Fiskobirlik Başkanı Lütfü Bayraktar Açıklaması

Fındık alımı için piyasaya gireceklerini vurgulayan Fındık Tarım Satış Kooperatifleri Birliği (FİSKOBİRLİK) Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar, lisanslı depoculuk, rekolte ve fiyat beklentileri konusunda yaptığı açıklamada, üreticilere kurumlarına sahip çıkmaları çağrısında bulundu.

2013 fındık hasadı hazırlıklarının tüm bölgelerde başladığı şu günlerde en büyük üretici birliği olan FİSKOBİRLİK Yönetim Kurulu Başkanı Lütfi Bayraktar, bir açıklama yaptı. Bayraktar, düşük rekolte beklentilerinin piyasa yansımaları, lisanslı depoculuk ve FİSKOBİRLİK'in nasıl bir yol izleyeceğini anlattı.

Lütfü Bayraktar, bu yıl iddialı bir şekilde piyasaya gireceklerini ve birliğe bağlı 50 kooperatif de alım yapacaklarına işaret ederek şöyle konuştu: "Alımlarda tamamen tüccar mantığıyla hareket edeceğiz. Gerekirse üreticinin harmanına kadar gidip, fındık alımı yapacağız. Finans sorunumuz yok. Peşin bedelle yapılacak alımlarda kesinlikle ödeme sorunu yaşanmayacak. Aynı gün ödeme yapılmasını sağlayacak bir sistem oluşturduk. Gerekirse bir banka ile anlaşıp alım bölgelerine o bankanın mobil ofisini getirerek, ürün bedellerini ödeyeceğiz."

Geçen yıl fındık alımı yaptıklarını ancak istenilen düzeyde olmadığını ifade eden Bayraktar, şunları söyledi: "Alımlar 3 model üzerinden gerçekleştirilecek. Fındık alımlarını peşin, emanet ve yarısı peşin, kalan kısmı market ya da zirai destek şeklinde olacak. Peşin alımlarda ürün bedeli piyasa şartlarının 10 ya da 20 kuruş üzerinde ödenecek. Bütün depolarımızı emanet fındık için üreticilerimize açacağız. Geçen yıl bunun uygulamasını yaptık. Pilot bölgelerde iyi sonuç aldık. Bu yıl bu uygulamamızı tüm bölgelere yayacağız. Tüm bölgelerde depolarımızı ücretsiz olarak fındık üreticimiz için emanete açacağız. Üretici istediği zaman piyasa şartlarında fındığının parasını peşin alma şansı bulacak. Üçüncü model ise yarısı peşin, kalan kısmı market ya da zirai destek şeklinde ödemedir. Teslim edilen ürünün yarısı peşin ödenecek, yarısı da birkaç aya yayılarak, birliğimiz iştiraklerinden FİSKOMAR marketlerinden alışveriş yaparak ya da zirai destek verilerek ödenmiş olacak. İsteyen üreticimiz fındıklarının yarı parasını alacak, geri kalan kısmını marketlerimizden alışveriş yaparak veya zirai destek olarak alacak. Bu modelimizi seçen üreticilerimize, fındık bedelleri piyasa şartlarının 40 ya da 50 kuruş üzerinde ödenmiş olacak. 2013 ürünü alımlarını bu 3 model üzerinden gerçekleştireceğiz. Üreticimizin tüm fındığına talibiz. Ortağımız olsun ya da olmasın tüm üreticilerimize kapımız açık. Gelen tüm üreticinin fındığını alacağız."

Her yıl olduğu gibi bu yılda sektörün tüm kurumları bir araya gelmeden bireysel çözüm arayışlarından birinin de bu yıl lisanslı depoculuk olarak ortaya konduğunu vurgulayan Bayraktar "Asıl sıkıntımız piyasanın tüm aktörleri bir araya gelip çözüm bulması yerine her yıl bir önerinin getirilmesidir. Serbest piyasa, fındık sökümü gibi uygulamalarda olduğu gibi lisanslı depoculuğunda tek başına bir işe yarayacağını ve üreticiye artı sağlayacağını düşünmüyorum. Günü kurtarma için paleyatif çözümlerle bu iş olmaz. Bir araya gelip birlikte çözüm bulmalı. Bunun dünyada örnekleri var. Uygulamanın ne olduğu geçen yıl Ordu'da görüldü. Ancak çözüm için dünya fındık tekelleri ve yerli uzantıları buna izin vermiyor"

