Çift Başlı Deniz Kaplumbağası"Nda Önemli Bulgulara Ulaşıldı

BURAK AKAY - Hatay'ın Samandağ ilçesi sahilinde bulunmasından bir süre sonra ölen çift başlı deniz kaplumbağası yavrusunun Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) uzmanları tarafından yapılan otopsisinde, ikişer akciğer, kalp ve mideye sahip olduğu ortaya çıktı.

ÇOMÜ Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şükran Yalçın Özdilek, Hatay'dan getirilen yavrunun, müdürlüğünü yürüttüğü Deniz Kaplumbağaları Araştırma ve Uygulama Merkezi'nde (DEKUM) incelenmeye başlandığını söyledi.

Bu yavrunun, Akdeniz'in ve Türkiye'nin en önemli "yeşil deniz kaplumbağası" üreme kumsallarından birinin bulunduğu Samandağ'da, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce yürütülen koruma çalışmalarında bulunduğunu hatırlatan Özdilek, "Çift başlı deniz kaplumbağası, çok nadir görülen ancak 100 yılda denk gelebilecek bir vakadır" dedi.

Kaplumbağanın, bulunduktan bir süre sonra öldüğünü belirten Özdilek, onun 49 gün yaşayabildiğinin tespit edildiğini anlattı.

Başta belirlemelerde iç organların nekroskopilerinin (otopsi) yapıldığını ve bununla ilgili detayların kaydedildiğini aktaran Özdilek, şöyle devam etti:

"Bunlar çok seyrek vakalar. Bu vakalarda canlı çok uzun süre yaşayamıyor çünkü iç organların konumu iki canlının hayatının idamesi için yeterli olmuyor. Bir müddet sonra da canlı yaşamını yitiriyor ama ne kadar gün yaşadığı, bu süredeki embriyonik gelişimleri çok önemli. Bu farklılaşmalar bir çeşit anomali gibi. Böyle anomalilere küresel ısınma ve iklim değişiklikleri de sebep olabilir. Bir diğer sebep ise özellikle son zamanlarda tarım alanlarında kullanılan tarım ilaçları ve aşırı gübreler. Bunlar, embriyonik gelişim üzerinde etkili olabilir. Tabii bu canlıyı doğuran anne buna maruz kalmış olabilir ya da yumurta içindeki gelişim bu yönde etkilenmiş olabilir. Çift başlı deniz kaplumbağası ile ilgili incelemelerimiz sürüyor."

Özdilek, deniz kaplumbağalarının maruz kaldığı tehditlerin insanlar için de bir gösterge olabileceğini vurguladı. Bu nedenlerin insanları da etkileyebileceğine işaret eden Özdilek, bu hayvanlarla ilgili araştırmalar yapılmasının, insanlar için alınması gereken önlemler konusunda ipuçları verebileceğini sözlerine ekledi.

"Tek olmasını düşündüğümüz organlar çift çıktı"

Çift başlı deniz kaplumbağasının otopsisini gerçekleştiren Veteriner Hekim Özay Bedizci ise bu canlıda ikişer akciğer, kalp ve mide bulunduğunu, kalın bağırsak, böbrek ve üreme organlarının ise tek olduğu bilgisini verdi.

Bunun çok ilginç, eşine az rastlanır bir vaka olduğuna dikkati çeken Bedizci, "Otopside çok önemli bulgular elde ettik. İç organları hiç düşünmediğimiz gibi çıktı. Tek düşündüklerimiz çift çıktı. Kaplumbağalar çok gelişmiş akciğerlere sahip. Bu nedenle önce akciğerlerini inceledik. Aynı bizdeki gibi akciğer sistemine sahipler" diye konuştu.

Kaplumbağa, özellikle ölüm nedeniyle ilgili bilgilere ulaşılıp incelemelerin tamamlanmasının ardından ÇOMÜ Zooloji Müzesi'nde sergilenecek.