Benzin İstasyonlarındaki 11 Hile

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, vatandaşların mağdur olmalarını engellemek için, Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü ile 81 ilde bulunan il müdürlükleri aracılığıyla akaryakıt ve LPG istasyonlarına yönelik denetimlerini aralıksız sürdürüyor.

İstasyonlarda satılan akaryakıt ve LPG'nin tüketicilere doğru miktarda verilip verilmediğinin kontrolü, standarda uygunluk ve kalite denetimi, sayaçlarda damga denetimi ile kaçak akaryakıtın belirlenmesi için ulusal marker ölçümü yapılan denetimler sonucunda yetkililer, mevzuata ve standartlara aykırı durumların tespit edilmesi halinde, hile yapanlar hakkında yasal işlem başlatıyor.

Vatandaşların, araçlarına akaryakıt ve LPG alırken karşılaştıkları hileleri tespit eden Bakanlık, istasyonları mercek altına aldı.

Sadece 2012 yılı içerisinde 27 ildeki tüm akaryakıt ve LPG istasyonlarının tamamı Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü koordinasyonunda etkin bir şekilde denetlendi. Bakanlık yetkilileri, bu yıl da Türkiye'nin geri kalan illerindeki istasyonları denetleyerek, ülkede denetlenmedik istasyon bırakmayacak.

DENETİM NASIL YAPILIYOR?

Söz konusu denetimleri bir kereye mahsus değil, sürekli ve ihbara da bağlı olarak ani şekilde yapan yetkililerin, Ankara'da yaptıkları bir denetimi Anadolu Ajansı görüntüledi.

Denetlemelerde kullanmak üzere özel teçhizatlarla donatılmış araçlarla istasyona gelen yetkililer, ilk önce akaryakıtlarda miktar ölçümü yapıyor. Bu denetimde akaryakıt ürünlerinde binde 5 hata payı kabul edilebilir bir pay olarak görülürken, miktarda bunun üzerinde tespit edilecek bir hata olması halinde anında işlem yapılarak, pompalar mühürleniyor ve satıştan men ediliyor.

Daha sonra, pompalarda müdahaleye açık olan yerlerdeki damgaların kontrolünü yapan yetkililer, ulusal marker ölçümünü de gerçekleştiriyor.

LPG'de de yine miktar ölçümü yapılıyor. Buradaki denetimlerde ise yüzde bir hata payı kabul edilebilir bir pay olarak görülüyor. Bunun üzerinde tespit edilecek bir hata olması halinde de yine anında işlem yapılarak pompalar mühürleniyor ve satıştan men ediliyor.

Ayrıca LPG sayaçlarının damgaların kontrolü ve LPG'nin kalite denetimi de yetkililer tarafından gerçekleştiriliyor.

Yetkililer ayrıca, LPG'nin sıcaklık farkından oluşan miktar değişimlerinden dolayı tüketicilere eksik LPG vermesini engelleyen otomatik sıcaklık kontrolü (ATC) sisteminin devrede olup olmadığını da denetliyor.

HİLE YAPANLARA CEZA

Bu denetimlerin sonucunda mevzuata ve standartlara aykırı durumların tespit edilmesi halinde istasyonların sahiplerine çeşitli para cezaları uygulanıyor.

Bu para cezası, suçun içeriğine göre değişmekle beraber, istasyon mühürlenerek hizmete kapatıla da biliniyor veya pompalarda hile yapanlar adli cezalarla karşılaşabiliyor.

Bakanlığın, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) ile imzaladığı protokol çerçevesinde yapılan bazı denetimlerin sonuçları, eş zamanlı olarak EPDK'ya ve TÜBİTAK'a da iletiliyor. Yetkililerin gerekli görmesi halinde istasyonlardan alınan numuneler, akredite olan laboratuvarlara gönderiliyor ve numuneler, analiz ediliyor. Yapılan bu analizler sonucunda teknik düzenlemesine aykırı çıkan istasyonlara idari yaptırımlar EPDK tarafından uygulanıyor.

EN ÇOK ŞİKAYET FİYAT FARKINDAN

Denetim sırasında AA muhabirine yapılan işlemler hakkında bilgi veren Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürü Bayram Tek, vatandaşların çoğunlukla fiyat konusunda sıkıntı yaşadığını belirterek, bazı istasyonların girişlerinde yer alan fiyat panosunda yazan fiyatla, faturalarında yazan fiyatın birbirini tutmayabildiğini söyledi.

