2016 Yılı Para ve Kur Politikası Açıklaması

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca (TCMB), gelecek dönemde Merkez Bankası fonlamasının temel yönteminin bir hafta vadeli repo ihaleleri olacağı, faiz koridorunun bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik hale getirileceği ve daraltılacağı bildirildi.

Merkez Bankasının 2016 Yılı Para ve Kur Politikası Sunumu, Bankanın internet sitesinde yayımlandı.

Sunuma göre, 2015 yılı başından itibaren gözlenen birikimli döviz kuru hareketleri ile enerji ve gıda fiyatlarındaki oynaklıkların enflasyon üzerindeki etkilerini sınırlamak amacıyla Banka yıl genelinde sıkı para politikası duruşunu devam ettirdi. Likidite ihtiyacını temel olarak bir hafta vadeli miktar repo ihalesi ile fonlamakla birlikte marjinal fonlamanın payı mart ayı ortasından itibaren giderek artırıldı.

Sunumda, gelecek dönemde Merkez Bankası fonlamasının temel yönteminin bir hafta vadeli repo ihaleleri olacağı, faiz koridorunun bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik bir hale getirileceği ve daraltılacağı, TCMB nezdinde gerçekleştirilen işlemlerin teminat koşullarının sadeleştirileceği belirtildi.

Bir hafta vadeli repo ihalelerinin, miktar ihalesi yöntemiyle gerçekleştirileceğinin belirtildiği sunumda, şu ifadelere yer verildi:

"Açık Piyasa İşlemlerine taraf olan her bir kuruluşun bir hafta vadeli miktar ihale yöntemiyle gerçekleştirilen repo ihalesine verebileceği toplam teklifin üst sınırı 28 Eylül 2015 tarihinde uygulanmaya başlanan yöntemle hesaplanmaya devam edilecek. Bu çerçevede, her bir bankanın ihaleye verebileceği maksimum teklif oranı, son iki yükümlülük tarihine ait, bankanın tesis etmesi gereken ortalama Türk lirası zorunlu karşılık tutarı içindeki payının yüzde 98'i ile piyasa yapıcısı her bir bankanın Hazine ihalelerinde satın aldığı ve itfa edilmemiş Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) tutarlarının tüm piyasa yapıcısı bankaların Hazine ihalelerinden satın aldığı ve itfa edilmemiş toplam DİBS alım tutarı içindeki payının yüzde 2'sinin toplamının iki katı olarak belirlenecek. Banka bazında bu şekilde belirlenen limitler iki tesis dönemi boyunca geçerli olacak. Limitler dört haftada bir yenilenecek ve her yeni dönemin başlangıcına tekabül eden rezerv tesis döneminin ikinci iş günü bankalara TCMB Ödeme Sistemleri İhale Sistemi aracılığıyla bildirilecek."

Söz konusu sunuma göre, TCMB, bir haftalık repo ihalesi bilgi ve sonuçlarını veri dağıtım firmaları aracılığıyla ilan etmeye devam edecek. Gerek duyulmayan günlerde ihale açılmayabileceği gibi, koşulların gerektirmesi durumunda vadesi 91 günü aşmayacak şekilde geleneksel yöntemle repo ihaleleri açılabilecek. Gerekli görülmesi halinde geleneksel ihale yöntemi ile bir hafta vadeli "gün içi repo ihalesi" düzenlenebilecek. Gün içi repo ihalelerine verilebilecek toplam teklif miktarı ilan edilen ihale tutarı ile sınırlı olacak.

Borçlanma ve borç verme koşulları

Ters Repo Pazarı'nda faiz koridoru dahilindeki gecelik vadeli faiz oranları günlük olarak ilan edilmeye devam edilecek. TCMB, bünyesindeki Bankalararası Para Piyasası'nda gecelik vadede borçlanma ve borç verme faiz oranlarını ilan etmeye devam edecek. Bankalar ihtiyaç duymaları halinde limitleri ile sınırlı olmak üzere teminatları karşılığında TCMB borç verme faiz oranından borçlanabilecek, likidite fazlalığı oluşması halinde ise limitsiz olarak TCMB borçlanma faiz oranından TCMB'ye Türk lirası borç verebilecek. TCMB, mevcut uygulamada olduğu gibi Geç Likidite Penceresi borçlanma ve borç verme faiz oranlarını ilan etmeye devam edecek. Bankalar, bu çerçevede TCMB'den teminat karşılığı olmak üzere limitsiz olarak borçlanabilecek ya da TCMB'ye borç verebilecek.

Sunuma göre, Merkez Bankasının, her türlü likidite durumunu dikkate alarak BIST Repo-Ters Repo Pazarı ve Bankalararası Repo-Ters Repo Pazarı'ndaki faiz oranlarını kontrol edebilmesi, likidite yönetimi araç çeşitliliğini ve operasyonel esnekliğini koruyabilmesi için teknik nedenlerle açık piyasa işlemleri portföyünde yeterli miktarda DİBS veya Hazine Müsteşarlığı Varlık Kiralama Şirketi tarafından ihraç edilen Türk lirası cinsi kira sertifikası bulundurması gerekecek. Bu çerçevede oluşturulan TCMB açık piyasa işlemleri portföyü kıymetlerinin toplam nominal 2,7 milyar liralık kısmının vadesi 2016 yılında gelecek.

Söz konusu kıymetlerin 2016'da uygun görülen aylarda, ilgili ayın ilk iş günü veri dağıtım firmaları aracılığıyla ilan edilecek olan DİBS veya kira sertifikaları ile yenilenmesi, alım ihalelerinin çarşamba ve cuma günleri bir iş günü sonrası valörle gerçekleştirilmesi, her bir ihale tutarının nominal en fazla 100 milyon lira olması, ihalelere ilişkin diğer hususlarda mevcut düzenlemelerin geçerli olması planlanıyor.

Ayrıca, 2015 yılında operasyonel risklerin en aza indirilmesi amacıyla nominal 9 milyar lira olarak belirlenen açık piyasa işlemleri portföy büyüklüğünün 2016 yılında da aynı seviyede kalması hedefleniyor.

(Sürecek)