TBMM İçtüzüğü Değişiyor

TBMM Anayasa Komisyonu, Meclis İçtüzüğü'ne ilişkin AK Parti ve MHP tarafından hazırlanan ortak teklifin 7 maddesini daha kabul etti.

Komisyon, TBMM İçtüzüğü'nde Değişiklik Yapılmasına Dair İçtüzük Teklifi'nin 12 saat süren ikinci gün görüşmelerine, 5. madde üzerinden başlayarak 12. maddeye kadar geldi.

Kabul edilen maddelere göre, Meclis Genel Kurulu, milletvekili genel seçimi kesin sonuçlarının Yüksek Seçim Kurulunca ilanını takip eden beşinci gün yerine, üçüncü gün saat 14.00'te çağrısız olarak toplanacak.

Bu birleşimde, önce milletvekillerinin ant içme töreni yapılacak. Ant içme, her milletvekilinin anayasadaki metni kürsüden yüksek sesle aynen okuması suretiyle olacak.

Milletvekilleri, seçim çevresi, soyadı ve adlarının alfabe sırasına göre ant içecekler. Ant içme töreninde bulunmayan milletvekilleri veya ara seçimde milletvekili seçilenler, katıldıkları ilk birleşimin başında ant içecekler.

Milletvekilleri ant içerek göreve başlayacak. Teklifle, ant içmekten imtina eden milletvekillerine yönelik hüküm de getiriyor. Buna göre, ant içmek istemeyen milletvekilleri, milletvekili sıfatından kaynaklanan haklardan yararlanamayacak.

Grup önerilerine ilişkin düzenleme

Teklif, Danışma Kurulu önerileri üzerinde görüşme yapılmayacağı hükmünü getiriyor.

Grup önerileri üzerinde her parti grubuna tanınan onar dakikalık konuşma hakkı teklifle kaldırılıyor. Danışma Kurulunun oy birliğiyle karar alamadığı ve siyasi parti gruplarının önerilerini ayrı ayrı Genel Kurula getirdikleri durumlarda, öneriyi veren gruptan bir milletvekili 5 dakikayı geçmemek üzere önerinin gerekçesini açıklayacak. Açıklamanın ardından, diğer gruplardan birer milletvekiline de isterlerse üçer dakika söz verilecek.

İçtüzükte belirlenen süre içerisinde komisyonda gündeme alınmayan tasarı ve tekliflerin, hükümetin veya teklif sahibinin gündeme alınmasıyla ilgili talebine ilişkin de düzenleme yapılıyor. Bu kapsamdaki doğrudan gündeme alma önerisinin üzerine komisyon, hükümet ve teklif sahibi beşer dakikayı geçmemek üzere söz alabilecek. Genel Kurul işaret oyuyla karar verecek.

Bu istemler, her hafta salı günü ayrı bir siyasi parti grubundan bir milletvekili tarafından yerine getirilmek kaydıyla bir tane olmak üzere işleme alınacak. Bir milletvekili bir yasama yılında bu kapsamda bir defadan fazla istemde bulunamayacak.

Genel Kurulun çalışma saatleri

Teklif, TBMM Genel Kurulunun çalışma saatlerini yeniden düzenleniyor. Salı, çarşamba ve perşembe günleri 15.00-19.00 saatlerinde çalışan Genel Kurulun, teklifle salı günleri saat 15.00'ten, çarşamba ve perşembe günleri saat 14.00'ten 21.00'e kadar çalışması öngörülüyor.

TBMM aracılığıyla yapılacak TV yayınında, önemli ve özel haller saklı kalmak kaydıyla bu toplantı günleri ve saatleri esas alınacak.

Frak zorunluluğu kalkıyor

Teklifle, Başkanlık kürsüsünde bulunan Başkanın frak giyme zorunluluğu kalkıyor. Başkanlık kürsüsünde Başkan ve görevli katip üyeler, koyu renk elbise giyecekler. Genel Kuruldaki milletvekilleri, bakanlar, TBMM idari teşkilat memurları ve diğer kamu personelinden erkekler, ceket ile pantolon giyecek ve kravat takacak; kadınlar ise ceket ve etek veya ceket ve pantolon giyecek.