Bayraktar, rekolte beklentisinin piyasaya olan etkilerini şöyle anlattı: "Rekolte her yıl tartışılır, ürün çok fiyat düşer mi, az olacak yüksek fiyat olur mu? Artık iletişim çağındayız. Dünya fındık piyasasını elinde tutanlar oturduğu ofisinde neyin ne olduğunu anında biliyor. Son 4-5 yılda rekolte aman aman bir şekilde yüksek talebi karşılayacak oranda olmadı ki, hep düşük. Rekoltenin ne olduğu ne olacağı çok önemli bir etken değil. Fındık asla 5 TL altında olmamalıydı. Dünyanın hiçbir ülkesinde böyle bir ürüne sahip hiçbir idare piyasayı boş bırakmaz. Farklı yollardan inanılmaz oranda destekleme yapacaksınız ancak piyasayı denetleyecek bir mekanizma olmayacak. Devletin devre dışı kalması çok büyük bir dezavantaj. Üretici birliklerinin dünya tekelleriyle mücadele etmesi zor ve bu durum her zaman üreticiyi tüccarla karşı karşıya bırakıyor ve süreç hep üreticinin aleyhine işliyor"

Geçen yıl ortalama 4,5 TL bandında seyreden fındığın son günlerde yeni ürün piyasaya girmesine yakın aniden 5,5-6 seviyesine çıkmasını manidar bulduğunu belirten Bayraktar "Üreticinin elinde hiç fındık kalmayıp tüccar deposunda satış başladı ve fiyatlar aniden fırladı. Piyasanın tek hakimi olan İtalyan firması ve yerli ortağı istediği gibi oynuyor. Bunu dengeleyecek tek kurum FİSKOBİRLİK'tir ve mutlaka alanda olmalıdır. Bu yıl fındık piyasası 6-7 aralığından aşağı olmayacak kanaatindeyim. Bunun altında olması sürecin iyi yönetilmediği anlamına gelir" dedi.

En büyük üretici birliği olmasına karşın geçmişte yaşanmış bir yanlış uygulama nedeniyle hep sorgulanan bir kurum durumundaki FİSKOBİRLİK'e üreticinin sahip çıkmasını isteyen Bayraktar, şunları söyledi: "Geçmişi sürekli gündeme getirip kurumu itibarsızlaştırmaya çalışmak doğru bir yaklaşım değil. FİSKOBİRLİK dönemimizde borçlarını yapılandırmış planlı ödemelerini yapan üretici borcunu büyük oranda ödemiş ve bu yıl bitirmeyi hedeflemiş bir konuma getirilmiştir. Her alanda tasarruf tedbirleri aldık. Her geçen gün daha da güçlü hale geliyoruz. Dünya tekelleri ve yerli ortaklarına karşı üretici lehine kazanımlar ancak FİSKOBİRLİK'in güçlenmesiyle olur. Bu nedenle üreticimiz her yıl sorgulama yerine kurumuna sahip çıkıp destek vermelidir. 'Tüccarda da aynı fiyat, sizde de aynı fiyat, ne farkınız var, niye size verelim' şeklinde söylemleri terk ederek kendi malı olan kurumuna güvenmeli."

FİSKOBİRLİK'in her zaman üreticinin sigortası olduğunu anlatan Bayraktar, sözlerini şöyle tamamladı: "Güven meselesi ne hikmetse hep FİSKOBİRLİK'e gelince sorgulanıyor. Üretici tüccara emanete verdiği fındığın karşılığında ne alıyor, sadece bir makbuz. Memlekette batan, sıkıntıya düşen tüccar olmuyor mu? Her yıl yüzlerce oluyor ama üretici kendisine sadece bir kağıt parçası veren tüccara güveniyor, kendi kurumuna geldiğinde güveni sorguluyor. Üretici önce kendi kurumuna güvenmeli." - DÜZCE