Genç Hukukçular Yapay Zeka ve Hukuka Etkilerini Tartıştı

ATATÜRK Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencilerinin kurduğu Erzurum Hukuk Kulübü tarafından düzenlenen Fuat Sezgin Genç Bilim İnsanları Çalıştayı'nda yeni teknolojiler ve hukuk masaya yatırıldı. Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayhan Döner, devletlerin gelişen teknolojiyi geriden takip ettiklerini söyledi. Hukukçu ve siyasilerin 20- 30 yılda gelişen teknoloji alanını düzenleyemediklerini belirten Prof. Dr. Döner, çalıştayda öğrencilerin bu alandaki görüşlerini ortaya koyacaklarını kaydetti.

Erzurum Hukuk Kulübü tarafından düzenlenen 'Yeni Teknolojiler ve Hukuk' konulu Fuat Sezgin Genç Bilim İnsanları Öğrenci Çalıştayı'na 10 üniversiteden hukuk fakültesi öğrencileri sunumlarıyla katıldı. Kültür Merkezi Mavi Salon'daki çalıştayda konuşan Hukuk Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ayhan Döner, devletlerin son 20- 30 yıldaki teknolojik gelişmelerin gerisinde kaldığını belirterek, "Öğrenci kulübümüz 'Yeni Teknolojiler ve Hukuk' temasıyla önemli bir konuya el atıyorlar. Yeni teknolojiler önceden yavaş bir şekilde gelişirken son 20- 30 yılda hızla gelişmeye başladı ki hukukçular ve siyatsetçiler bu alanı düzenlemekte zorlanmaya başladılar. Bu hızla gelişen alanların başlık olarak alındığı çalıştayda; yapay zeka, insan genom projesi, hukuk ve bilişim suçları ele alınacak" dedi.

Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencisi Emrullah Cangür'ün moderatörlüğünü yaptığı ilk oturumda öğrenciler yapay zeka ve hukuk alanındaki sorunlarla ilgili sunumlarını yaptı. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencisi Girayhan Ocak, "Yapay zekaya kişilik ve haklar verdiğimizde ne olacak? Eğer haklarımız çeliştiğinde nasıl hareket edeceğiz? Yapal zeka hukukun üstünlüğünü kavrayabilecek mi, hukukun üstünlüğü yok olacak mı?" sorularını sordu. Yapay zekanın ceza hukuku açısından da durumunu ele alan Ocak, "Yapay zeka yarı otonom olarak insen müdahalesinden çok uzak değil. Buna karşı bir fiil işlendiğinde bunu mala zarar verme olarak görebiliriz. Yapay zeka suç işlediğinde nasıl olacak? Yazılım şirketi var, sahibi var, iletişimin sağlandığı telefon şirketi var; burada kimi sorumlu tutabiliriz?" diye konuştu.

'ÜLKEMİZ GÜNDEMİNİ DE MEŞGUL ETMESİ AN MESELESİ'

Çukurova Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencisi Ahmet Erdal Bingöl ise yapay zekayla beraber bazı sosyolojik ve psikolojik bulguların da değişmesinin beklendiğini bildirdi. Bu değişikliklerin yaşamı etkileyeceğini anlatan Bingöl, "Toplumsal yaşamın en önemli disipliner uygulamalarından birisi olan hukuk bu teknolojik gelişmelerin topluma etkilerini disiplinsel bir açıdan cevaplandırmak durumundadır. Hukukun bu olguya karşı üreteceği girişimler içerisinde ise en çok merak edilen konulardan birisi insan haklarıdır. Hukukun temeli olan Roma Hukuku'ndan esinlendiğimizde, 'Yapay zeka modern köle olacaktır, efendileri hesabına hareket edecektir' diyor. Günümüzde yapay zeka hususunda muhtelif ülkeler gerekli altyapı hazırlıklarını sürdürmekte, hukuk ve mevzuat kavramlarında zeminlerini oluşturmaktadırlar. Küreselleşmenin ve sosyal medyanın etkisiyle yapay zekanın ülkemiz gündemini meşgul etmesi an meselesi olup, altyapısal gerekliliği ülkemizde de ortaya çıkacağı muhakkaktır" dedi.

AVUKATLAR EN DÜŞÜK RİSK GRUBUNDA

Yapay zekanın her meslek dalından çalışanları etkileyeceğini belirten Atatürk Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğrencisi Saadet Aybüke Batıbeyi, İngiltere Oxford Üniversitesi'nin yaptığı bir araştırmanın sonuçlarını paylaştı. Batıbeyi, "Avukatlar yüzde 3,5'lik otomasyon riskiyle düşük risk grubunda. Buna karşılık, asistan olarak yardımcı hukuk çalışanları yüksek risk grubunda değerlendiriliyor. Avukatların işini çok kolaylaştıran ve hızlandıran çözümleri piyasada bulmak mümkün. Ancak yapay zeka ürünlerinin avukatların yerini alamayacaklarını söyleyebilirim" ifadelerini kullandı.

'HUKUKUMUZDAKİ METİNLERİN DEĞİŞMESİ GEREKİYOR'

Çalışaya 19 Mayıs Üniversitesi'nden katılan Hukuk Fakültesi öğrencisi Berk Ceylan ise şunları söyledi:

"Yapay zeka ürünleri ve robotların özel hukuk alanındaki sorumlulukları dikkate alındığı zaman öncelikle bu sorumluluğun yapay zekanın idarecisine, sahibine yoksa kendine mi izafe edileceğinin incelenmesi gerekiyor. Doğrudan doğruya yapay zekaya bir sorumluluk izafesi olacaksa hak ve fiil ehliyetlerinin tanımlanması hak ve fiil ehliyeti olduğunun kabul edilmesi icap ediyor. Ancak biliyorsunuz ki hak ehliyeti tam ve sağlıklı olmakla başlıyor. Medeni Kanun'daki düzenlemenin değişmesi gerekiyor. Yapa zeka ürünleri doğmazlar, imal edilirler, kıyas yoluyla da dahi bunun uygulanmasının doğru olmadığı kaatindeyiz. Bu alandaki tek düzenleme Medeni Kanun'da olmayacak. Hukukumuzda yer alan tüm metinlerde 'herkes', 'hiç kimse', 'kimse', 'kişi' gibi hükümler var. Hukukumuzdaki metinlerin tümünün değişmesi gerekiyor kanaatindeyim." - Erzurum