Ikby Parlamentosu'nda Azınlık Hakları Yasası

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Parlamentosu, Türkmen, Asuri ve Keldani gibi azınlıkların haklarını düzenleyen 11 maddelik kanun çıkardı.

IKBY Parlamentosu'nda oy birliğiyle kabul edilen yasal düzenleme, Türkmen, Keldani, Süryani, Asuri ve Ermeni gibi etnik unsurlar ile Hristiyan, Yezidi, Sabii, Kakeyi, Şahbek, Feyli Kürtler ve Zerdeşti gibi inanca sahip olan ve Kürt bölgesinde yaşayan azınlıkları kapsıyor.

Yasal düzenlemeye göre, Kürt bölgesinde azınlıkların siyasi, eğitim, dil ve sosyal hakları ilk defa kanun maddeleriyle güvence altına alınıyor. Bir kişiye veya gruba karşı, ırk, dil ve din yönünden ön yargı ve nefret suçunu doğuracak her türlü propaganda ise yasaklanıyor.

Parlamento Başkanı Yusuf Muhammet Sadık, yasanın kabul edilmesiyle ilgili yaptığı konuşmada, "Bu yasanın çıkması Kürdistan bölgesi için çok önemli bir adımdır. Kürdistan bölgesindeki dini ve etnik unsurların birlikte yaşama kültürü, hoşgörüsü ve dayanışması yasayla daha da güçlenecektir" ifadelerini kullandı.

Kürt bölgesinin dışında yaşayan unsurlar için de yasanın güven verici olduğunu belirten Sadık, 140. maddenin uygulanmasının da daha mümkün hale geleceğini savundu.

Sadık, Kürt yönetiminin hiçbir etnik ve dini unsura dayatmada bulunmadığını ve herkesin kendi iradesiyle geleceğini belirleyeceğini kaydetti.

Türkmen grubu milletvekillerinden Muenna Kahveci ise, yasal düzenlemenin, "Kürdistan" bölgesinde yaşayan dini ve etnik gruplar için çok önemli olduğunu belirterek,  "Çünkü Kürdistan bölgesinde henüz anayasa yok. O nedenle de azınlıkların hakları belirlenmemiş ve kanun kapsamına alınmamıştı. Bu yasanın çıkması çok olumludur. Yasaya göre Kürdistan bölgesinde Kürtlerin dışında yaşayan Türkmen, Keldani, Ermeni, Asuri ve diğer halklar da Kürtlerle eşit haklara sahip oluyor" değerlendirmesinde bulundu.

Yasayla bütün azınlıkların ilköğretim ve üniversitelerde diğer dillerin yanında kendi ana dilleriyle de eğitim alma hakkı verildiğini vurgulayan Kahveci, "Böyle bir uygulama henüz Irak'ta yok. Irak Parlamentosu'ndaki Türkmen milletvekilleri, daha önce böyle bir yasa tasarısını meclis başkanlığına sundular. Ancak ne yazık ki kabul edilmedi. Kürdistan bölgesi bu anlamda Irak'ın ilerisinde" diye konuştu.

Kahveci, yasanın azınlık haklarını koruduğuna işaret ederek şunları kaydetti:

"Kürdistan bölgesi idaresinde olmayan yerlerde, Kürtler dışındaki diğer unsurlar şu ana kadar haklarını talep edemiyordu. Ancak bu yasayla artık hak talebinde bulunabilecekler. Aynı zamanda bölgelerinin Kürdistan yönetimine bağlanmasını da talep edebilirler."

Parlamentodan geçen 11 maddelik kanun, IKBY Başkanı Mesut Barzani'nin onayına sunuldu. Yasa, Barzani'nin onaylamasından sonra hükümet tarafından uygulamaya geçirilecek.

Bölgesel Kürt Parlamentosu, 111 milletvekilinden oluşuyor. Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) 38, Goran Hareketi 24, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) 18, İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) 10, İslami Toplum Partisi (Komela) 6 sandalye ile parlamentoda temsil ediliyor. Diğer sandalyeler ise küçük partiler ve kota uygulanan azınlıklar sahip.