Son dakika... Türk Toraks Derneğinden nargile kafelerin açılmaması talebi

Türk Toraks Derneği, Kovid-19 salgınında topluca nargile içilen mekanların enfeksiyon ve bulaşıcı hastalıklar açısından riskli olduğunu belirterek, nargile kafelerin açılmamasını talep etti.

Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Hasan Bayram, "31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü" nedeniyle yaptığı açıklamada, dünyada 1,3 milyar insanın tütün kullandığını, kullanıcılarının yarısının ölümüne yol açan tütünün her dört saniyede bir yaşam kaybına yol açtığını kaydetti.

Tütün endüstrisinin onlarca yıldır farklı taktik ve manipülasyonlarla nesilleri nikotin ve tütün bağımlısı yapmayı başarmasının, dünyayı bu küresel salgına sürüklediğini ifade eden Bayram, dijital ve sosyal medyada yoğun reklam yapabilme imkanı bulan tütün endüstrisinin film ve dizilerde ürün yerleştirme taktiğiyle reklamlarını sürdürdüğünü, ünlü kişiler aracılığıyla gerçekleştirilen reklamlarla da genç beyinlerin etkilendiğini dile getirdi.

Bayram, tütün ürünlerine aromalar eklenerek gençler için cazip hale getirildiğini belirterek, şöyle devam etti:

"Ülkemizde yasal yoldan satışı olmayan elektronik sigara, ısıtılmış tütün ürünleri gibi yeni nesil ürünlerin tasarımı yüksek-teknoloji, yüksek yaşam algısını çağrıştırmakta ya da çocukları etkilemeye yönelik çocuk dostu görseller ve animasyon karakterleriyle zenginleştirilmektedir. Geleneksel sigaraya göre daha az zararlı olduğu aldatmacasıyla dünya pazarında yer alan elektronik sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri özellikle gençlerin beğenisine yönelik tasarlanmaktadır. Tütün endüstrisi geleneksel sigara pazarındaki karlılığını, genç kuşakları bu yeni nesil ürünlerin bağımlısı haline getirerek sürdürmek ve arttırmayı hedeflemektedir."

Tütün endüstrisi yasakları deliyor

Prof. Dr. Hasan Bayram, geçen yıl içinde ABD'de, elektronik sigara ilişkili akut akciğer hasarı (EVALI) hastalığından 2 bin 807 kişinin hastanede yattığını ve 68 kişinin öldüğünü belirterek, şöyle konuştu:

"EVALI isimli hastalığın üstünden henüz çok geçmeden, Kovid-19'da sigaranın olumsuz etkileri bir bir ortaya çıkınca savunmaya geçmek şöyle dursun, kafaları karıştırarak nikotin ürünlerini tedaviye alternatif olacakmış gibi gösterme çabası hangi vicdana sığar? Bunun yanı sıra satış noktalarındaki ihlaller, tütün ürünlerinin açık dolaplarda satışının sürdürülebilmesi, tütün ürünlerinin satış noktalarında özellikle çocuk ve gençlerin ilgisini çeken oyuncak, anahtarlık, şekerleme gibi ürünlerle birlikte bulundurulması gibi örneklerle tütün endüstrisi reklam, promosyon ve sponsorluk yasaklarını delerek tüm dünyada insan sağlığına zarar vermektedir. Ülkemizin de imzalayarak, kendi iç yasal düzenlemesi olarak kabul ettiği Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi'ne göre tütün ürünlerinin reklam, promosyon ve sponsorluğunun önlenmesi, tütün ürününe talebi azaltmaya yönelik önlemler arasında önceliklidir."

"Şeker ve katkı maddeleriyle cazip hale getiriliyor"

Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Aslı Görek Dilektaşlı, 1990'lardan sonra özellikle gençler arasında nargile kullanımının belirgin ölçüde yaygınlaştığını söyledi.

Dilektaşlı, tütün endüstrisi tarafından, tütüne eklenen şeker ve katkı maddeleriyle aromatik hale getirilen ve özellikle gençlerin ilgisini çekecek içim özellikleri kazandırarak endüstriyel bir ürüne çevrilen nargilenin yoğun miktarda nikotin içermesi nedeniyle bağımlılığa yol açtığını, içerdiği katran, karbonmonoksit, aromatik hidrokarbonlar ve ağır metaller gibi zehirli bileşenlerle sigaranın yol açtığı tüm hastalıklara neden olduğunu kaydetti.

Kovid-19 salgınının, yıllardır dile getirilen kaygıları haklı çıkarttığını, nargile içiminin ve topluca nargile içilen mekanların infeksiyon ve bulaşıcı hastalıklar açısından da ne kadar riskli olduğunun ispatlandığını belirten Dilektaşlı, şunları kaydetti:

"Şişe, marpuç gibi pek çok parçası ortak kullanım özelliğine sahip olan nargile verem mikrobu gibi bakteriler, koronavirüsler ve hepatit gibi virüslerin bulaşması için de ideal bir ortam yaratmaktadır. Ülkemizde, nargile tüketimi büyük ölçüde ticari sunum yoluyla mevcut zeminde hızla çoğalan nargile sunum işletmelerinde (nargile kafelerde) gerçekleşmektedir. Özellikle gençler ve kadınlarda giderek artmakta olan nargile kullanımıyla mücadele ancak ticari sunumun yasal ve toplumsal meşruiyetinin ortadan kaldırılmasıyla başarılı olabilir. Yaşadığımız Kovid-19 pandemisi nedeniyle kapatılan nargile kafelerin hiç açılmaması ve işletmelerde nargile sunumuna izin verilmemesi halk ve gençlerimizin sağlığından yana taraf tutacak kamu otoritesinden beklentimizdir."