Ürettiği ve Çaldığı Sazın Eğitimini de Veriyor

MUHAMMET ÇELİK - Gümüşhane'de saz çalmanın yanı sıra üretimi konusunda da ustalaşan Sezai Özdemir, köyündeki atölyesinde çeşitli enstrümanların yapımının yanı sıra eğitim de veriyor.

Merkeze bağlı Çamlıköy köyünde yaşayan 58 yaşındaki Özdemir, konservatuvar eğitimi için gittiği Ankara'da tanıştığı komşusundan saz yapımını öğrendi.

Eğitimi sırasında çalmayı öğrendiği sazın yapımı konusunda da ustalaşan Özdemir, memleketi Gümüşhane'ye döndüğünde köyünde kurduğu atölyesinde hem sipariş üzerine saz imal ediyor hem de özel ders vererek saz ustaları yetiştiriyor.

Özdemir, AA muhabirine, konservatuvar eğitimi için 1974 yılında Ankara'ya gittiğini söyledi.

Saz yapımına 1979 yılında Ankara'da başladığını anlatan Özdemir, "Bende bağlama merakı çocukluktan geliyordu. Ankara'da radyo sanatçısı, komşumuz rahmetli Lütfi Atan ağabeyimiz vardı. Onun vesilesiyle saz yapımına başladım diyebilirim. Eski sanatçıların nota bilgisi azdı. Ben ona nota öğretmiştim, o da bana saz yapımını." dedi.

Özdemir, müziğe ilginin dedesinde de olduğunu belirterek, "Dedem saz ve kopuz yapardı. Dede mesleği bize bulaşmış oldu. Torunlarının içerisinde sadece ben saz imalatıyla uğraşıyorum. Babam keman çalardı. Ağabeyim, kardeşlerim ve yeğenlerim Cumhurbaşkanlığı Orkestrasında sanatçı. Biz de onlardan esinlenerek, etkilenerek bu işlere giriştik." diye konuştu.

Türkiye'de el işçiliğiyle saz yapım sanatının yok olmak üzere olduğunu dile getiren Özdemir, seri üretim bağlamaların el yapımı gibi olmadığını savundu.

Özdemir, bu mesleğin devam ettirilmesi gerektiğini vurgulayarak, "Biz yaşlanıyoruz. Bunları gençlere devretmemiz lazım. İsteklilere de yardımcı oluruz. Bu şekilde kültürümüzü devam ettirmeye çalışıyoruz." ifadesini kullandı.

"Sazın en iyisi dut ağacından yapılandır"

Sazın en iyisinin dut ağacından yapılan olduğuna işaret eden Özdemir, saz yapımını şöyle anlattı:

"Bunlar tomruk olarak kesiliyor, çekiliyor ve kurutulmaya bırakılıyor. Kurutulduktan sonra çıta çekiliyor. Çıtalar kalıba giriyor. Kalıpta 2-3 sene kurutuluyor. Yaş olmuyor. Kuruduktan sonra işliyoruz. Bağlama genelde dut ağacından oluyor. Dut ağacı daha iyi ses veriyor. Tınısı güzel. Ardıç ve maun var. Bunlardan yapılan sazın dut kadar tınısı yoktur fakat gür seslidir."

Özdemir, saz ve bağlamanın yanı sıra mey, zurna ve gitar da yaptığını belirterek, zurna yapımı için erik ve dut ağacı kullanıldığını söyledi.

Mey ve zurnaya Gümüşhane'de fazla rağbet olmadığını, sipariş olursa yaptığını anlatan Özdemir, Gümüşhane'de bağlamanın daha çok rağbet gördüğünü anlattı.

Özdemir, mesleğini oğluna da öğrettiğini kaydederek, "Oğlum da hem çalıyor hem de imalatını yapabiliyor. Ümit ediyorum ki oğlum baba mesleğini devam ettirir." dedi.

Gümüşhane'de 30 yıl kurs verdiğini de dile getiren Özdemir, kurslarda saz ve bağlama çalmayı çok iyi öğrenen öğrencileri olduğunu belirtti.

Sezai Özdemir, Gümüşhane'de saz ve bağlama kursuna ilginin azaldığını ifade ederek, bu işi yapmak ve öğrenmek isteyenlerin sayısının her geçen gün azaldığını sözlerine ekledi.