En 'Gerçeküstü Sergi'

Resim sanatının öncü adlarından Salvador Dali'nin yapıtları ilk kez İstanbul'da sergilenecek. Sergi, 20 Eylül'de Sakıp Sabancı Müzesi'nde açılıyor.

“İstanbul'da Bir Sürrealist Salvador Dali” sergisinde, girişte   Dali'nin detaylı biyografisi ve yaşadığı dönem boyunca dünyada meydana gelen  büyük olaylara yer veriliyor.

Sanatçının aile fertlerine ait fotoğraflar ile çocukluk fotoğraflarının  yer aldığı sergide, Dali'nin ilk gençlik yıllarına ait, ailesini ve yaşadığı yeri  resmettiği çizimleri bulunuyor.

Sanatçının izlenimci ilk döneminde yaptığı eserler ile başlayan sergi,  Picasso etkisi ile yaptığı eserler, Sürrealist akımın öncüsü eserleri ile devam  ediyor.

Sergide yer alan tablolar arasında; “Küçük Rom Şişesi ile Sifon”  (1924), “Denizin Önündeki Masa” (1924), “ Güneş Tutulması ve Bitkisel Osmoz”  (1924), “Kumda Yatan Figürler” (1926), “Sürrealist Kompozisyon” (1928),  “Ölüm Şövalyesi” (1934), “Görünmeyen Figürlü Sürrealist Kompozisyon” (1936),  “Başı Bulut Dolu Adam” (1936), “Sıradan Pagan Manzarası” (1937), “Freud  Portresi” (1937), “Aşk Duygusunu İfade Eden 2 Parça Ekmek” (1940),  “Napolyon'un Hamile Bir Kadına Dönüştürülmüş Burnu, Gölgesini Özgün YıkıntılarI  Arasında Hüzünle Dolaştırıyor” (1945), “Bir Kuğu Tüyünün Atom İçi Dengesi”  (1946), “Neron'un Burnunun Yanından Maddenin Çözülmesi” (1947), “Atomik Leda”  ve eskizi (1949) de bulunuyor.

Sergide en dikkati çeken eser ise 1972-1973 tarihli “6 gerçek ayna  aracılığıyla geçici olarak yansıtılmış 6 sanal kornea ile sonsuzlaşan Gala'yı  arkasında resmeden Dali'nin arkadan görünümü” çalışması.

Önemli yönetmenlerle sinema eserleri de ortaya koyan Dali'nin “Öldüren  Hatıralar” filminde Alfred Hitchcock, “ Endülüs Köpeği” filminde Luis Bunuel  gibi yönetmenlerle fotoğrafları yer alıyor.

Serginin nükleer mistizm diye adlandırılan döneme ait bölümünde, “Aziz  Jerome” (1960), “Çarmıha Gerilmeyi İzleyen Gala” (1954), “Atlı Moleküler  Figür” (1952) ve “Bakkhos Arabası” (1953) izlenime sunuluyor.

Sergide son olarak Dali'nin, Dante'nin “İlahi Komedya” ve Cervantes'in  “Mancha'lı Don Quijote” eserleri için yapılmış illüstrasyonları bulunuyor.

Serginin açılışı dolayısıyla SSM'de düzenlenen basın toplantısında  konuşan SSM Müdürü Dr. Nazan Ölçer, cumartesi gününden itibaren sanatseverlere  kapılarını açacak sergide, İspanyol sürrealist ressam Salvador Dali'nin yağlı  boya tabloları, çizimleri, grafikleri, el yazmaları, fotoğrafları ve ona ait  çeşitli belgelerin yer aldığını söyledi.

“Bu sergi, Gala-Salvador Dali Vakfının İspanya dışına verdiği en büyük  sergi olma özelliği taşıyor” diyen Ölçer, sergide Figueres'teki Dali Tiyatro  Müzesinde sergilenmeyen pek çok eserin de yer aldığını kaydetti.

Dali gibi çok ünlü, ünlü olduğu kadar da hakkında pek çok görüşün ileri  sürüldüğü bir sanatçıyı sergilemenin kendilerine bir o kadar sorumluluk verdiğini  dile getiren Ölçer, “Bunun için bu serginin büyük bir retrospektif olmasında  ısrarcı olduk. Zannederim bu, 20. yüzyıla damgasını vurmuş sanatçının uzun  yaşamının başından sonuna kadar geçirdiği evrelerin hepimiz tarafından  anlaşılmasını mümkün kılacak” diye konuştu.

Ölçer, sergide 33 resim, 113 çizim, 111 gravür ve 12 litografinin yer  aldığını, sergiyi bir retrospektif haline getirmek için sanatçının el yazıları,  defterleri, mektupları gibi pek çok belgeye yer verildiğini kaydetti.

Toplam 385 parça eserden oluşan serginin, girişte sanatçının  biyografisiyle başladığını anlatan Ölçer, sanatçının çocukluğundan başlayarak  yaptığı resimlerin, öğrencilik yıllarının, ünlü sanatçılarla geçen gençlik  yıllarının ve nihayetinde Andre Breton'la başlayan sürrealizmle tanışması ve  sonrasında verdiği eserlerin sergide görülebileceğini söyledi.