Görevlilerin kıyafeti ise Başkanlık Divanınca tespit edilecek.

Yoklama talebi

Mevcut İçtüzüğü'nün yoklamaya ilişkin maddesi de düzenleniyor.

Başkan birleşimi açarken tereddüde düşerse yoklama yapacak. Teklif, Genel Kurulda tasarı ve tekliflerin maddeleri ile verilen önergeler üzerinde yoklama isteminde bulunulmasını kaldırıyor. En az 20 milletvekili, ayağa kalkarak veya önerge vererek, görüşmeye tabi tezkerelerin oylanması ile kanunların maddelerine geçilmesi ve tümünün oylanmasında, işaretle oylamaya geçilirken yoklama isteyebilecek.

Yoklama, elektronik oy düğmelerine basmak veya imzalı pusula vermek suretiyle yapılacak. Oturumu yöneten Başkan ve Divan üyeleri toplantı yeter sayısına dahil edilecek. Yoklama sonucunda, üye tam sayısının en az üçte birinin mevcut olmadığı anlaşılırsa, oturum en geç bir saat sonrasına ertelenebilecek. Bu oturumda da toplantı yeter sayısı yoksa birleşim kapatılacak.

Teklifle, bir milletvekili veya bakanın, geçen birleşim tutanağında yer alan bir beyanın düzeltilmesi hakkında 5 dakikayı geçmemek üzere tanınan söz hakkı kaldırılıyor. Bir milletvekili veya bakan, beyanının düzeltilmesi istemini Meclis Başkanlığına yazılı olarak verecek. Bu istem birleşim tutanağına eklenecek.

Usul tartışması

Görüşmeye yer olup olmaması, Başkanı gündeme veya Meclisin çalışma usullerine uymaya davet gibi usule ait konular, diğer işlerden önce konuşulacak.

Bu yolda bir istemde bulunulması halinde lehte ve aleyhte en çok ikişer kişiye tanınan onar dakikalık söz hakkı, teklifle üçer dakikaya indiriliyor.

Tasarı ve tekliflerin komisyonlara havalesine itiraz eden milletvekiline oturumun başında tanınan söz hakkı, teklifle, itirazı yazılı olarak Meclis Başkanlığına iletmesi şeklinde değiştiriliyor.

Anayasa değişiklikleri hariç, kanun tasarı ve tekliflerinin tümü açık oylamaya tabi işlerden değilse en az 20 milletvekilinin talebi halinde açık oyla, aksi takdirde bu oylamalar ile maddelerin oylamaları işaret oyuyla yapılacak.

Değişiklik önergeleri, aykırılık sırasına göre okunup işleme konulacak. Aynı mahiyetteki önergelerden en kısa olanı okunacak, diğer önergelerin sadece imza sahipleri okunarak birlikte işleme alınacak.

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, bu düzenlemeleri Anayasa Mahkemesinin bozması halinde çok güleceğini aksi halde mahkemenin tarihte başka yere savrulacağını belirtti.

İktidara gelmeleri halinde, kendilerinin kolaylıkla denetlenebilmesi için içtüzüğü değiştireceklerini kaydeden Özel, bunun iktidarlarının ilk 40 gününde yapacakları bir taahhüt olduğunu kaydetti.

AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş ise Özel'in bu sözünüzü senet olarak aldığını, torunlarına, "CHP'nin bu konuşmaları senettir. İktidar olduklarında bu senedi önlerine getirin." diye vasiyet edeceğini söyledi.

Özel de "Elitaş ve evlatlarının genç yaşlarda evlenmesi, iktidarımızın yakın olduğunu gösteriyor." diye espri yaptı.

Teklifin görüşmelerine bugün 12. madde üzerinden bugün saat 14.00'te devam edilecek.