Yeni Kurulacak Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıklarında A ve B Tipi Ayrımı Ortadan Kaldırıldı

Vergisel farklılığın ortadan kalkması nedeniyle yeni kurulacak menkul kıymet yatırım ortaklıklarda A Tipi ve B Tipi ayrımı ortadan kaldırıldı. Halka açılma sonrası dönemdeki pay devirlerinden, sadece yönetim kontrol değişikliği doğuran devirler için Kurul'dan izin alınacak. Ortaklık portföyündeki varlıkların bir portföy saklama kuruluşu nezdinde saklanması uygulamasına, portföy saklama düzenlemelerine paralel olarak 1 Temmuz 2014'ten itibaren geçilecek.

ANKARA çerçevesinde, portföy saklayıcısı nezdinde saklanması da 1 Temmuz 2014 itibarıyla zorunlu olacak. Bu tebliğin diğer hükümleri bugün itibarıyla yürürlüğe girecek.

-KURUCU VE ORTAKLARIN NİTELİKLERİ-

Menkul kıymet yatırım ortaklıklarının kurucu ortaklık nitelikleri belirlendi. Buna göre ortaklıklar gerçek ve tüzel kişi kurucu ortaklarının; müflis olmaması, konkordato ilan etmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması, faaliyet izinlerinden biri Sermaye Piyasası Kurul'unca iptal edilmiş kuruluşlarda, bu müeyyideyi gerektiren olayda sorumluluğu bulunan kişilerden olmaması, Sermaye Piyasası Kanun'unda yazılı suçlardan kesinleşmiş mahkumiyetinin bulunmaması gerekecek. Ödeme Güçlüğü İçinde Bulunan Bankerlerin İşlemleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve eklerine göre kendileri veya ortağı olduğu kuruluşlar hakkında tasfiye kararı verilmemiş olması, Türk Ceza Kanununun 53. maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı beş yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, bilişim sistemini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme, banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama, kaçakçılık, vergi kaçakçılığı veya haksız mal edinme suçlarından mahküm olmaması zorunlu olacak. Ortaklık kuruluşu için gerekli kaynağı kendi ticari, sınai ve sair yasal faaliyetleri sonucunda her türlü muvazaadan ari olarak sağlamaları ve taahhüt ettikleri sermaye miktarını karşılayabilecek mali güce sahip olmaları, İşin gerektirdiği dürüstlük ve itibara sahip olması, muaccel vergi borcu bulunmaması gerekecek.

-KURULUŞ BAŞVURULARI-

Kuruluş başvurularında; ortaklıkta dolaylı olarak yüzde 20 ve üzerinde pay sahibi olan nihai gerçek kişiler ile ortaklıkta dolaylı olarak yönetim kontrolünü sağlayacak oranda imtiyazlı paya sahip olan gerçek kişilerin gerekli şartları sağlamaları zorunlu olacak.

Bankalar hariç olmak üzere tüzel kişi lider sermayedarların; doğrudan veya dolaylı olarak yönetim kontrolüne sahip olan nihai gerçek kişilerin, imtiyazlı paylarının mevcut olması halinde, imtiyazlı payların yüzde 20'sinden fazlasına sahip gerçek kişilerin, imtiyazlı paylarının mevcut olması halinde, doğrudan veya dolaylı olarak lider sermayedarda imtiyazlı payların %20'sinden fazlasına sahip tüzel kişi ortakların imtiyazlı paylarının yüzde 20'sinden fazlasına sahip olan nihai gerçek kişilerin de gerekli şartları sağlamaları zorunlu olacak.

-MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI STATÜSÜNDEN ÇIKMA-

Menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkmak isteyen halka açık menkul kıymet yatırım ortaklıklarının, esas sözleşme değişikliği yapmasına Kurul tarafından uygun görüş verilebilmesi için genel kurul toplantılarında, menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkma sonucunu doğuracak esas sözleşme değişikliklerine olumlu oy kullanan ortaklar dışındaki tüm ortakların sahip oldukları payların statüden çıkma hakkındaki yönetim kurulu kararına ilişkin özel durum açıklamasının kamuya ilan edildiği tarihten önceki 30 günlük ve altı aylık dönem içinde oluşan, günlük ağırlıklı ortalama borsa fiyatlarının ortalamaları ile söz konusu 6 aylık döneme ilişkin kamuya açıklanan pay başı net aktif değerin ağırlıklı ortalamasından yüksek olanı ile satın alınacağı yönünde ortaklık dışındaki kişi veya kişilerce bir pay alım teklifinin yapılması zorunlu olacak.

Ortaklık yönetim kurulu tarafından, asgari olarak menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkılmasına ilişkin gerekçeler, ortaklığın statüden çıktıktan sonraki faaliyet konusu, projeksiyonları, statüden çıkışın ortaklığa etkilerinin analizini içeren bir rapor hazırlanır ve bu rapor Kurula yapılacak başvurunun tarihinden daha geç olmamak üzere Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) ilan edilecek.

Halka açık menkul kıymet yatırım ortaklıklarının, menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkışlarında statüden çıkmaya ilişkin esas sözleşme değişikliklerinin ortaklık genel kurulunca onaylandığı tarih itibarıyla, mevcut sermayede yüzde 10 ve üzeri pay sahibi olan ortaklar ile pay sahipliği oranına bağlı olmaksızın yönetim kontrolünü elinde bulunduran ortaklar sahip oldukları payları, statüden çıkışa ilişkin esas sözleşme değişikliklerinin tescil edildiği tarihten itibaren bir yıl süreyle tescil işleminin gerçekleştiği tarihteki Borsa ikinci seans kapanış fiyatının altındaki bir fiyattan Borsada satamayacak. Söz konusu kişilerin Borsa dışında satacakları payları alanlar da bu sınırlamaya tabi olacak. Bu kişilerin ortaklığın paylarının statüden çıkışa ilişkin esas sözleşme değişikliklerinin tescil edildiği tarihten sonra edindiği ortaklık payları, satış yasağının kapsamında değerlendirilmeyecek. Statüden çıkışın onaylandığı genel kurul kararlarının ilan edildiği Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'nin bir nüshasının ilan tarihini takip eden 6 iş günü içinde Kurul'a gönderilmesi zorunlu olacak. Menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkılmasına ilişkin Kurul izninin ortaklık tarafından tebellüğ edildiği tarihi takip eden 3 ay içerisinde menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkma sonucunu doğuracak esas sözleşme değişikliklerinin ortaklık genel kurul toplantısında karara bağlanmaması halinde menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünden çıkılmasına ilişkin Kurul izni geçersiz hale gelecek. Bu madde kapsamında yapılacak işlemler bakımından ayrılma hakkı doğmayacak.

-KAR PAYI DAĞITIMINA İLİŞKİN ESASLAR-

Ortaklıkların net dağıtılabilir karlarının en az yüzde 20'sinin birinci temettü olarak nakden dağıtılması zorunlu olacak. Ortaklıkların temettü dağıtımlarında halka açık anonim ortaklıklar için Kurulca belirlenen esaslara uyulacak. Net dağıtılabilir kar, hesap dönemi karından kanunlara göre ayrılması gereken yedek akçeler ile vergi, fon ve mali ödemeler ve varsa geçmiş yıl zararları düşüldükten sonra kalan tutar olarak uygulanacak. Ortaklıkların finansal tablolarındaki net dönem ve geçmiş yıl zararlarının uygun özsermaye kalemleriyle mahsup edilmesi zorunludur. Ancak mevzuat gereği veya vergisel yükümlülük doğurması nedeniyle mahsup edilemeyen geçmiş yıl zararları net dağıtılabilir karın tespitinde indirime konu edilebilecek.

