Taş Medrese'de Yapılan Osmanlı Kılıçlarına Yoğun İlgi

CANAN TÜKELAY - Afyonkarahisar Belediyesi bünyesinde unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarının ustaları tarafından yaşatıldığı Taş Medrese'de yapılan Osmanlı kılıçları, kama ve yekpare bıçaklar ilgi çekiyor.

Belediyenin oluşturduğu 15 ayrı atölyede geleneksel el sanatlarının ustaları tarafından icra edildiği ve kursiyerlere öğretildiği tarihi mekanda, kılıç ustası Hüseyin Merttürk, kursiyerlere kılıç, kama ve bıçak yapımı konusunda eğitim veriyor.

Taş Medrese Müdürü Ali Örk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, belediyenin 2010'dan itibaren unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarının yeniden canlandırılması için faaliyette bulunduğunu söyledi.

Bu mesleklerden birinin de bıçak yapımı olduğunu dile getiren Örk, şunları söyledi:

"Günümüzde makine üretimi, hemen sap birleşiminde iki punta ile yapılan bıçaklar çoğaldı. Yekpare bıçak kullanan pek kalmadı. Biz de bu unutulanları tekrar hayata geçirelim maksadıyla böyle bir atölye açtık. Afyonkarahisar Belediye Başkanı Burhanettin Çoban'ın gayretleri ile önemli mesafe aldık. Elimizden geldiğince kendi değerlerimizi, özümüzü Türkiye'ye, dünyaya tanıtmaya çalışıyoruz. Taş Medrese'de yapılan ürünlere gerek il gerekse il dışından oldukça fazla rağbet var."

Müzelerde sergilenen eserlerden esinlenilerek, Selçuklu ve Osmanlı dönemi kılıçlarının hediyelik eşya olarak tasarlandığını belirten Örk, "Özellikle padişahların kullandığı kılıçların benzerleri yapılıyor. Selçuklu kılıcı çok uzun olmamakla beraber kalın ve oluklu. Osmanlı kılıçları ise ince ve uzun. Ayrıca Hazreti Ali'nin ağzı çatallı kılıcı Zülfikar da yapılıyor. İnsanlar bu kılıçları, evinin ya da iş yerinin duvarına aksesuar olarak asıyor" diye konuştu.

Örk, bıçak sapı yapımında birçok farklı malzemenin kullanıldığına işaret ederek, "Preslenmiş kağıttan, hatta kot pantolon kumaşı preslenerek bıçak sapında kullanılıyor" dedi.

"Bir kılıcın yapımı üç günümü alıyor"

Kursiyerlerden Kerem Uçkun da çeliğe ocakta ışıl işlemle şekil verdiklerini anlattı.

Bıçak ustalığının zor ve zahmetli olduğunu söyleyen Uçkun, "Tarihi Taş Medrese'de yaptığımız kılıçlar, bıçaklar ve kamalar Osmanlı döneminde kullanılan aletler. Genellikle 'Yeniçeri' ve '3. Selim' kılıcı olarak bilinen kılıçlar ile tek tarafı keskin 'Yatağan' kılıcı yapıyoruz" ifadelerini kullandı.

Amaçlarının, tarihi değerlere yeniden dikkati çekmek olduğunu vurgulayan Uçkun, şu değerlendirmede bulundu:

" Kılıçlar, bıçaklar ve kamalarda paslanmaz Alman çeliği kullanıyoruz. Saplarını da vengi, kral, yılan ve gül ağacından yapıyoruz. Bıçakçılık meşakkatli bir iş. Kılıçların üretim aşamalarında çok zorlanıyoruz. Bir kılıcın yapımı üç günümü alıyor. Burada ışıl işlemini yapıyoruz. Bu, çeliğin ateş üzerinde yumuşatılmasında kullanılan ışıl işlemi. Parlatma ve cilası da gerçekten çok zor oluyor. Sonra bunlara sap çakıyoruz. Birbirinden farklı işlemler olunca, el emeğinin kıymeti de artıyor. Buraya gelenler de bu emeği görünce rağbet ediyor. Gösterilen ilgiden memnunuz."