Dört gözle beklediğimiz Ramazan ayına kavuştuk

Türkiye Gazetesi yazarı Prof. Dr. Ramazan Ayvallı, köşesinde, Ramazan ayı ve orucu anlattı.

Ayvallı'nın yazısı şöyle: "Sevgili Peygamberimiz, bir hadis-i şerifinde, "(Ramazan) hilali(ni) görünce, oruç tutunuz, tekrar (Şevval hilalini) görünce de, orucu bırakınız (bayram yapınız)" buyurmuştur.

Ramazan ayını tespit için, hilali aramak ve görmek gerekir. Hilali gözetlemek, farz-ı kifayedir. Aynı manada vacib-i kifaye de denmiştir. Bazı Müslümanlar hilali gözetleyince, bu vazife diğerlerinden sakıt olur.

Şeyhulislam Mustafa Sabri Efendi diyor ki:

"Şaban ayının 29 çektiği hesap ile kesin olarak bilinse, gerçekten de 29 olarak çekse, ramazanın girişini tespit için hilal gözetlense, hilal doğduğu halde, hava bulutlu olduğu için görülemese, şaban otuz gün olarak kabul edilir. Yine bunun gibi, ramazan ayının 29 çektiği hesap ile kesin olarak bilinse, gerçekte de 29 çekse, hava bulutlu olduğu için ramazanın 29'unda hilal görülmese, ramazanı otuza tamamlamak dinimizin emridir. Hadis-i şerifte, "Hilali görünce, oruç tutun, tekrar görünce orucu bırakın" buyuruldu." [Meseleler]

Ramazan ayının başlamasında hesaba, takvime göre hareket edilmez. Hesapla, hilalin görüleceği gün değil, doğacağı gün, doğru olarak tespit edilir. Fakat dinimiz, oruca başlamayı ve bayramı, hilalin doğmasına değil, hilalin görülmesine bağlamıştır. Hilal, ya hesapla bulunan günde veya bir gün sonra görülür. Hesapla bildirilen günden önce asla doğmaz, doğmadığı için de görülemez, çünkü Allahü tealanın koyduğu nizamda eksiklik, yanlışlık yoktur. Güneşin ve ayın hangi saatte doğup batacaklarını, çok önceden hesapla bilmek mümkündür.

Yeni ayın hilali, hesapla bulunan zamanda doğar, fakat havanın bulutlu olması gibi sebeplerle bazen doğduğu gün görülmeyebilir.

Hilali görmekle ramazanın başlaması, hesapla bulunandan bir gün sonra olabilir, fakat bir gün önce olamaz, çünkü hilalin, hesapla bulunan günden önce doğması ve görülmesi mümkün değildir.

Ramazan ayının her yıl 30 gün çektiğini sananlar var. Halbuki kameri aylar bazen 29, bazen 30 gün çeker. Hep 30 çekse, hicri yıl 360 gün olur. Her yıl ramazan ayının, 10-11 gün erken gelmesinin sebebi, kameri ayların bazen 29 çekmesinden dolayıdır.

Seyyid allame İbn-i Abidin (rahmetullahi aleyh) buyuruyor ki:

"Ramazanın birinci gününü anlamak için takvimlere göre hareket edilmez. Çünkü oruç, gökte yeni ayı görmekle farz olur. Peygamber Efendimiz, "Hilali görünce oruca başlayın, hilali görünce bayram edin" buyurdu. Hilalin doğması hesapla bilinir. Hesap sahih olup, hilal, hesabın bildirdiği gecede doğar, ama, o gece görülmeyip, bir gece sonra görülebilir ve oruca, hilalin doğduğu gece değil, görüldüğü gece başlanır." (İbn-i Abidin, Haşiyetü Reddil-muhtar, I, 289)". - İSTANBUL