Bankacılık Sektörü 2011'i 19.8 Milyar TL Karla Kapattı

Bankacılık sektörü 2011 yılını 19 Bankacılık sektörünün aktif toplamı 2011 yılında yüzde 21 oranında artarak 1 trilyon 218 milyar TL seviyesine ulaştı. Sektörün en önemli plasman kalemi olma özelliğini koruyan kredilerin toplam aktifler içindeki payı 2010 yılsonuna göre 3.8 puan artarak yüzde 56.1'e yükseldi. Aralık 2011 itibarıyla 682,9 milyar TL seviyesine ulaşan kredilerde 2010 yılsonuna göre 157,1 milyar TL artış gözlenirken, yıllık artış oranı yüzde 29.9 ile 2010 yılının altında gerçekleşti. Bankacılık sektörü 2011 yılını 19.8 milyar TL karla kapattı. Sektörün dönem net karı, önceki yılın aynı dönemine kıyasla 2 milyar 269 milyon TL geriledi.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu(BDDK) 2011 yılı Aralık ayı Türk Bankacılık Sektörü Genel Görünümü raporunu açıkladı. Buna göre, Aralık 2011 itibarıyla Türk Bankacılık Sektörü 195 bin 292 kişi ve 10 bin 518 adet şubeye ulaştı. 2011 yılında personel sayısı 4 bin 112 kişi, şube sayısı 452 adet artış gösterdi. Sektörün yurtdışı şubeleşme faaliyetleri 2011 yılında devam etti, bu kapsamda 11 adet yurt dışı şube açıldı.

-BANKALARIN AKTİF TOPLAMI YÜZDE 21 ARTTI-

Bankacılık sektörünün aktif toplamı 2011 yılında yüzde 21 oranında artarak 1 trilyon 218 milyar TL seviyesine ulaştı. Sektör yılın ilk yarısında yüzde 13.8 oranında büyürken, kredi maliyetini arttırıcı düzenleme değişiklikleri ve son çeyrekte Merkez Bankası'nın parasal sıkılaştırma önlemleri çerçevesinde faiz koridorunu genişletmesi ile repo ihaleleri yoluyla yapılan fonlamayı azaltmasının etkisiyle büyüme ikinci yarıda hız kesti. Bankacılık sektörü, 2011 yılında temel olarak krediler ve Merkez Bankasından alacaklar kalemlerinden kaynaklanan aktif büyümesini, mevduat, yurtdışı bankalara borçlar, repo işlemlerinden sağlanan fonlar ve ihraç edilen menkul kıymetlerdeki artış ile fonladı. Bu dönemde mevduat artışı sınırlı düzeyde gerçekleşirken, sektör aktif büyümesini fonlamak için alternatif kaynaklara başvurdu.

-KREDİLERİN TOPLAM AKTİFLER İÇİNDEKİ PAYI 3.8 PUAN ARTTI-

Sektörün en önemli plasman kalemi olma özelliğini koruyan kredilerin toplam aktifler içindeki payı 2010 yılsonuna göre 3.8 puan artarak yüzde 56.1'e yükseldi. Aralık 2011 itibarıyla 682,9 milyar TL seviyesine ulaşan kredilerde 2010 yılsonuna göre 157,1 milyar TL artış gözlenirken, yıllık artış oranı yüzde 29.9 ile 2010 yılının altında gerçekleşti.

Kredilerin reel artışı yüzde 14.6 düzeyinde gerçekleşirken, kur etkisinden arındırılmış artış oranı yüzde 21.6 olarak hesaplanmakta. Kredi hacmindeki artışın 68.3 milyar TL'si (yüzde 43.5) kurumsal/ticari kredilerden, 51.3 milyar TL'si (yüzde 32.6) bireysel kredilerden, 37.5 milyar TL'si (yüzde 23.9) ise KOBİ'lere kullandırılan kredilerden kaynaklandı.

Haziran 2011'de Kurum tarafından yapılan ve genel kredi karşılıklarında artışa yol açan mevzuat değişikliğinin krediler üzerindeki etkisi üçüncü çeyrekte görülürken, kredilerin üçüncü ve son çeyrekteki artış oranları belirgin şekilde yavaşladı.

