Çevre Panelinde Nükleer Tartışması

-izmir'de bu yıl teması 'çevre ve sağlık' olarak belirlenen 14'üncü Gaziemir Uluslararası Çocuk Şenliği kapsamında 'Güncel Çevre Sorunları ve Sağlığımız' paneli düzenlendi. En güncel çevre konusu olan nükleer santrallerin ele alındığı panelde konuşan Prof. Dr. Mehmet Nurullah Kumru nükleer santrallerin zararlı olmadığını öne sürdü. Prof. Dr. Fethi Doğan ise İzmir'de yaptığı araştırmada, nükleer malzeme kullanan, 7'si resmi, 11 özel teşhis ve tedavi merkezinin tamamının, atıklarını kanalizasyona bıraktığını söyledi.

Gaziemir Atatürk Kültür Merkezi'ndeki, Ege Üniversitesi (EÜ) Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ümit Erdem'in moderatörlüğünü üstlendiği panele konuşmacı olarak EÜ Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ercan Tatlıdil, EÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilimdalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fethi Doğan ve EÜ Nükleer Bilimler Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Nurullah Kumru katıldı. Prof. Dr. Erdem, çevre gibi önemli bir konuyu gündem maddesi yaparak panele taşıdığı için Gaziemir Belediye Başkanı CHP'li Halil İbrahim Şenol'a teşekkür etti.

'GELECEĞİMİZ TERCİHLERİMİZDİR'

Panelde ilk sözü alan çevre ve kent sosyoloğu, EÜ Çevre Sorunları Uygulama ve Araştırma Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ercan Tatlıdil, dünyanın tahmin edilemeyen bir hızla ölmeye başladığını ifade ederek, "Artık daha az tüketerek dünyanın yaşamasına olanak sağlayalım düşüncesi hakim olmaya başladı" dedi. Çevreye karşı en bilinçli en duyarlı kesimin çocuklar olduğunu belirten Prof. Dr. Tatlıdil, bir firmanın düzenlediği çevre konulu resim yarışmasında 7-14 yaş arasındaki çocukların eserlerini değerlendiren bir çalışma yaptıklarını anlatarak şunları söyledi:

"Büyük kentte yaşayan çocuklar doğa özlemini resimlerine yansıtmış. Evi ve okulu arasına sıkışmış çocukların, yeşil alanlar, doğal parklar, oyun bahçeleri ve rekreasyon alanlarının olmamasının yarattığı rahatsızlığı çizimlerine yansıttıklarını gördük. "

ÇOCUKLAR DOĞA İLE BULUŞSUN

Ailelerin çocuklarını her fırsatta doğa ile buluşturması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Ercan Tatlıdil, "Çocuklarınızla Doğal Yaşam Parkı, Kent Ormanı gibi alanlarda hatta çevre köy ve kasabalarda birlikte olmaya özen gösterin. Rahmetli Başkan Piriştina'nın ( İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin merhum başkanlarından Ahmet Piriştina) unutulmamasının nedeni bence yeşil kuşak projelerine önem vermesidir" diye konuştu.

'ALSANCAK'IN GÖBEĞİNDE BİLE NÜKLEER SANTRAL YAPILABİLİR'

Prof. Dr. Mehmet Nurullah Kumru ise nükleer yanlısı açıklamaları ile salonu dolduran izleyicileri şaşırttı. Çevre kirliliğinin temelinde enerji ihtiyacının bulunduğunu söyleyen Prof. Dr. Kumru, "Nükleer enerji dışındaki enerji kaynakları çevre kirliliği yaratıyor. Güneş ve rüzgar enerjisinin alternatif olduğu belirtiliyor ancak rüzgar enerjisi yetersiz güneş enerjisinin de depolanması için yine çevreye zararlı pillerin kullanılması gerekiyor. Bu nedenle nükleer enerji alternatif değil, enerji kaynakları arasında en temiz olanıdır" dedi.

Nükleer santrallerle ilgili 'zararlı' kanısının bilgisizlikten kaynaklandığını ileri süren Prof. Dr. Mehmet Nurullah Kumru, "Radyasyon, duyu organlarımızla algılayamadığımız, hissedemediğimiz ve hakkında yeterince bilgimiz olmadığı için bizi korkutuyor" dedi.

Dünyadaki nükleer santrallerin fotoğraflarından oluşan sunumu izleten Prof. Dr. Kumru, "Nükleer santraller hep yeşillikler arasında, tarlalardadır. Bacalarından çıkan duman değil, buhardır. Önceleri buhar bacalardan dışarı veriliyordu. Şimdilerde şehir ısıtmaları için kullanılıyor. Nükleer reaktörler şehrin göbeğinde de kurulur. Alsancak'ta da kurulur, yanında oturursunuz, hiçbir şey yapmaz. Almanya'da var binaların arasında ve buharları da şehir ısıtmasında kullanılıyor. Bilmediğimiz için korkuyoruz" diye konuştu.

