Türk-İngiliz Tatlıdil Forumu

İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond, YPG'nin Suriye'nin kuzeybatısında ılımlı muhalefete karşı Suriye rejimiyle işbirliği yaptığına dair haberler dolayısıyla temkinli olunması gerektiğini belirterek "Suriye'nin toprak bütünlüğü bizim için müzakere edilemez bir konudur. Suriye topraklarında bağımsız bir Kürt devleti olamaz ancak YPG'nin siyasi kanadı olan PYD gibi Kürt grupların, Suriye'deki siyasi sürecin parçası olmaları gerekir" dedi.

Hammond, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile İngiltere'nin güneybatısında bulunan Bath şehrinde düzenlenen Türk-İngiliz Tatlıdil Forumu'nun beşincisine katıldı.

Bath Üniversitesindeki forumun açılış oturumunda yaptığı konuşmada İngiltere ile Türkiye arasındaki stratejik ilişkinin önemini ve bu ilişkinin daha da geliştirilmesinin gerekliliğini vurgulayan İngiliz Bakan Hammond, "Türkiye eşsiz bir ülke ve eşsiz bir ortak" dedi.

Hammond, Türkiye'nin imrenilecek hızda büyüyen bir ekonomisi olduğunu kaydederek, "Türkiye, haklı olarak başkaları için bir modeldir. Bölgenin buna ihtiyacı var" ifadesini kullandı.

Türkiye'nin ekonomik ve sosyal gelişiminin devamının herkes için önemli olduğunu belirten İngiliz Bakan, Tatlıdil forumunun oluşturulmasından bu yana iki ülke arasındaki ticaretin yaklaşık yüzde 70 arttığına işaret etti.

Ülkesinin Türkiye'nin AB üyeliğine verdiği "istikrarlı' desteği vurgulayan Hammond, "Avrupalı mevkidaşlarıma birçok kez ilettiğim gibi Türkiye'nin önünde seçenekler var, Avrupa odaklı bir gelecek mi Ortadoğu odaklı bir gelecek mi veya iki bölge ve kültür arasında benzersiz bir rol mü?" diye konuştu.

- " Kıbrıs'ta anlaşma isteyen iki lider var"

Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun hukukun egemenliği ve ifade özgürlüğü gibi konulardaki reform planlarından duyduğu memnuniyeti dile getiren Hammond, reform planlarındaki ilerlemenin Türkiye-AB ilişkilerine de ivme kazandıracağını kaydetti.

Kıbrıs konusundaki bir anlaşmanın da Türkiye-AB ilişkilerine olumlu etkisi olacağını söyleyen Hammond, şöyle konuştu:

"Kıbrıs'ın geleceğiyle ilgili devam eden anlaşmazlık, gerginlik kaynağı olmaya devam ediyor ve NATO ile AB arasındaki daha fazla işbirliğine engel teşkil ediyor. Güvenlik ve garantiler gibi çözülmesi gereken konular var ama şu anda Kıbrıs'ta birlikte iyi çalışan ve anlaşma sağlamak isteyen iki toplum lideri var."

Hammond, İngiltere'nin garantör ülke olarak Kıbrıs sorununun çözümü için elinden geleni yapmayı sürdüreceğini belirtti. Ülkesinin AB'deki reform taleplerine de değinen Hammond, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Ankara'da yapılan Büyükelçiler Konferansı'nda Cumhurbaşkanı Erdoğan'la Türkiye'nin AB üyeliğini konuşurken, bana 'Biz döner kapının bir tarafındayken, sizi kapının öbür tarafından çıkmaya çalışırken görüyoruz' dedi. Reforme edilmiş bir AB'nin Türkiye'nin de faydasına olacağını düşünüyoruz."

- "Rusya, bilgi paylaşmalı"

Suriye krizinin Türkiye'nin yanı başında gerçekleştiğini ve Türkiye'nin bu nedenle ağır bir bedel ödediğini vurgulayan İngiliz Bakan, Türkiye'nin DAEŞ'e katılmak için Suriye'ye seyahat eden yabancı savaşçıların durdurulması için kritik bir rol üstlendiğini söyledi.