-TÜKETİCİ KREDİLERİ 39.4 MİLYAR TL ARTTI-

2011 yılında kredi kartı alacaklarındaki yüzde 27.3 ve konut kredilerindeki yüzde 22.7 artışlar bireysel kredilerdeki ortalamanın altında kalırken, diğer segmentlerdeki artışlar ortalamanın üzerinde gerçekleşti. Bireysel krediler içinde konut ve taşıt kredilerinden farklı olarak genellikle borçlunun ödeme kabiliyeti dışında bir teminatı bulunmayan ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri ise anılan dönemde yüzde 38.2 ile diğer tüm segmentlerden daha hızlı bir artış gösterdi. Söz konusu dönemde tüketici kredilerinde gözlenen 39.4 milyar TL'lik artışın 23.9 milyar TL'lik kısmı "ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri"nden kaynaklandı.

-TAKİPTEKİ ALACAKLAR 19 MİLYAR TL-

2011 yılında taksitli kredi kartı alacaklarının toplam kredi kartı alacakları içindeki payı artış eğiliminde oldu. Küresel ekonomik krizin etkisi ile 2008 ve 2009 yıllarında hızlı artışlar gösteren sektörün takipteki alacaklarında 2010 yılında başlayan düşüş eğilimi 2011 yılının son çeyreğinde sona erdi. Yılın son çeyreğinde yüzde 3 artış sergileyen takipteki alacaklar 2010 yılsonu ile karşılaştırıldığında yüzde 5.2 gerileyerek Aralık 2011 itibarıyla 19 milyar TL seviyesinde gerçekleşti. Takipteki alacaklardaki azalış eğiliminin son çeyrekte tersine dönmesinde, takibe intikallerin takipteki alacaklardan yapılan tahsilatlara göre daha fazla artma eğilimi göstermesi etkili oldu.

Diğer taraftan, 2010 yılsonu itibarıyla yüzde 3.7 olan takibe dönüşüm oranı 1 puan gerileyerek Aralık 2011 itibarıyla yüzde 2.7 seviyesinde gerçekleşti.

-MEVDUAT ARTIŞININ YÜZDE 12.7'LERDE KALMASI MEVDUATIN PASİF TOPLAMI İÇERİSİNDEKİ PAYINI AZALTTI-

Menkul değerler portföyü, yıllık bazda yüzde 1 oranında azalarak Aralık 2011 itibarıyla 285 milyar TL olarak gerçekleşti. Bankaların 2011 yılında, gerek likidite yönetimi gerekse kar realizasyonu kapsamında ilave menkul değer yatırımı yapmadıkları, aktif plasmanı seçimlerinde daha çok kredileri tercih ettiği gözlendi. Bu dönemde, ağırlık yurtdışı yerleşiklerin olmak üzere sektörün emanet kıymetleri yüzde 46.3 artış gösterdi. 2011 yılında bankacılık sektörü toplam pasifleri yüzde 21 oranında büyürken mevduat artışının yüzde 12.7 düzeyinde kalması mevduatın pasif toplamı içerisindeki payının 4.2 puan azalarak yüzde 57.1 düzeyine gerilemesine yol açtı.

2011 yılı genelinde mevduatın toplam kaynaklar içerisindeki payının gerilemesinde bankaların yurtdışından uygun maliyetli fon temin etmesi, mevduat müşterilerinin bir kısmının bankalarca ihraç edilen menkul kıymetlere yönelmesi, repodan sağlanan fonların göreceli maliyet avantajı ve hane halkının güçlü tüketim eğilimi etkili oldu. Öncelenen dönemde mevduattaki artış oranı kur etkisinden arındırıldığında yüzde 6'ya geriledi.

-SEKTÖRÜN YURTDIŞI BANKALARDAN TEMİN ETTİĞİ BORÇLAR 98,2 MİLYAR DOLARA YÜKSELDİ-

Önceki dönemlerde YP mevduat ile döviz kuru arasında gözlenen negatif korelasyonun özellikle 2011 yılının ikinci yarısından itibaren pozitife döndüğü gözlendi.