-UNVANA İLİŞKİN YASAK-

Kanun hükümleri ve bu Tebliğ esasları dahilinde kurulan ve faaliyet gösteren ortaklıklar dışında hiçbir kuruluş, ticaret unvanında veya ilan ve reklamlarında "yatırım ortaklığı", "menkul kıymet/kıymetler yatırım ortaklığı" veya aynı anlama gelen başka bir ibare kullanamayacak.

-ESAS SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİKLERİ-

Ortaklıkların esas sözleşme değişikliklerinde Kurulun uygun görüşünün alınması zorunlu olacak. Ortaklıklarca Kurula yapılan başvurularda şekli ve esasları Kurulca belirlenen başvuru formları ve standart metinler kullanılacak. Kurul bu Tebliğde yer alan tutarları her yıl yeniden belirleyebilecek. Bu durumda yeniden belirlenmiş tutarlar Kurulca ilan edilecek.

-BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ-

Ortaklık; ortaklığa murahhas üye tayinine ve bunların yetki ve sorumluluklarının belirlenmesine ilişkin yönetim kurulu kararları ile bunda yapılan değişiklikleri, ilgili yönetim kurulu kararının alınmasını izleyen, iletişim bilgileri, internet sitesi, vergi kimlik numarası ve ticaret sicil numarası bilgileri ile bunlarda meydana gelen değişiklikleri, değişikliğin meydana geldiği tarihi izleyen bu Tebliğ uyarınca yapılan ilanların yayımlandığı gazeteleri, ilanı izleyen 10 iş günü içinde Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'ne bildirmek zorunda olacak. Kurul'un bağımsız denetime ilişkin düzenlemeleri kapsamında seçtiği bağımsız denetim kuruluşuna ilişkin bilgiler ile buna ilişkin değişiklikleri keyfiyeti izleyen, Merkez adresi ile bunda meydana gelen değişiklikleri izleyen, mevcut imza sirkülerlerini ve değişiklik meydana gelmesi halinde güncel imza sirkülerlerini konuya ilişkin yönetim kurulu karar tarihini izleyen, ortakları, yöneticileri, personeli ve diğer kurumlar aleyhine açtığı dava ve takipler ile bunların ortaklık aleyhine açtığı dava ve takipleri ve sonuçlarını öğrendikleri tarihi izleyen, bu Tebliğ uyarınca yapılan ilanların yayımlandığı gazeteleri, ilanı izleyen 10 iş günü içinde Birliğe bildirmek zorunda olacak.

Birlik ve Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu A.Ş. (SPL), bu Tebliğ uyarınca kendilerine yapılan bildirimler kapsamında bir veri tabanı oluşturacak ve söz konusu veri tabanını anlık olarak birbirlerinin ve Kurulun erişimine açacak. Birliğe ve SPL'ye yapılacak tüm bildirimler elektronik imzalı olarak da alınabilecek. Birlik, bu madde uyarınca kendisine yapılan bildirimler kapsamında Şirket, yönetim kurulu üyeleri ve personeli hakkında bu Tebliğ hükümlerine aykırı bir durum tespit etmesi halinde üç iş günü içinde Kurula yazılı olarak bildirimde bulunacak.

5 Ağustos 2011 tarihinden önce menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünü kazanmış ortaklıkların; yönetim kurulu üyelerinin görevi, görev süreleri sonuna kadar devam edecek; ancak görev sürelerinin tamamlanmasını takip eden ilk olağan genel kurul toplantısında, bu Tebliğ hükümlerinde yer alan şartları sağlayan yönetim kurulu üyelerini atamaları, belirlenen asgari çıkarılmış sermaye tutarına 31 Aralık 2014 tarihine kadar ulaşmaları zorunlu olacak.