Bunun ardından ise daha çok kalite ve miktar konularında şikayet geldiğini aktaran Tek, ''Bütün tüketicilerimiz bu konuda, 81 ilimizdeki il müdürlüklerimize, ayrıca genel müdürlüğümüze ve bakanlığımıza da müracaat ve şikayette bulunabilirler. Şikayet geldiğinde, biz zaten ani veya şikayet denetimleri dediğimiz denetimleri gerçekleştirerek, tüketicimizin yaşamış olduğu bu sorunu giderme, onların hak ve menfaatlerini koruma gayreti içinde oluyoruz'' dedi.

Bayram Tek, geçen yıl 27 ilin tamamında denetimlerin bittiğini, bu yıl ise geri kalan illerdeki tüm istasyonların tamamının denetleneceğini ifade etti.

2012'DE 21 İSTASYON MÜHÜRLENDİ

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Nihat Ergün, geçtiğimiz günlerde 2012 yılında akaryakıt ve LPG istasyonlarına yönelik denetimler sonucunda eksik benzin verdiği tespit edilen 219 pompa nedeniyle 4 milyon 53 bin lira para cezası uygulandığını, kaçak akaryakıt veren 21 adet akaryakıt ve otogaz istasyonunun da mühürlendiğini açıklamıştı.

Ergün, Bakanlığın tüketiciyi korumak, haksız kazancı ve haksız rekabeti önlemek ve akaryakıt kaçakçılığından doğan vergi kaybını engellemek amacıyla yurt içinde pazarlanan akaryakıt ve LPG piyasasında gerçekleştirilen denetimlerle çok önemli görevler üstlendiğini ve bu denetimlerin de hız kesmeden devam edeceğini ifade etmişti.

İŞTE İSTASYONLARDAKİ 11 HİLE

-Kaçak akaryakıtın istasyonlar dışındaki yakın mesafelerde bulunan tankerler ve bidonlarla ile nihai tüketiciye satılması

-Akaryakıt istasyonunda araç plakası girilmeden satış yapılması ve satış sonrası fatura verilmemesi

-Türkiye'de akaryakıt satışlarının kontrol altına alınması ve vergi kaybının önlenmesine yönelik olarak oluşturulmuş bulunan ve akaryakıt pompasına bağlı bulunan ödeme kaydedici cihazların en önemli parçası olan yazar kasa ara birim ünitesinin devre dışı bırakması suretiyle haksız kazanç sağlaması

-Akaryakıt istasyonlarında araç yoğunluğunun fazla olduğu saatlerde, istasyon çalışanlarınca araçların bilinçli olarak eksik veya kaçak yakıt veren belirli sayaçlara yönlendirilmesi

-Akaryakıt istasyonları denetimleri esnasında, bilinçli elektrik arızası meydana getirilmek suretiyle hileli akaryakıt satışı yapılan sayaçların, uzaktan kumanda düzeneği ile durdurulması

-İstasyon içinden veya etrafından giriş çıkış yapılabilecek ve dikkat çekmeyecek yolların bulunması

-İstasyon etrafında bulunan bazı alanların özellikle karanlıkta bırakılmış olması ve bu alanların özellikle istasyona ait kamera gözetleme alanının dışında bırakılması

-İstasyonun herhangi bir yerinde vaziyet planı dışında duvarla çevrili veya akaryakıt tankerlerinin görünmeden boşaltım yapabilecek alanlarının olması

-Akaryakıta karıştırılması yasak olan ve daha ucuz yollarla temin edilen katkı maddelerinin (Nafta, Gaz Yağı vb.) akaryakıta karıştırılması suretiyle standardı bozulmuş akaryakıtın tüketiciye satılması

-Akaryakıt olarak kullanılması yasak olan akaryakıt harici petrol ürünlerinin (baz yağ, solvent vb.) doğrudan veya basit işlemlerden geçirilerek piyasaya sunulması

-Kaçak yollarla vergisi ödenmemiş (ulusal markersiz) olarak yurda sokulan ve akaryakıt istasyonlarında satışa sunulan akaryakıtın, istasyon sahiplerince yeraltına gömülmüş gizli tank ve bu tanklara bağlı olarak uzaktan kumanda ile çalışabilen gizli düzenekler yardımı ile belirli sayaçlarda nihai tüketiciye satılması