Yeni Anayasa Yazımı

TBMM - Meltem Yılmaz - Meclis Anayasa Yazım Komisyonu, "Bütçe ve Kesin Hesap", "Piyasaların Geliştirilmesi ve Düzenlenmesi" ile  "Sayıştay" başlıklı maddeleri müzakere etti.

AK Parti Ankara Milletvekili Ahmet İyimaya Başkanlığı'nda toplanan komisyonun benimsediği düzenlemeye göre, devletin ve kamu iktisadi teşebbüsleri dışındaki diğer kamu tüzel kişilerinin harcamaları, kanunla belirlenen usul ve sürelere uygun olarak yıllık bütçelerle yapılacak.

Merkezi yönetim bütçesinin hazırlanması ve uygulanması kanunla düzenlenecek. Bütçe kanununa, bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamayacak.

Bakanlar Kurulu, merkezi yönetim bütçe kanunu tasarısı ile milli bütçe tahminlerini içeren raporu, mali yıl başından en az 75 gün önce, TBMM'ye sunacak. TBMM'de görüşülecek ve mali yıl başına kadar karara bağlanacak. AK Parti Bakanlar Kurulu yerine Bütçe Komisyonu ibaresini önerdi.

Bütçe kanunu tasarılarının Genel Kurul'da görüşülmesi sırasında, gider artırıcı veya gelirleri azaltıcı önerilerde bulunulamayacak.

Merkezi yönetim bütçesiyle verilen ödenek, harcanabilecek miktarın sınırını gösterecek. Bakanlar Kurulu, bütçede değişiklik yapamayacak; harcanabilecek miktar sınırını aşmaya yönelik karar alamayacak. Bütçe kanununa bu yönde yetki veren hükümler konulamayacak. Cari yıl bütçesindeki ödenek artışını öngören değişiklik tasarıları ile cari ve izleyen yılların bütçelerine mali yük getiren tasarı ve tekliflerde, öngörülen giderleri karşılayabilecek mali kaynak gösterilmesi zorunlu olacak.

AK Parti, mali yılbaşına kadar bütçe kanununun kabul edilmemesi halinde bütçe kanunu kabul edilinceye kadar bir önceki mali yıl bütçe kanunundaki hükümlerin uygulanması düzenlemesini önerisi getirdi.

AK Parti, merkezi yönetim kesin hesap kanunu tasarısının, ilgili olduğu mali yılın sonundan başlayarak en geç 6 ay sonra Bütçe Komisyonu tarafından TBMM'ye sunulmasını; CHP ise kanunda daha kısa bir süre kabul edilmemişse ilgili oldukları mali yılın sonundan başlayarak, en geç 7 ay sonra, Bakanlar Kurulu'nca TBMM'ye sunulmasını istedi.

BDP; ulusal savunmaya ayrılan payın ayrı ayrı hesaplanmak kaydıyla eğitim, sağlık, sosyal güvenlik için ayrılan ödeneklerden fazla olamayacağı önerisinde bulundu. Bütçede kaynak dağılımında din ve mezhepler arasında eşitlik ve pozitif ayrımcılık ilkesinin gözetilmesini istedi.

Komisyonun görüştüğü diğer bir madde ise "Piyasaların Geliştirilmesi ve Düzenlenmesi" başlıklı madde oldu. Mutabakat varılan düzenlemeye göre, devlet, para, kredi, sermaye, mal ve hizmet piyasalarının sağlıklı ve düzenli işlemelerini sağlayıcı ve geliştirici ve tüketicileri koruyucu tedbirleri alacak; piyasalarda fiili veya anlaşma sonucu doğacak tekelleşme ve kartelleşmeyi önleyecek.

Dış ticaret işlemleri üzerine ülke ekonomisi yararına vergi ve benzeri yükümlülükler dışında ek mali yükümlülükler koymaya ve bunları kaldırmaya kanunla Bakanlar Kurulu'na yetki verilebilecek. AK Parti, Bakanlar Kurulu yerine Başkan'a bu yetkinin verilmesini önerdi.

Komisyon, Sayıştay başlıklı maddenin görüşmelerine de başladı.

Komisyonun benimsediği hükme göre, Sayıştay, merkezi yönetim bütçesi kapsamındaki kamu idarelerinin, özel bütçeli idarelerin, sosyal güvenlik kurumlarının, mahalli idarelerin ve sermayesinin yarısından fazlası doğrudan doğruya veya dolaylı olarak kamuya ait olan kuruluş ve ortaklıkların bütün gelir ve giderleri ile mallarını, TBMM adına denetlemek ve sorumluların hesap ve işlemleri ile kamu zararının tahsil edileceği sorumluları kesin hükme bağlamak ve kanunlarla verilen inceleme, denetleme ve hükme bağlama işlerini yapmakla görevli olacak.

Sayıştay'ın kesin hükümleri hakkında ilgililer karar düzeltme isteminde bulunabilecek. Bu kararlara karşı idari yargı yoluna başvurulamayacak.

Vergi, benzeri mali yükümlülükler ve ödevler hakkında Danıştay ile Sayıştay kararları arasındaki uyuşmazlıklarda Danıştay kararları esas alınacak.

AK Parti ve BDP, Sayıştay'ın siyasi partilerin gelir ve giderleri ile mallarının da denetlenmesi teklifinde bulundu.

Yazım Komisyonu, çalışmalarına Salı günü devam edecek. -