-5 AĞUSTOS 2011'TEN ÖNCE MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI STATÜSÜ KAZANMIŞ ORTAKLIKLARDA LİDER SERMAYEDARA İLİŞKİN HÜKÜMLER ARANMAYACAK-

5 Ağustos 2011 tarihinden önce menkul kıymet yatırım ortaklığı statüsünü kazanmış ortaklıklar için lider sermayedara ilişkin hükümler uygulanmayacak. Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulmuş olan ortaklıklar tarafından, bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde bu Tebliğ hükümlerine uyum sağlanması ve esas sözleşmelerinin bu Tebliğin hükümlerine uyumlu hale getirilmesi için Kurula başvurulması zorunlu olacak. Aksi takdirde, ortaklıklar yatırım ortaklığı statüsünden çıkmış sayılır, bu durumda 41 inci madde kıyasen uygulanacak.

Tebliğin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ortaklıklarda genel müdür olarak çalışanların son bir yıldır bu görevde bulunmaları ve yurt içi ve yurt dışı sermaye piyasalarında 10 yıl ve üzeri tecrübeye sahip olmaları halinde, bu kişiler için 17. maddenin birinci fıkrasında belirtilen lisans şartı aranmayacak.

Bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurulmuş ortaklıkların ticaret unvanlarının değiştirilmesi zorunlu olmayacak. 1 Temmuz 2014'e kadar, Türkiye'de Takasbank'ın saklama hizmeti verdiği para ve sermaye piyasası araçları ile kıymetli madenler ortaklık adına Takasbank nezdinde saklanacak. Bunun dışında kalan para ve sermaye piyasası araçları ile kıymetli madenlerin saklanması konusunda ortaklıklar, Kurul tarafından uygun görülmek ve Takasbank'a dışarıda saklanan varlıklar ve bunların değerleri konusunda gerekli bilgileri aktarmak veya erişimine olanak tanımak koşulu ile bir başka saklayıcıdan saklama hizmeti alabilecek.

Yükümlülüklerin yerine getirilmesinden ortaklık yönetim kurulu veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş olması halinde ilgili murahhas üye sorumlu olacak. Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce Kurul tarafından karara bağlanmamış olan başvuruların sonuçlandırılmasında bu Tebliğ hükümleri uygulanacak.

-SPK'DAN AÇIKLAMA-

SPK'dan yapılan yazılı açıklamada tebliğe ilişkin bilgi verildi. Açıklamaya göre tebliğ ile vergisel farklılığın ortadan kalkması nedeniyle yeni kurulacak ortaklıklarda A Tipi ve B Tipi ayrımı ortadan kaldırıldı.

Halka açılma sonrası dönemdeki pay devirlerinden, sadece yönetim kontrol değişikliği doğuran devirler için Kurul'dan izin alınması öngörüldü.

Ortaklıkların sermaye artırım kararının kamuya açıklanmasından önceki 30 gün içerisinde ortaklık paylarının ağırlıklı ortalama borsa fiyatlarının ortalamasının 1 TL'nin altında olması halinde, varsa imtiyazlara son verilmesi şartıyla nominal değerin altında pay ihracı yoluyla sermaye artırımı yapılabileceği ya da nominal değerden ve birim net aktif değerden aşağı olmamak üzere belirlenecek fiyat üzerinden tahsisli sermaye artırımı yapılabileceği hususu düzenlendi.

Portföy yönetim ve yatırım danışmanlığı hizmetinin dışarıdan temininin sadece portföy yönetim şirketlerinden sağlanabileceği hususu düzenlendi. Muhasebe, operasyon ve risk yönetim sistemleri gibi hizmetler ile iç kontrolden sorumlu personelin bir yatırım kuruluşundan sağlanabileceği ve risk yönetim hizmetinin, dışarıdan portföy yönetim hizmeti alınıyor olması halinde, hizmet alınan portföy yönetim şirketinden temin edilebileceği noktasında düzenleme yapıldı.

Ortaklık portföyündeki varlıkların bir portföy saklama kuruluşu nezdinde saklanmasının zorunlu olduğuna ilişkin düzenleme yapıldı. Ancak bu düzenlemenin yürürlük tarihi, portföy saklama düzenlemelerine paralel olarak 1 Temmuz 2014 olarak belirlendi. - Ankara