Uzun Tutukluluk Süreleri

Zirve Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Gülşen, hukuk devletinde özgürlüğün kural, sınırlamanın ise istisnai olduğunu belirterek,  tutuklamaya ve tutuklamanın devamına istisnai olarak başvurulması gerektiğini savundu.

Gülşen, yaptığı yazılı açıklamada, tutukluluk süresinin aşırı şekilde uzatılmasının, kişi özgürlüğü ve güvenliği ile masumiyet karinesini önemli ölçüde zedelediğini belirtti. Koruma tedbiri gibi tutuklama tedbirinin de maddi gerçeğe ulaşmak ve verilecek hükmün infazını sağlamak amacına yönelik olarak geçici ve araç, bir tedbir olduğunu ifade eden Gülşen, şunları kaydetti:

"Hukuk devletinde özgürlük kural, sınırlama ise istisnadır. Bu nedenle Ceza Muhakemesi Kanunumuzun 100 ve devamı maddelerinde düzenlenen tutuklamaya ve tutuklamanın devamına istisnai olarak başvurulmalıdır. Anayasa Mahkemesi'nin 'Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak, anayasayı ihlal, yasama organına karşı suç, hükümete karşı suç, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine karşı silahlı isyan ve silahlı örgüt' gibi suçlar yönünden 10 yıl olarak belirlenmesine dayanak oluşturan Terörle Mücadele Kanununun 10/5. maddesindeki 'Ceza Muhakemesi Kanununda öngörülen tutuklama süresi iki kat olarak uygulanır' şeklindeki düzenlemeyi ölçüsüz olduğu gerekçesiyle iptal etmesi yerinde bir karar oldu. Yüksek Mahkeme, iptal kararının daha sonra yasal boşluk doğurmaması açısından gerekçeli karar yayımlandıktan 1 yıl sonra yürürlüğe gireceğini açıklamıştır. Böylece, TBMM'ye 1 yıl içinde bu suçlar açısından 5-10 yıl arasında yeni bir uzun tutukluluk süresinin belirlenmesine imkan tanınmıştır."

Gülşen, kamuoyunda Ergenekon, Balyoz ve KCK ana davası gibi bilinen davalar açısından bağımsız olan yerel mahkemelerin tutuklamaya devam etme veya son verme konusunda somut olayın özelliklerine göre değerlendirme yetkisi bulunduğunu aktararak, şu değerlendirmede bulundu:

"10 yıllık tutukluluk süresine ilişkin düzenlemeyi ölçülülük ilkesine aykırı bularak iptal etmek suretiyle yasama organına mesaj veren Anayasa Mahkemesi, henüz gerekçesini açıklamamakla ve bu iptal kararının yürürlüğünü bir yıl sonrasına bırakmakla, bu tür suç sanıkları hakkında 5 yılı aşan tutukluluk süreleri konusunda hakimler tarafından daha dikkatli olunması gerektiğine örtülü bir şekilde işaret etmiştir." - Gaziantep