Ramazanda Gıdada Fiyat Değişimleri

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, ramazanda hem market hem de üreticide en yüksek fiyat artış oranının limonda görüldüğünü, fiyatı en fazla düşen ürünün üreticide domates, markette kuru soğan olduğunu bildirdi.

Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, ramazan öncesine göre markette 37 üründen 3'ünde fiyat değişmezken, 19'unda fiyat artışı, 15'inde fiyat azalışı, üreticilerde ise 29 üründen 10'unda fiyat değişmezken 8'inde fiyat artışı, 11'inde ise fiyat düşüşü olduğunu belirtti.

Fiyatı en fazla artan ürünün üretici ve markette limon, fiyatı en fazla düşen ürünün ise üreticide domates, markette kuru soğan olduğunu ifade eden Bayraktar, markette kuru incir, zeytinyağı ve kuru fasulye fiyatında değişim görülmediğini, fiyat düşüşünün yüzde 53,25 ile en fazla kuru soğanda yaşandığını bildirdi.

Bayraktar, kuru soğandaki fiyat düşüşünü yüzde 31,91 ile kabak, yüzde 27,48 ile domates, yüzde 23,33 ile sivri biber, yüzde 20,46 ile marul, yüzde 17,63 ile patatesin izlediğine dikkati çekerek, markette en fazla fiyat artışının ise yüzde 21,62 ile limonda görüldüğünü, bunu yüzde 17,09 ile süt, yüzde 7,30 ile elma, yüzde 6,19 ile ayçiçeği yağı, yüzde 6,15 ile mısır özü yağı, yüzde 5,92 ile patlıcan, yüzde 5,44 ile tavuk eti, yüzde 5,12 ile pirinç, yüzde 4,37 ile yoğurdun takip ettiğini vurguladı.

Ramazan öncesine göre üretici fiyatlarında maydanoz, elma, kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru incir, fındık ve zeytinyağında değişim olmazken, domatesin yüzde 55,56 azalmayla fiyatı en fazla düşen ürün olduğunu belirten Bayraktar, şunları kaydetti:

"Domatesteki fiyat düşüşünü yüzde 52 ile kuru soğan, yüzde 51,67 ile kabak, yüzde 43,11 ile sivri biber, yüzde 30,43 ile salatalık, yüzde 20,27 ile yumurta, yüzde 20,20 ile marul, yüzde 16,67 ile havuç izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 33,33 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat artışını yüzde 18,54 ile süt, yüzde 5,45 ile patlıcan, yüzde 3,85 ile ıspanak, yüzde 2,94 ile Antep fıstığı takip etti. Ramazan ortasında üretici ve market arasındaki fiyat farkı kuru kayısıda yüzde 351'i, kuru incirde yüzde 299'u, nohutta yüzde 267'yi, sütte yüzde 259'u, yeşil mercimekte yüzde 257'yi ve kabakta yüzde 251'i buldu."

Fiyat değişimlerinin nedenleri

Bayraktar, fiyatı artan ürünlere bakıldığında, arzın depolardan sağlandığı limonda ürün miktarındaki azalmaya bağlı fiyat artışı yaşandığını ifade etti.

Sütte görülen fiyat artışında, Ulusal Süt Konseyinin mayıs-aralık dönemini kapsayan yeni tavsiye fiyatını litrede 1 lira 70 kuruştan 2 liraya çıkarmasının etkili olduğuna işaret eden Bayraktar, şöyle devam etti:

"Patlıcanda hasat edilen ürün miktarının azalması fiyat artışına yol açmıştır. Ispanakta da hasadın sonuna gelinmesi etkili oldu. Dana eti ve kuzu etinde maliyetlerde yaşanan artış fiyata yansırken, kuru üzümde ise arzdaki daralma fiyatları artırdı. Üreticide fiyatı düşen ürünlere baktığımızda domates, kabak, sivri biber, salatalık, marul, yeşil soğanda artan hava sıcaklıkları ile hasat edilen ürün miktarındaki artışa bağlı olarak fiyatlar düştü. Kuru soğan ve patateste yazlık ürünlerin hasadının başlaması ile fiyatlar gerilemiştir. Yeni sezonda rekoltenin iyi olacağına dair izlenimler kuru kayısıda fiyat düşüşüne yol açarken, havuçta yaşanan kalite kaybı fiyatlara yansımıştır."