Mb: Gıdadaki Artış Enflasyonda Yükselişin Temel Belirleyicisi Oldu (2)

"Çekirdek enflasyon göstergelerindeki yükseliş sürdü"

"Bu dönemde, Mart ayı Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti'nde belirtildiği üzere, gıda yıllık enflasyonu bir önceki yıldaki düşük bazın da etkisiyle tüketici enflasyonundaki yükselişin temel belirleyicisi olmuştur. Öte yandan, enerji fiyatları petrol fiyatlarındaki görünüme bağlı olarak düşmüştür. Hizmet enflasyonundaki yüksek seyir devam ederken Türk lirasındaki birikimli değer kaybının gecikmeli etkisiyle temel mal enflasyonunda genele yayılan bir artış gözlenmiştir. Bu doğrultuda çekirdek enflasyon göstergelerindeki yükseliş sürmüştür."

Raporda, alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkılarının da, bir önceki aya göre gıda, temel mal ve hizmet gruplarının katkısının sırasıyla 0.85, 0.45 ve 0.10 olduğu, enerji grubunun katkısının ise 0.22 puan azaldığı belirtildi ve şu saptama yapıldı:

"Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon göstergelerinin üç aylık ortalamaları incelendiğinde ana eğilimdeki yükselişin sürdüğü gözlenmiştir. Bu dönemde hem hizmet hem de temel mal grubunda enflasyonun ana eğilimi yukarı yönlü bir seyir izlemiştir."

"Giyim ve ayakkabı fiyatlarında belirgin fiyat artışı gerçekleşti"

Temel mal grubu yıllık enflasyonunun Mart ayında 1.63 puan artarak yüzde 10.46'ya ulaştığı da vurgulanan raporda, "Bu dönemde alt gruplar genelinde Türk lirasındaki değer kaybının gecikmeli etkileri sürmüştür" denildi ve şu değerlendirme yapıldı:

"Giyim ve ayakkabı fiyatlarında Mart ayında tarihsel ortalamaların belirgin olarak üzerinde bir fiyat artışı gerçekleşmiştir. Dayanıklı tüketim malı fiyatları ise otomobil grubu öncülüğünde yükselmiştir. Ayrıca, Şubat ayında gerçekleşen geçici vergi indirimine rağmen, mobilya ve beyaz eşya fiyatlarında da artışlar gözlenmiştir. Bu dönemde giyim ve dayanıklı tüketim dışında kalan temel mallarda fiyatlar kur geçişkenliği ile kayda değer bir artış göstermiş, bu grupta yıllık enflasyon yüzde 12,19 ile endeks tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Söz konusu gelişmede ilaç, bakım-onarım, kişisel bakım ve ev ile ilgili temizlik malzemelerindeki fiyat artışlarının etkisi öne çıkmıştır."

"Kırmızı-beyaz et, pirinç ve bakliyat fiyat artışları dikkat çekti"

Uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak bu dönemde akaryakıt ve tüp gaz fiyatlarının sırasıyla yüzde 2.61 ve 1.27 gerilediği belirtilen raporda, "Diğer taraftan, su ve doğalgaz fiyatlarında artış gözlenmiştir. Böylelikle, geçen yılın Haziran ayından bu yana yükselmekte olan enerji grubu yıllık enflasyonu bu dönemde yüzde 12.19'a gerilemiştir" denildi ve şöyle devam edildi:

"Mart ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda fiyatlar yüzde 1.93 oranında artmış, yıllık enflasyon 3.81 puan yükselerek yüzde 12.53'e ulaşmıştır. Bu gelişmede, taze meyve grubuna bağlı olarak işlenmemiş gıda fiyatlarında gözlenen yükselişin yanı sıra düşük baz etkisi belirleyici olmuştur. Diğer işlenmemiş gıda grubunda kırmızı ve beyaz et ile pirinç ve bakliyat gruplarında yüksek fiyat artışları dikkat çekmiştir. Bu dönemde, işlenmiş gıda grubunda aylık fiyat artışı yüzde 0.93 ile yüksek seyretmeye devam etmiş, grup yıllık enflasyonu yüzde 7.28 olarak gerçekleşmiştir. Mart ayında, taze meyve-sebze dışı gıda yıllık enflasyonu da 1.35 puan artış göstermiştir."

Üretici fiyatlarında döviz kuru belirleyici

Raporda, yurt içi üretici fiyatlarının da yüzde 1.04 oranında arttığı ve yıllık enflasyonun 0.73 puan yükselerek yüzde 16.09'a ulaştığı da vurgulandı ve "Bu gelişmede, döviz kuru ve uluslararası emtia fiyatlarının gecikmeli etkileri belirleyici olmuştur. Yıllık enflasyon, imalat sanayisinde yüzde 18.01'e, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde ise yüzde 13.21'e ulaşmıştır. Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi ise yüksek seviyesini korumuştur" denildi.