Okyanuslardaki azalan oksijen su altı yaşamını tehdit ediyor

İklim değişikliği nedeniyle okyanuslardaki oksijen miktarının azalması su altı canlılarını ve kıyı kesimlerinde yaşayan toplulukları tehdit ediyor. Birleşmiş Milletler İklim Konferansı COP25 İspanya'nın başkenti Madrid'de devam ederken, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (UICN), iklim değişikliği ile birlikte okyanuslardaki oksijen seviyesinde büyük bir düşüş gözlendiğini açıkladı.

Oksijen seviyesindeki düşüşün sualtı yaşamını tehdit ettiğini belirten ve BM nezdinde gözlemci ve danışma statüsüne sahip bir uluslararası sivil toplum kuruluşu olan UICN, incelenen noktalardaki azalmanın son 60 yılda dramatik değerlere ulaştığını kaydetti.

Kuruluş, 1960'lı yıllarda okyanuslarda oksijenin azlığı tespit edilen 45 nokta bulunurken, bugün ise bu sayının 700'ler ile ifade edildiğini belirtti. Tamamen oksijensizlik olarak nitelendirilen anoksi durumundaki noktaların ise aynı zaman diliminde dört katına çıktığı anlaşıldı.

Sera gazı emisyonlarını emiyor

Dünyanın dörtte üçünü kaplayan okyanuslar, atmosfere karışan sera gazı emisyonlarının emilip hapsedilmesinde önemli bir rol oynuyor. Fosil yakıtlara bağlı olarak oluşan gazların yaklaşık dörtte biri okyanuslar tarafından emilip hapsediliyor.

Ancak bilim insanlarına göre doğanın sera gazlarını hapsetme konusunda yetersiz kalması nedeniyle okyanuslardaki oksijen miktarında 2100 yılına yüzde 3 ila 4'lük bir azalma meydana gelebilir.

Oksijen azalmasının ise biyoçeşitliliğin en yüksek olduğu okyanus yüzeyinden 1000 metre derine kadar inen bölümlerde hissedilmesi bekleniyor.

UICN Başkanlık görevini vekaleten sürdüren Grethel Aguilar, bu durumun su altı yaşamına karşı büyük bir tehdit oluşturacağına dikkat çekerek, "Isınan okyanus oksijen kaybettikçe, sualtı yaşamının düzeni de altüst oluyor" ifadesini kullandı.

Aguilar ayrıca UICN raporunun iklim değişikliğinin okyanuslara karşı oluşturduğu tehdidin daha iyi anlaşılmasını sağladığını belirtti.

Besin zincirleri zarar görecek

Bugüne kadar konu hakkında hazırlanmış en kapsamlı hakemli rapor olma niteliği taşıyan çalışmanın bulgularına göre okyanuslardaki oksijen seviyesinin azalması su altı yaşamını etkilemeye başladı bile.

Örneğin halihazırda tehdit altında olan ve boyutları itibarıyla yüksek oksijene ihtiyaç duyan ton, merlin ve köpekbalığı gibi türlerin bu değişimden en çok etkilenen hayvanlar olduğu kaydedildi.

Rapora göre ayrıca, okyanuslardaki dengenin bozulmasıyla birlikte besin zincirleri de zarar görüyor ve bu durum geçimlerini balıkçılıktan sürdüren insan topluluklarının hayatlarını tehdit ediyor.

"Değişimin etkileri dalgalanarak büyüyecek ve milyonlarca insanın hayatını etkileyecek" ifadesinin kullanıldığı raporun bulguları Haziran ayında Fransa'nın Marsilya kentinde toplanacak UICN Dünya Koruma Kongresi'nde masaya yatırılacak.