Sektörün yurtdışı bankalardan temin ettiği borçların toplamı, 2011 yılında yüzde 20.3 oranında artarak 98,2 milyar dolara yükseldi. Sektörün yurtdışından sağladığı borçların toplam pasif içindeki payı Aralık 2009 itibarıyla yüzde 11 düzeyinde iken, Aralık 2011 döneminde yüzde 15.2 düzeyine ulaştı. Yurtdışı bankalardan temin edilen 1 yıla kadar vadeli fonların toplam yurtdışı bankalardan sağlanan borçlar içindeki payı yüzde 63.8 oldu.

-MENKUL KIYMET İHRAÇLARI 2011 YILINDA HIZLANDI-

2010 yılının son çeyreğinde başlayan bankaların menkul kıymet ihraçları 2011 yılında hızlandı. Aralık 2011 itibarıyla, 18.4 milyar TL net bakiye arz eden ihraç edilen menkul kıymetlerin yüzde 89.8'i on mevduat bankasının yurt içi ve uluslararası piyasalarda ihraç ettiği bono ve tahvillerden, kalanı ise kalkınma ve yatırım bankalarının ihraçlarından oluştu.

2011 yılsonu itibarıyla 144.6 milyar TL olarak gerçeklesen sektörün özkaynakları, 2010 yılsonuna göre yüzde 7.5, 2011 yılının son çeyreğinde ise yüzde 2.1 artış gösterdi. Öncelenen dönemde, sektörün karlılığının önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 10.3 ve menkul değerler değerleme farklarının yüzde 93.7 azalması nedeniyle özkaynakların artış oranı, toplam aktiflerin artış oranının gerisinde kaldı. Kurumumuzca benimsenmiş olan ve uzun zamandır sürdürülen proaktif yaklaşımın bir yansıması olarak sektörün kar dağıtımının sınırlandırılarak, önceki yıllarda elde edilen yüksek tutarlı karların bünyede bırakılması, önemli bir tutarda yedek akçe oluşumunu ve dolayısıyla güçlü özkaynak yapısının korunmasını sağladı.

Sektörün sermaye yeterliliği rasyosu (SYR) önceki çeyreğe göre 0,04 puan artarak yüzde 16.46 olarak gerçekti. Yılın son çeyreğinde yabancı bankaların SYR'si sermaye benzeri krediler ile dönem net karı artışı ve ödenmiş sermaye artırımlarına bağlı olarak 1.47 puan arttı. Hem sektörün hem de banka gruplarının SYR düzeyi asgari yasal sınır olan yüzde 8'in, Kurumca uygulanmakta olan yüzde 12'lik hedef rasyo düzeyinin ve gelişmiş ve gelişmekte olan birçok ülkenin üzerinde olup yasal özkaynakların büyük kısmı kaliteli özkaynak unsuru olarak nitelendirilen ana sermayeden oluştu.

-BANKACILIK SEKTÖRÜ 2011 YILINI 19.8 MİLYAR TL KARLA KAPATTI-

Bankacılık sektörü 2011 yılını 19.8 milyar TL karla kapattı. Sektörün dönem net karı, önceki yılın aynı dönemine kıyasla 2 milyar 269 milyon TL geriledi. Daralan net faiz marjı ile genel karşılık provizyonları, diğer faiz dışı giderler ve personel giderlerindeki artışa bağlı olarak yüksek tutarlı artan faiz dışı giderlerin yanı sıra, sermaye piyasası işlem kar/zararı ile kambiyo kar/zararı toplamının dönem net karını artırıcı katkısındaki yüksek tutarlı azalış bir yıllık dönemde kar azalışındaki temel etkenlerden oldu.

Diğer taraftan 2011 yılı değerlendirildiğinde; sektörün yılı güçlü göstergelerle tamamladığı, aracılık fonksiyonunu yerine getirmede gelişme kaydederek, kredilerin GSYİH'ya oranının tarihi yüksek seviyesine ulaştığı müşahede edildi. Sektörün fon kaynaklarında çeşitlilik artışı, aktif kalitesinde iyileşme, net faiz marjındaki daralma ile verimlilik artışı döneme ilişkin öne çıkan hususlardan oldu. İzleyen dönemde, fonlama tarafında görülebilecek maliyet artışına karşılık, yükselen kredi faiz oranlarının net faiz marjına olumlu katkıda bulunacağı, takipteki alacaklarda bir miktar artış oluşabileceği ve bu artışın dönem net karının yönünü belirlemede etkili olacağı değerlendirildi. - Ankara