Demiryolu İşletmeciliğinde Yeni Dönem

Demiryolu işletmeciliğinde kamu tüzel kişiliklerinin yanı sıra özel sektöre de yetki belgesi verilebilecek.

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Demi·ryolu İşletmeci·li·ği· Yetki·lendi·rme Yönetmeli·ği, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yönetmelikle, her türlü demiryolu taşımacılık faaliyetlerinde düzenin sağlanması, demiryolu altyapı işletmecileri, demiryolu tren işletmecileri ile demiryolu taşımacılığı alanında organizatör, acente, komisyoncu, gar veya istasyon işletmecilerinin hizmet esasları, gerekli şartlarının belirlenmesi ile bu faaliyetlerde bulunanların yetkilendirilmesi ve denetlenmesi gibi usul ve esasları düzenlendi.

Buna göre, demiryolu ulaştırmasında genel kural; ekonomik, seri, elverişli, güvenli, kaliteli, çevreye kötü etkisi en az ve kamu yararını gözetecek tarzda serbest, adil ve sürdürülebilir bir rekabet ortamında ve diğer ulaştırma türleriyle birlikte, birbirlerini tamamlayıcı olarak gerçekleştirilmesini sağlamak olacak.

Yönetmelik kapsamına giren, ülke sınırları içinde demiryolu altyapı işletmecisi ve tren işletmecileri ile taşımacılığı alanında organizatör, acente, komisyoncu, gar veya istasyon işletmecisi faaliyetlerinde bulunacak gerçek kişiler, yapılacak faaliyetlere uygun "yetki belgesi" alacak.

Yük veya yolcu tren işletmecileri, başvuru tarihi itibarıyla asgari 10 milyon lira kayıtlı sermayeye sahip olduklarını belgeleyecekler.

Mevzuata uygun taşımacılık faaliyeti yapılması ve yasaklar

Demiryolu taşımacılığı, ikili ve çok taraflı uluslararası antlaşma ve sözleşmelere, kanunlara, yönetmeliğe ve ilgili diğer mevzuata uygun şekilde yapılacak.

Yetki belgesi almaya hak kazanan işletmeci, faaliyetlerine başlayabilmesi için ilgili mevzuat kapsamında tanımlanan emniyet yönetim sistemini kurması ve emniyet yetkilendirme belgesini alması gerekecek. İşletmeciler, faaliyetlerinin kapsamına uygun yetki belgesi almadan bu yönetmelik kapsamındaki herhangi bir faaliyette bulunamayacak.

Yetki belgesi sahipleri, hizmetlerden ayırım yapmaksızın herkesin yararlanmasını ve hizmetin sürekliliğini sağlayacak. Yetki belgesi almak veya yenilemek isteyen başvuru sahiplerinin, belirlenen bazı özel ve genel şartları da taşıması gerekecek.

Yönetmelik kapsamında verilen ve yenilenen yetki belgelerinin süresi 10 yıl olacak.

Sigortaya 20 milyon lira sınırı

Demiryolu tren işletmecileri, bir kaza meydana gelmesi halinde mali yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için Bakanlığa bu Yönetmelikte belirtilen hususlar ile ulusal ve uluslararası mevzuata uygun bir sigorta poliçesi verecek.

Asgari sigorta poliçe miktarı, her bir olay için 20 milyon liradan az olamayacak ve her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanacak.

Sorumluluklar

Yük taşımacılığı alanında yetki belgesi sahibi tren işletmecileri, yükü teslim edinceye kadar kendi kusuru nedeniyle yükün tamamen veya kısmen kaybından, hasara uğramasından, çalınmasından, teslim alınan şeklini muhafaza etmekten, taşınmasından ve bir kaza nedeniyle trendeki görevlilerin yaralanması ve ölümünden sorumlu olacak.

Yolcu taşımacılığı alanında yetki belgesi sahibi tren işletmecileri ise duraklamalar dahil olmak üzere trene biniş anından, inene kadarki seyahati süresince kendi kusurundan kaynaklanacak kaza nedeniyle yolcuların ve trende görevli bulunan çalışanların yaralanması ve ölümünden sorumlu tutulacak. Ayrıca, taşıma sırasında yolcuya ikram edilen yiyecek ve içecekler ilgili mevzuata uygun olacak.

Yolcu taşımaları ilgili mevzuata göre düzenlenen biletsiz, yük taşımaları ise taşıma senetsiz yapılmayacak. Verilen hizmetlerden engellilerin güvenli, bağımsız ve erişilebilirlik standartlarına uygun şekilde yararlanması için gerekli tedbirler alınacak. Yetki belgesi sahipleri hizmetten yararlananlara kusursuz hizmet vermek zorunda olacak.

TCDD, ilgili kanun ile ulusal demiryolu altyapı ağı içinde yer alan ve devletin tasarrufundaki demiryolu altyapısının kendisine devredilen kısmı üzerinde demiryolu altyapı işletmecisi olarak görevlendirildiğinden, süresiz şekilde yetkilendirildi. TCDD Taşımacılık AŞ ise yük ve yolcu treni işletmecisi olarak bir defaya mahsus olmak üzere yetki belgesi süresince yetkilendirildi.

Ulusal demiryolu altyapı ağında halen yolcu taşımacılığı yapanlar, 1 yıl içinde ilgili yetki belgesini almak zorunda olacak.