Endüstriyel Tasarım Tescili Yapmak Gerekli Midir?

Endüstriyel Tasarım Tescili yapmak gerekli midir? işimize yarar mı soruları ile sıklıkla karşılaşıldığından bu konuda açıklayıcı bilgiler vermeye çalışmak gereği doğmaktadır. Ticari hayatta; tescil yapsak ne olur, zaten hiçbir sonuç alınamıyor şeklinde ortaya çıkan kanaatin haklı yönleri olsa da 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu(SMK) ile artık bu kaygıları azaltacak önlemler alındığı rahatlıkla söylenebilecektir.

SMK ile yapılan değişikliklerden en önemlileri ise şunlardır;

Eski 554 Sayılı KHK'da yenilik kriteri aranmaz ve incelenmezken, yeni Kanunda tescile konu Endüstriyel tasarımların dünya üzerinde yeni olması şartı aranmış ve kurum bu konuda inceleme yapmaya başlamıştır.

Başvurunun Resmi Endüstriyel Tasarımlar Bülteni'nde ilan süresi eski KHK'da 6 ay iken yeni kanun döneminde yapılan başvurularda bu süre 3 aya indirilmiştir.

KHK düzenlemesinde kurumun ret kararlarına itiraz etmek söz konusu değilken yeni SMK ile başvuru sahiplerine tebliğden itibaren 2 ay içerisinde itiraz hakkı tanınmıştır.

Tescilsiz tasarımlar, SMK öncesi dönemde genel hükümler ile korunabilirken yapılan yeni düzenleme ile SMK kapsamında koruma altına alınmıştır.

İlgili kanun öncesinde tasarımcı ismi gizli tutulamıyorken yeni dönemde tasarımcı isimleri gizli tutularak da başvuru yapılabilmektedir.

Çoklu tasarım başvuruları kapsamında genel ahlaka/kamu düzenine aykırılık olması halinde kısmi ret kavramı yer almazken yeni SMK ile sayılan hallerde tasarımın yalnızca bir ya da birkaçı için ret kararı verilebilecek ve başvurudaki tasarımlar kısmen ilan edilebilecektir.

En önemlilerini saymaya çalıştığımız değişikliklerden birisi olan yenilik kriterinin incelenmesi, aslında dünya üzerinde yeni olmayan ancak Türkiye'de yenilik incelemesi yapılmadığından dolayı daha önceden tescili mümkün olan tasarımların günümüz tasarım tescil başvuruları açısından tescilini büyük oranda engellemeye başlamıştır. Bu durum da aslında hak sahibi olunmamasına rağmen alınan bu belgelerle 3. şahıslara yapılan hukuki müdahalelerin önüne geçilmesine yaramaktadır.

Yine ilan süresinin kısalması ve tescilsiz tasarımların koruma altına alınması da Endüstriyel Tasarımların Hukuki korumasını hızlandırmış ve kapsamını da genişletmiştir.

Sonuç olarak; yeni SMK düzenlenirken ticari hayatın kaygılarının büyük oranda dikkate alındığı, çabuk tükenen ve mevsimlik sayılan işlere ilişkin olan işletmelerin tescilden kaçınma gerekçelerini bir nebze de olsa ortadan kaldırdığı kanaatindeyim.

Diğer Eşref Borça yazılarına ulaşabilirisiniz.