Türkiye'nin, Esed rejiminin zulmünden kaçan 2 buçuk milyon Suriyeliye ev sahipliği yaparak büyük bir cömertlik gösterdiğini kaydeden Hammond, iki haftadır Suriye'deki çatışmaların sonlandırılması anlaşmasına bağlı kalınmasının memnuniyetle karşılandığını, ölümlerin azaldığının görüldüğünü dile getirdi.

Konuşmasında Rusya'ya da çağrıda bulunan Philip Hammond, Rusya'nın koalisyonla bilgi paylaşımında bulunması gerektiğini, böylece, ılımlı muhalifler yerine gerçekten teröristleri hedef alıp almadıklarının anlaşılabileceğini ifade etti. Hammond, çatışmaların sonlandırılması anlaşması sürerse ve Cenevre'deki görüşmeler yapılırsa Suriye'de DAEŞ'in yenilgiye uğratılması için ilerleme kaydedilebileceğini söyledi.

"Esed, Suriye'nin geleceğinde yer alamaz"

İngiltere ve Türkiye gibi ülkelerin muhalefeti ikna etmesinin rejim ve destekçilerinin saldırıları sürerse mümkün olmayacağını belirten Hammond, Suriye'ye insani yardım sağlanmasının önemini de vurguladı. Hammond, Esed rejiminin Birleşmiş Milletler'in insani yardım geçişlerine izin talebini karşılamada çok yavaş olduğunu aktardı.

Suriye'deki siyasi geçiş sürecinin sağlanmasının önemine de dikkati çeken Hammond, "Suriye'de ayrıca uzun süreli siyasi çözüm olmalıdır. Biz ve Türkiye, Esed'in Suriye'nin geleceğini parçası olamayacağı konusunda netiz. Esed kalmaya devam ederse, 'DAEŞ'e katılımları arttıran çavuş' görevini sürdürecektir ve Suriye'deki kriz devam edecektir. Dolayısıyla Suriye halkının yararı için Esed gitmelidir" diye konuştu.

Suriye'de varılacak olası anlaşmayla Türkiye gibi komşu ülkelerin çıkarlarına da saygı duyulması gerektiğini kaydeden Hammond, "NATO müttefiki ve stratejik ortak olarak Türkiye'nin güvenlik endişeleri, bizim de güvenlik endişelerimiz olmalı" dedi.

- "YPG etkili"

"YPG'nin DAEŞ'e karşı etkili bir askeri güç" olduğunu söyleyen Hammond, YPG'nin kuzeybatı Suriye'de askeri operasyonlar yaptığını ve Araplarla birlikte Suriye'nin kuzey doğusunda savaştıklarını anlattı.

Irak'ın kuzeyindeki Kürtlerin de DAEŞ'le mücadelede oldukça etkili olduklarını söyleyen Hammond, "Ama YPG'nin geleneksel olarak bulundukları alanların dışındaki hareketleriyle ilgili temkinli olmalıyız. YPG'nin Suriye'nin kuzeybatısında ılımlı muhalefete karşı Suriye rejimiyle işbirliği yaptığına dair haberler dolayısıyla da temkinli olmalıyız. Suriye'nin toprak bütünlüğü bizim için müzakere edilemez bir konudur. Suriye topraklarında bağımsız bir Kürt devleti olamaz ancak YPG'nin siyasi kanadı olan PYD gibi Kürt grupların, Suriye'deki siyasi sürecin parçası olmaları gerekir" diye konuştu.

Türkiye ile İngiltere'nin Rusya'yı benzer şekilde gördüğünü belirten Hammond, "Rusya, Suriye halkının çıkarlarını kendi dar çıkarlarının üzerinde tutsaydı, Suriye'deki katliam önlenebilirdi" dedi.

Foruma aralarında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Sözcüsü İbrahim Kalın, AK Parti Adana Milletvekili Talip Küçükcan, CHP Antalya Milletvekili Deniz Baykal, Türkiye'nin Londra Büyükelçisi Abdurrahman Bilgiç, İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore'un da bulunduğu çok sayıda üst düzey yetkili katıldı.