsveç ve Finlandiya vatandaşlarını kapsadığını dile getiren Prof. Dr. Durna, ankete katılan 324 yerleşik yabancının yüzde 18'inin Ruslardan, yüzde 31'inin İskandinav ve yüzde 52'sinin Almanlardan oluştuğunu söyledi.

Durna, Alanya'daki yerleşik yabancıların en fazla olduğu milliyetin sırasıyla Almanlar, İskandinavlar ve Ruslar olduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:

"Taklit ürün kullanımının yüzde 19 ile Ruslar'da en az, Almanlar'da yüzde 62 ile en fazla olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Ancak yapılan gözlemler neticesinde, Rusların taklit ürün kullanımına ilişkin bilgi vermede çekimser kaldıkları tespit edilmiştir. Bununla birlikte lüks ürün kullanımının yüzde 52 oranında Ruslar'da en fazla, İskandinavlar'da yüzde 26 oranıyla en az olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Ruslara ilişkin ortaya çıkan iki sonucun birbirini doğrulayıcı nitelikte olduğu görülmektedir. Ruslar lüks ürünü daha çok prestij taşıyan ürün ve marka bilinirliği yüksek ürün olarak tanımlarken, İskandinavlar marka bilinirliği yüksek ürün ve Almanlar prestij taşıyan ürün olarak tanımlamışlardır. Yerleşik yabancıların lüks ürün kullanma amaçlarında mutlu olma ilk sırada yer alırken, kendini kanıtlama ve seçkinlik amacından sonra sosyal statü kazanma son sırada yer almaktadır. Lüks ürün kullanım oranı en fazla olan Ruslarda mutlu olma ve kendini kanıtlama amacıyla, lüks ürün kullanım oranı en az olan İskandinavlarda mutlu olma ve sosyal statü kazanma amacıyla lüks ürün kullanımı vardır."

-Milliyet, tüketici davranışı üzerinde etkili bir faktör

Araştırma, yerleşik yabancıların en fazla harcama yaptıkları kalemlerin başında 3,05 ağırlıklı ortalama ile zorunlu gıda maddelerinin geldiğini gördüklerini dile getiren Durna, seyahat- ulaşım, kıyafet, kişisel bakım ürünleri, eğlence, iletişim, mobilya ve benzeri gibi kalemlerin ise yaklaşık 1,5 ağırlıklı ortalama ile daha az harcama yapılan kalemler olduğunu ifade etti.

Durna, zorunlu gıda harcamalarının dışında en fazla harcama yapılan kalemin Ruslarda kıyafet, İskandinavlarda ve Almanlarda seyahat ve ulaşım harcamalarından oluştuğunun altını çizerek, şöyle devam etti:

"Genel olarak bakıldığında, Alanya'da yaşayan yerleşik yabancıların satın alma davranışlarında milliyetlere göre bir farklılık olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır. Farklı tarihi ve kültürel geçmişe sahip yerleşik yabancıların taklit, organik, lüks ürün ve tasarım ürünü kullanmaları, lüks ürünü tanımlamaları, lüks ürün kullanma nedenleri, Alanya'da tercih etmiş oldukları alışveriş mekanları, tercih ettikleri uçuş sınıfı ve harcama kalemlerine ilişkin oranlarda bir farklılık bulunmaktadır. Satın alma davranışlarına ilişkin ifadelerde de milliyetlere göre bir farklılık olduğu görülmektedir. Tüketici davranışını dolayısıyla satın alma davranışını etkileyen faktörlerden biri olan kültürün ve onun alt unsuru olan milliyetin Alanya'da yaşayan yerleşik yabancıların satın alma davranışları üzerinde de bir etkiye sahip olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Milliyet, aynı zamanda doğuştan kazanılan bir sosyal statü olarak da tüketici davranışı üzerinde etkili bir faktördür."