"Safiyane Başlayan Tepki, Faiz Cephesinin Ekmeğine Yağ Sürdü"

- SPYD Başkanı Arif Ünver:

"Son derece safiyane başlayan toplumsal tepki ve gerginlik, faiz cephesinin ekmeğine yağ sürdü ve faizciler krizi fırsata çevirdi"

"Açıkçası döviz, faiz ve borsa üçgeninde en fazla olumsuz tepkinin faiz ayağında olması

tesadüf olarak değerlendirilemez"

"Son derece safiyane başlayan toplumsal tepki ve gerginlik, faiz cephesinin ekmeğine yağ sürdü ve faizciler krizi fırsata çevirdi. Fakat bunun bedelini ülkemiz bütün unsurları ile hissetti"

AA muhabirinin Gezi Parkı eylemlerinin piyasalara etkisine ilişkin sorularını yanıtlayan Ünver, geçen hafta borsada sert satışlar görüldüğünü anımsatarak, "Yaşanan gerginlikten zarar görenlerin, hisse senetlerinde pozisyon taşıyan yatırımcılar, diğer taraftan faiz maliyetinin artması ile borçlanma ihtiyacı olan devlet/özel sektör olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır" değerlendirmesinde bulundu.

Ünver, geçen hafta faizlerin yüksek oranda değer kazanmasına ilişkin, "Bu işten faydalananların kim olduğuna baktığımızda ise faiz getirisinden nemalananlar olduğu ortadadır. Şöyle bir geriye dönüp baktığımızda Türkiye'deki faizlerin yüksek seviyesinden nemalananların, günümüzde cazip getiriler elde edemeğini biliyoruz. Sanırım, içerisinde bulunduğumuz toplumsal gerginliği fırsat bilenlerin elleri boş durmadı. Açıkçası  döviz, faiz ve borsa üçgeninde en fazla olumsuz tepkinin faiz ayağında olması tesadüf olarak değerlendirilemez" diye konuştu.

Toplumsal olayların, bazı çevreler tarafından kar elde etme amacıyla fırsata çevrilmeye çalışılmasında faizin çok önemli bir enstrüman olduğuna işaret eden Ünver şöyle konuştu:

"Son derece safiyane başlayan toplumsal tepki ve gerginlik, faiz cephesinin ekmeğine yağ sürdü ve faizciler krizi fırsata çevirdi. Fakat bunun bedelini ülkemiz bütün unsurları ile hissetti. Son olarak, yaşanan toplumsal gerginliğin ekonomik boyutu bir kısım, 'oyuncu', 'manipülatör' ya da adını ne koyarsanız koyun, faiz cephesinin amacına ama bilerek ama bilmeyerek hizmet etmiştir. Toplumsal olayların, kar elde etme amacı ile fırsata çevrilmeye çalışılması, Türkiye'nin siyasal istikrarı dahil bütünsel istikrarı açısından da son derece tehlikelidir ve buradaki finansal araç faizdir."

"BIST'in ülke ekonomisinin göstergesi olmadığı ortadadır"

Piyasalarda yaşanan dalgalanmalardan, zarar görenler olduğu kadar fayda sağlayanların da bulunduğunu yineleyen Ünver, şunları ifade etti:

"Olayların finansal piyasalardaki etkilerini tek tek ele alacak olursak, eylemlerin yankıları faiz, borsa ve döviz bacağında etkili bir şekilde hissedildi. Dolar/ TL ayağında 1,82'li seviyelerden başlayan 1,9'lı seviyelere kadar süren bir yükseliş yaşandı. Bu yükseliş yüzdesel ifade ile yüzde 5-6 gibi bir marjı karşılıyor.

Diğer taraftan faiz ayağında  yüzde 5 seviyelerinden  yüzde 7 seviyelerine bir yükseliş yaşandı, bu yükselişi ele aldığımızda Gezi eylemlerinin başlangıcından sonra oransal artış olarak 5'ten 7'ye yüzde 40'lık bir marj olduğu görülüyor.

Borsa İstanbul (BIST 100) Endeksi de 90.000'li seviyelerden 73.000'li seviyelere kadar bir geri çekilme ile karşı karşıya kaldı, bu açıdan baktığımız zaman borsa ayağında  aşağı yönlü marj yaklaşık olarak yüzde 20'lere yaklaştı. Netice itibarı ile döviz ayağında olumsuz yönde hareketlenme yüzde 5-6'larda, faiz ayağında yüzde 40'larda ve son olarak BIST'te yüzde 20 civarında oldu."

Oransal anlamda en büyük marjın sırasıyla faiz ayağında, BIST ve döviz ayağında olduğunu belirten Ünver, toplumsal gerginliğin faturasının detaylarını kavrayabilmek için bu marjları sebepleri ile beraber iyi okumak gerektiğini vurguladı..

Ünver, "BIST'in halka açık kısmının piyasa değerine baktığımızda 100 milyar dolar gibi rakam karşımıza çıkıyor. İlgili rakamın Gayri Sahi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYİH) yaklaşık yüzde 13-14'ü olduğu, ek olarak hisse senedi stokunun önemli bir kısmının az sayıda yerli/yabancı hesapta  demirlemiş olmasını da eklersek, BIST'in ülke ekonomisinin göstergesi olmadığı ortadadır. Eğer ki ülkemizde yaşanan sorundan yabancı yatırımcının tedirgin olduğunu varsayarsak, döviz ayağında yaklaşık yüzde 6 yukarı yönlü hareket olurken faiz ayağında yüzde 40'lık hareket oluyorsa tam bu noktada bir manipülasyon ve spekülasyon olduğu şüpheleri kuvvetlenmektedir" ifadelerini kullandı.

Türkiye'nin son yıllarda yakaladığı istikrar ortamı nedeniyle artık aşırı kırılgan bir ekonomi olmadığını belirten Ünver, Türkiye'nin ekonomisinin sürmekte olan yapısal reformlarla daha da sağlam bir düzleme ulaşacağını söyledi. Ünver, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Sıraladığımız oransal artışlar Başbakan Erdoğan'ın işaret ettiği faiz lobisinin varlığını teyit eder niteliktedir. Toplumsal gerilimden ekmek çıkarmaya çalışanların göz ardı etmemesi gereken en önemli husus, Türkiye mali ve siyasi açıdan eski Türkiye değildir, son derece güçlü ve dimdik ayaktadır, dünyanın yükselen değerleri arasında başı çekmektedir." - İstanbul