Yükün Elle Taşınmasının Kaçınılmaz Olduğu İşyerlerinde Riskleri Azaltmak İçin Gerekli Düzenlemeleri...

Elle taşıma işlerinden kaynaklanabilecek sağlık ve güvenlik risklerinden, özellikle sırt ve bel incinmelerinden, çalışanların korunmasını sağlamak için asgari gereklilikler belirlendi. Buna göre işveren yükün elle taşınmasının kaçınılmaz olduğu durumlarda, elle taşımadan kaynaklanan riskleri azaltmak için uygun yöntemler kullanılmasını sağlayacak ve gerekli düzenlemeleri yapacak.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği Resmi Gazete'de yayımlandı. Elle taşıma işlerinden kaynaklanabilecek sağlık ve güvenlik risklerinden, özellikle sırt ve bel incinmelerinden, çalışanların korunmasını sağlamak için asgari gereklilikleri belirleyen yönetmelikte "Elle taşıma işi; bir veya daha fazla çalışanın bir yükü kaldırması, indirmesi, itmesi, çekmesi, taşıması veya hareket ettirmesi gibi işler esnasında, işin niteliği veya uygun olmayan ergonomik koşullar nedeniyle özellikle bel veya sırtının incinmesiyle sonuçlanabilecek riskleri kapsayan nakletme veya destekleme işlerini ifade eder" denildi.

İşveren, işyerinde yüklerin elle taşınmasına gerek duyulmayacak şekilde iş organizasyonu yapmak ve yükün uygun yöntemlerle, özellikle mekanik sistemler kullanılarak taşınmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almakla yükümlü olacak, yükün elle taşınmasının kaçınılmaz olduğu durumlarda, elle taşımadan kaynaklanan riskleri azaltmak için uygun yöntemler kullanılmasını sağlayacak ve gerekli düzenlemeleri yapacak.

-İŞ VE İŞİN YAPILDIĞI YERİN ORGANİZASYONU-

İşveren, yükün elle taşınmasının kaçınılmaz olduğu durumlarda; işin mümkün olduğu kadar sağlık ve güvenlik şartlarına uygun yapılabilmesi için işyerinde gerekli düzenlemeleri yapacak, yapılan işteki sağlık ve güvenlik koşullarını değerlendirirken yüklerin özelliklerini de göz önünde bulunduracak ve özellikle çalışanların sırt ve bel incinme risklerini önlemek veya azaltmak için, çalışma ortamının özellikleri ve yapılan işin gereklerine uygun önlemleri alacak.

İşveren; elle taşıma işlerinde çalışanların ve/veya temsilcilerinin, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine ilişkin mevzuat hükümlerini de dikkate alarak şu konularda bilgilendirilmelerini ve eğitilmelerini sağlayacak:

"-Bu Yönetmelik uyarınca sağlık ve güvenliğin korunmasına yönelik alınan tedbirler,

-Taşınan yükle ilgili genel bilgiler ve mümkünse yükün ağırlığı ile eksantrik yüklerin en ağır tarafının ağırlık merkezi,

-Bu Yönetmelikte belirtilen hususları da dikkate alarak yüklerin doğru olarak nasıl taşınacağı ve yanlış taşınması halinde ortaya çıkabilecek riskler."

İşveren; bu yönetmelikte belirtilen konular ile ilgili çalışanların veya temsilcilerinin görüşlerini alacak ve katılımlarını sağlayacak.

-YÜKLE İLGİLİ RİSK FAKTÖRLERİ-

Yükle ilgili risk faktörleri şöyle belirlendi:

-YÜKÜN ÖZELLİKLERİ

"Yük; Çok ağır veya çok büyükse, kaba veya kavranılması zorsa, dengesiz veya içindekiler yer değiştiriyorsa, vücuttan uzakta tutulmasını veya vücudun eğilmesini veya bükülmesini gerektiren bir konumdaysa, özellikle bir çarpma halinde yaralanmaya neden olabilecek yoğunluk ve şekildeyse, elle taşınması, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir.

-FİZİKSEL GÜÇ GEREKSİNİMİ

İş; Çok yorucu ise, sadece vücudun bükülmesi ile yapılabiliyorsa, yükün ani hareketi ile sonuçlanıyorsa, vücut dengesiz bir pozisyonda iken yapılıyorsa, bedenen çalışma şekli ve harcanan güç, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilir.

-3. ÇALIŞMA ORTAMININ ÖZELLİKLERİ

-Çalışılan yer, işi yapmak için yeterli genişlik ve yükseklikte değil ise, zeminin düz olmamasından kaynaklanan düşme veya kayma tehlikesi varsa, çalışma ortam ve şartları, çalışanların yükleri güvenli bir yükseklikte veya uygun bir vücut pozisyonunda taşımasına uygun değil ise, işyeri tabanında veya çalışılan zeminlerde yüklerin indirilip kaldırılmasını gerektiren seviye farkı varsa, zemin veya üzerinde durulan yer dengesiz ise, sıcaklık, nem veya havalandırma uygun değil ise, bilhassa sırt ve bel incinmesi riskini artırabilir."

-İŞİN GEREKLERİ

Bilhassa sırt ve bel incinmesi riskine neden olabilecek çalışma şekilleri ise şu şekilde sıralandı:

-Özellikle vücudun belden dönmesini gerektiren aşırı sık veya aşırı uzun süreli bedensel çalışmalar, yetersiz ara ve dinlenme süresi, aşırı kaldırma, indirme veya taşıma mesafeleri, işin gerektirdiği, çalışan tarafından değiştirilemeyen çalışma temposu."

-BİREYSEL RİSK FAKTÖRLERİ-

Yönetmeliğe göre çalışanlar ayrıca yapılacak işi yürütmeye fiziki yapılarının uygun olmaması, uygun olmayan giysi, ayakkabı veya diğer kişisel eşyaları kullanmaları, yeterli ve uygun bilgi ve eğitime sahip olmamaları, durumunda risk altında kalıyor.

(HM/ÖZK) - Ankara