'NÜKLEER SANTRALLER PATLAMAZ'

Prof. Dr. Mehmet Nurullah Kumru, nükleer santrallerin patlama ihtimalinin de olmadığını ileri sürdü. Prof. Dr. Kumru, şunları söyledi:

"Santrallerin nükleer bomba gibi patlamazsından da korkuyoruz. Ama patlamaz, patlayamaz çünkü reaktörün kalbindeki uranyumun saflık derecesi yüzde 0. 7'dir. Atom bombası olabilmesi için bunun yüzde 20'lik saflıkta olması gerekir Bu yüzden hiçbir zaman patlayamaz. Çevreye hiçbir zaman direkt zarar vermeyen nükleer santrallerin güvenliği uluslararası denetime açıktır. "

Nükleer enerjinin yararlarını sıralamaya devam eden Prof. Dr. Mehmet Nurullah Kumru, "Diğer fosil yakıtlarda etrafa daima kirlilik verir. Nükleerde dışarı sadece buhar çıkar. Nükleer santralin yakıtını depolayabilirsiniz, 100 yıllık yakıtı bir odaya sığdırabilirsiniz. Dışarıya bağımlı kalmazsınız. Atıkları çok azdır. Bir reaktörün yıllık atığı 180 litrelik varile sığar. Denetim tamdır. Uluslararası Atom Enstitüsü'nün denetimindedir, kişilere bağlı değildir" dedi.

İtalya'da 10 tane nükleer santral kurulduğunu, Çin'de izni alınmış 160 tane nükleer santralin kurulmasının planlandığını anlatan Prof. Dr. Kumru, nükleer santrallerin yerini gösteren dünya haritası üzerinde açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Mehmet Nurullah Kumru, "Amerika ve Avrupa'da çok sayıda nükleer santral var. Rusya'da Japonya'da var. Haritaya bakınca, onlar mı gelişmiş biz mi gelişmişiz, onlar mı çevreci biz mi çevreciyiz ya da onlar mı ahmak biz mi ahmağız, diye düşünüyorum" diye konuştu.

Salondakilerin büyük bölümü Prof. Dr. Mehmet Nurullah Kumru'yu hem eleştirdi hem de soru yağmuruna tuttu. Panel moderatörü Prof. Dr. Ümit Erdem, Japonya'dan sonra dünyanın nükleer santrallere bakışında önemli değişiklikler olduğunu ifade ederek, "Ben nükleere karşıyım. Mehmet Bey kimsenin anlatmadığı açıklıkla anlattı, ancak nükleer santraller bir kere zarar verdi mi, bir kere patladı mı kükürtdioksit gibi yapmıyor, problem orada. Genetik bozukluklara bile sebep olabiliyor" dedi.

EÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fethi Doğan ise "Türkiye'de Radyoaktif Tehlike" başlıklı bir sunum yaptı. Prof. Dr. Kumru'ya yüklenen Prof. Dr. Doğan, "Mehmet Hoca'ya kalırsa nükleeri al koynunda yatır. Bu böyle değil. Biz halk olarak vurdumduymaz bir tabiata sahibiz. Hiçbir tehlikeyi umursamayız veya tehlike varsa bile, bilsek bile onun üstünü örtmeye çalışırız. Örnek vereyim. İzmir'de hava kirliliğini ölçme cihazları nerededir biliyor musunuz? İzmir Fuarı'nda ağaçların altında, Buca'da Hasanağa Bahçesi'nde yeşillikler arasında, Karşıyaka Koru Parkı'nda yine öyle, bir diğeri de Bornova Ege Üniversitesi kampüsünde yine ağaçların altında. 5 tane var ve hepsi de hava kirliliğinin olmadığı yerde. O zaman hava kirliliği yok deniyor. Nükleere bakış da böyle" diye konuştu.

Çevredeki nükleer tehlikelere dikkat çeken Prof. Dr. Fethi Doğan, "Dünyadaki mevcut 434 nükleer santralden 145 tanesi Türkiye'ye 2 bin kilometre mesafede yer alıyor. Dünyanın en önemli denizlerinden Akdeniz'de 500 adet nükleer başlıklı gemi ve 4 nükleer donanma dolaşıyor. Bizim vurdumduymazlığımız bu tehlikeyi daha da arttırıyor" dedi.

DEHŞET VEREN ARAŞTIRMA SONUCU

Kendi yaptığı bir araştırmadan söz eden Prof. Dr. Doğan şunları kaydetti:

"İzmir'de nükleer malzeme kullanan 7'si resmi, 11 adet özel teşhis ve tedavi merkezi var. Bu merkezlerin radyoaktif atıkları vardır. Kimisi sıvıdır, kimisi katı. Bu teşhis üniteleri kullandıkları radyoizotopların atıklarını, artıklarını kurşun kaplar içinde İstanbul'daki merkeze göndermek zorundadır. O merkezin arabası dolaşmaz, siz göndereceksiniz. Ama yaptığımız araştırmada hiçbirinin göndermediği ortaya çıktı. Katı atıkları biri götürür ağaç altında piknik yaptığınız yere gömer, sıvı atıkları da kanalizasyona atar. Ege Üniversitesi Hastanesi'nde de böyle. Orada görevli fizik mühendisi bile katıları gömdüklerini sıvıları kanalizasyona attığını söyledi. " Prof. Dr. Doğan, radyoaktivitenin iyi amaçlarla kullanılırsa faydalı ama kötü amaçlarla kullanılırsa felaket olacağını da vurguladı.

Gaziemirliler'in büyük ilgi gösterdiği panelin ardından Gaziemir Belediye Başkan Yardımcısı Mehmet Maraba, katılımcılara teşekkür ederek plaket sundu. - İzmir