İzmir Tabip Odası'ndan Maden İş Kazası Raporu

İzmir Tabip Odası İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Komisyonu'nun hazırladığı Türkiye madenlerinde ölümlü iş kazaları değerlendirme raporuna göre 2013 yılında çıkan İş Güvenliği Yasası madenlerde iş kazalarını azaltmadı. Soma'yla birlikte 2013'ten bugüne kadar 391 işçinin öldüğü belirtilen raporda güvenlik önlemi almayan madenlerin gerekirse kapatılması ve kömür ithal edilmesi önerildi.

İzmir Tabip Odası Başkanı Suat Kaptaner, İşçi Sağlığı ve İşyeri Hekimliği Komisyonu Başkanı Hakan Toksöz ve komisyon üyeleri Hürcan Girgin ve Okan Aydın, düzenledikleri basın toplantısında, 'Kömür karası madenlerin yüz karası işçi ölümleri raporu-2014' adını verdikleri Türkiye madenlerinde ölümlü iş kazaları değerlendirme raporunu açıkladı. Oda Başkanı Suat Kaptaner yüzlerce işçinin canını verdiği bu olayın bir iş kazası olarak geçiştirilemeyeceğini, bunu söyleyenlerin katilamın tüm sorumluluğunu da paylaşacağını söyledi. Kaptaner, Soma maden ocağında yaşanan olaylara iki yaklaşım olduğunu ilkinin siyasilerin söylediği "Bu işin fıtratında var", "1860'ta İngilterede'de bu tür kazalar oluyordu", "Maden denetlenmişti bir sorun yoktu" açıklamalarıyla ortaya çıktığını, ikincisinin ise "Madenler adım adım özelleştiriliyor", "Madenleri taşeron şirketler çalıştırıyor, kuralsız, denetimsiz ve aşırı çalıştırma var", "4000 maden işletmesini denetleyebilecek müfettiş sayısı 60" yaklaşımı olduğuna dikkat çekti. Kaptaner, Soma maden ocağında 3 gündür yapılanın kurtarma değil ceset tahliyesi olduğunu öne sürdü. İş güvenliği uzmanlarının işveren şirket tarafından istihdam edildikeleri için iş ve ücret güvenceleri açısından sağlıklı denetim yapamadıklarını, aksi durumda işlerinden olabileceklerini dile getiren Kaptaner, "Türkiye'de maden iş kazaları oranı çağdaş ülkeler seviyesinde çok uzak. Sayın Başbakan'ın dediği gibi 1860'lar düzeyinde bir çalışma ortamıdır. Bu koşullarda çalıştırılma ancak ortaçağ koşullarıdır. Dolayısıyla bu iş kazası değil ortaçağın iş cinayetleridir. emekçiler için 3 günlük yas yetmez. Bu anlayıştan kurtulana kadar yas tutsak yeridir" dedi.

YASADAN SONRA ÖLÜM: 391

Komisyon Başkanı Hakan Toksöz ise raporla ilgili bilgiler verdi. Madenlerde yaşanan ölümlü iş kazalarının savcılık incelemeleri sonunda genellikle görülebilir ve önlenebilir kazalar olduğu olduğuna belirten Toksöz, Soma'da yapılacak inceleme sonucunda da aynı sonucun çıkacağını belirtti. Çalışma Bakanlığı'nın resmi rakamlarına göre madenlerde 2010-2011 ve 2013 yıllarında iş kazası ve meslek hastalığından 293 kişinin öldüğünü, 435 kişinin ise işgörmez duruma geldiğine dikkat çeken Toksöz, 2013 yılında çıkan Yeni İş Sağlığı ve Güvenliği yasasının madenlerde ölümlü iş kazalarını azaltmadığını söyledi. Toksöz "Rapora göre Yasa'dan sonraki süreçte 2013 yılında 95, 2014 yılı ilk 4 ayında 12 ve ardından Soma'da bugün itibariyle 284 kişiyle birlikte toplam 391 kişinin yaşamını yitirdi. Yeni yasa ölümla iş kazalarını azaltmadı" dedi.

Genel Maden İşçileri Sendikası'nın kayıtlarına göre 1992'den bu yana kaçak kömür ocaklarında meydana gelen göçük, patlama, gaz zehirlenmesi ve diğer iş kazaları sonucunda toplam 112 madencinin hayatını kaybettiğini açıklayan Toksöz, Maden İşleri Genel Müdürlüğünden ruhsat almadan çalışan 142 kaçak maden ocağına toplam 904 milyon 114 bin 870 lira para cezası kesildiğini ve savcılığa da suç duyurusunda bulunulduğunu, ancak kaçak maden ocaklarının çalışmaya devam ettiğini söyledi.

"DENETİMLER SİYASİ ETKİLERDEN ARINDIRILMALI"

Hazırladıkları raporun sonuç bölümünde madenlerdeki işçi ölümlerine karşı neler yapılması gerektiği konusundaki önerilerini de açıklayan Toksöz, "öncelikle İş Teftiş Kurumu planlı denetimleri maden sektörüne özel uzmanlarca yapılmalı. Denetimler siyasi etkilerden arındırılmalıdır. Özerk- bağımsız denetimin yolu açılmalıdır. Madenler konusundaki cevaplanmayan soru önergeleri, reddedilen araştırma önergeleri olmamalıdır" dedi.

"İŞ GÜVENLİĞİ ÖNLEMİ ALMAYAN MADENLER KAPATILSIN KÖMÜR İTHAL EDİLSİN"

Yeni iş sağlığı ve güvenliği yasası ve ilgili yönetmeliklerin üniversiteler, meslek odaları, sendikalar gibi sosyal taraflarında desteğini alarak yeniden düzenlenmesi gerektiğini açıklayan Toksöz, "Madenlerin özelleştirilmesi durdurulmalı. Çünkü özel sektörde işçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri gözardı edilmektedir. Kaçak madenler için etkin eylem planı yapılmalıdır. İş güvenliğini almayan madenlerde iş hemen durdurulmalıdır. Gerekirse iş güvenliği ve işçi sağlığı önlemleri almayan tüm madenler kapatılıpı kömürm ithaline gidilmelidir" diye konuştu. - İzmir