Ölçer, sergide ayrıca, Dali'nin “İlahi Komedya” ve Cervantes'in  “Mancha'lı Don Quijote” eserleri için yapılmış illüstrasyonların bulunduğunu  kaydetti.

Dali'nin kendi eserlerini sergilemek üzere bir tiyatro binasını seçtiğini  ifade eden Ölçer, serginin yerleşiminin sahne tasarımcısı olan Metin Deniz  tarafından yapıldığını bildirdi.

Sergi boyunca çocuk ve yetişkinlere yönelik eğitim programlarının da yer  alacağını söyleyen Ölçer, Salvador Dali'nin yaşamıyla ilgili özgün bir kitabın da  sergi çerçevesinde ilk kez Türkçe'ye çevrilerek yayımlandığını kaydetti.

Salvador Dali ve sinema konusunda sergide Dali'nin büyük yönetmenlerle  yaptığı filmlerin ve belgesel film gösterimlerinin gerçekleştirileceğini belirten  Ölçer, 20 Eylülden itibaren sanatseverlerle buluşacak sergi için Emirgan  otoparkından 2 minibüsün de servis yapacağını bildirdi.

Ölçer, katkılarından dolayı Akbank Yönetim Kurulu Başkanı Suzan Sabancı  Dinçer'e ve Gala-Salvador Dali Vakfı yöneticilerine teşekkür etti.

Serginin maliyetiyle ilgili bir soruya karşılık da Ölçer, sanatçının  eserlerinin taşınması, sigortalanması ve getirilmesi de hesaba katıldığında  serginin oldukça maliyetli olduğunu ifade etti.

Ölçer, ziyaretçi sayısı açısından Dali sergisinin, SSM'de geçtiğimiz  dönemde açılan Picasso sergisinin ziyaretçi rakamlarını geçeceğini ve rekor  kıracağını belirtti.

Koleksiyon için SSM sergi binasında bazı değişiklikler de yaptıklarını  belirten Ölçer, tüm dünyadaki standartlara uygun olarak sergiye şemsiye, içecek  gibi şeylerle girilemeyeceğini bildirdi.

İSTANBUL'UN MARKA DEĞERİNE KATKISI OLACAK

Akbank Genel Müdürü Zafer Kurtul da Akbank'ın 60. kuruluş yıl dönümünde  bu yıl İstanbul halkını büyük bir sanat olayıyla buluşturmaktan gurur  duyduklarını dile getirdi.

Sanatın, toplumların gelişebilmesi için çok önemli bir yapı taşı  olduğunu, toplumun yenilikçiliğini, yaratıcılığını ve özgürlüğünü desteklediğini  belirten Kurtul, bu yüzden bu sergiyi gezen misafirlere çok önemli katkısı  olabileceğini düşündüğünü ifade etti.

Bunun gibi sanat olaylarının turizme de katkısı olduğunu vurgulayan  Kurtul, “Serginin 2010 Avrupa Kültür başkenti İstanbul'un marka değerine büyük  katkıda bulunacağını düşünüyorum” dedi.

Akbank'ın 60 yılda çok önemli gelişmeler kaydettiğini belirten Kurtul,  Akbank'ın en çok kredi veren banka, piyasa değeri en yüksek şirket ve marka  değeri en yüksek finansal kurum olduğunu kaydetti.

Bu başarının altında istikrar, yenilikçilik ve yaratıcılığın yattığını  ifade eden Kurtul, Salvador Dali sergisi ile Akbank'ın yenilikçiliğe verdiği  önemin örtüştüğünü düşündüğünü belirtti.

“Sergiden çok ilham aldık, umarım ziyaretçiler de ilham alır ve toplum  yaşamında gelişme sağlanır” diyen Kurtul, başarılı kurumların sosyal sorumluluk  alanında attıkları adımların çok önemli olduğunu dile getirdi.

Kurtul, Akbank olarak sergiye verdikleri katkı dolayısıyla çok mutlu  olduklarını söyledi.

Gala Salvador Dali Vakfı Müdürü Joan Manuel Sevillano Campalans da  Türkiye dışında başka hiçbir yere böylesi büyük bir koleksiyonun verilmemesinin  sebebinin sorulması üzerine, bu seçimi yapmalarının 3 faktörlü bir kombinasyona  bağlı olduğunu söyledi.

Campalans, İstanbul'un gerçekten çok önemli bir kültür başkenti olduğunu  ifade ederek, serginin SSM ve Akbank gibi iki önemli kuruluş tarafından  düzenlenecek ve Türkiye gibi büyük bir ülkede gerçekleşecek olmasının kendileri  için önemli olduğunu belirtti.

“Dali'nin, dünyada özel koleksiyonerlerin elinde bulunan ve almak  istediğiniz eserleri var mı?” şeklindeki soruyu da Campalans, “Evet tabii ki  var. Özel koleksiyonerlerin elinde çok güzel yapıtlar var. Dali'nin birçok müzede  önemli yapıtları var. Bazen onlardan ödünç alıyoruz. Her yıl belli miktarda  yapıtı da satın alma politikamız var” diye yanıtladı.

Teixidor da Gala-Salvador Dali Vakfı olarak 1992'den bu yana 50 kadar  yağlı boya tabloyu satın aldıklarını söyledi.