BM Güvenlik Konseyi, Suriye'nin Kimyasal Silahlarının Yok Edilmesini Onayladı

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Suriye'deki kimyasal silahların güvenli biçimde alınıp yok edilmesi kararını oy birliğiyle onayladı.

New York'ta, BM Genel Merkezi'nde yapılan oylamada, 5'i daimi, 10'u geçici toplam 15 Güvenlik Konseyi üyesi ülke, Suriye'deki kimyasal silahların uluslararası bir kuruma güvenli biçimde devredilmesi ve ardından yok edilmesi karar tasarısına olumlu oy verdi. Oylamadan sonra kısa konuşma yapan BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon, BMGK'nın tarihi bir karar aldığını belirterek, "Güvenlik Konseyi'nin kararı, çok uzun zamandır, Suriye konusundaki ilk umut vadeden haber bu" dedi.

BM'nin bu planı uygulamak için her zaman hazır olduğunu söyleyen Ban Ki Moon, "Bundan sonrasını çok yakından izleyeceğiz, Suriye sözlerini tutmalı. Unutmayalım ki Suriye'deki kıyım hala sürmekte. Başka silahlar ve bombalarla. BM Geneva 2 toplantısını da yapmaya hazır. Bütün taraflar bu ivmeyi yakalamışken, üstüne düşeni yapmalı" dedi.

Uzun süren pazarlıkların ardından varılan anlaşma ile Suriye'nin kimyasal ve biyolojik silahlarının imhası ve Cenevre müzakerelerinin devamı yönünde karar alındı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesinin üzerinde anlaşmaya vardığı Suriye karar tasarısı yerel saatle 20.20'de oylandı. Oylamaya Güvenlik Konseyi üyesi bütün ülkeler 'evet' dedi.

Taslakta, bu karar metnine uyulmaması, Suriye'de kimyasal silahların izinsiz transferleri ya da bu silahların kullanılması halinde BM Şartı'nın 7'nci bölümü altında önlemler alınacağı vurgulanıyor. Metinde yer alan bu maddede, Suriye'nin kararlara uymaması durumunda uluslararası askeri güç kullanılmasına yetki verilip verilmeyeceği tartışılıyor. Bazı diplomatlar askeri güç için yeni bir BMGK kararı gerektiğini savunuyor.

Taslakta her nerede olursa olsun kimyasal silah kullanımının uluslararası barış ve güvenliğe tehdit oluşturduğu belirtilerek, başta 21 Ağustos'taki saldırı olmak üzere Suriye'de kimyasal silah kullanılması en şiddetli biçimde kınanıyor. Suriye'de kimyasal silah kullanımı, geliştirilmesi, üretilmesi, temin edilmesi, stoklanması, doğrudan ya da dolaylı olarak diğer devletlere ya da devlet dışı gruplara transfer edilmesine izin verilmeyeceği, bunun Suriye'deki tüm tarafları kapsadığı vurgulanıyor.

Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) Yönetim Kurulu'nun aldığı bütün kararlara Suriye'nin uyması istenen taslakta, BM ve OPCW'nin atadığı görevlilerin güvenliklerinin sağlanması ve istenilen her yerde denetim yapabilmeleri için giriş izninin verilmesi isteniyor.

OPCW Yönetim Kurulu kararları ve BM Güvenlik Konseyi kararına uyulup uyulmadığının denetlenmesi konusuna da yer verilen taslakta, OPCW'nin düzenli olarak uygulamaları denetleyerek BM Genel Sekreteri aracılığıyla Konsey'e rapor sunması isteniyor.

Taslakta, Suriye'de kimyasal silah saldırısında sorumluluğu bulunan bireylerin yargılanması gerektiği belirtiliyor. Tüm yürütme yetkisini yüklenecek geçiş hükümetinde, karşılıklı rıza ile mevcut hükümet, muhalifler ve diğer gruplardan temsilcilerin bulunabileceği vurgulanıyor. Cenevre Mutabakatı'nın uygulanması için uluslararası konferans düzenlenmesi çağrısı yapılan taslakta, Suriye'deki tüm taraflardan yapıcı bir biçimde sürece dahil olmaları ve Cenevre Mutabakatı'na bağlı olarak istikrar ve uzlaşmanın sağlanması isteniyor.

Taslakta, BM üyesi ülkelerden kimyasal, biyolojik ve nükleer silah geliştirme, kullanma ya da sahip olma çabasında olan devlet dışı aktörlere her türlü destekten sakınmaları uyarısı da yapılarak, özellikle Suriye'nin komşularından bunun aksi yöndeki uygulamaları derhal Konsey'i bildirmeleri isteniyor. - York