Haziran Ayı Enflasyon Verileri

Odeabank Ekonomik Araştırmalar Müdürü İnanç Sözer, tüketici enflasyonunun beklentileri aşmasında, son 12 yılda haziran ayında ilk kez hem de yüzde 2 oranında artan gıda fiyatlarının etkili olduğunu kaydetti.

TÜİK tarafından açıklanan haziran ayı enflasyon verilerine ilişkin değerlendirmede bulunan Sözer,  gıda dışında enflasyonun ılımlı seyrini koruduğunu söyledi.

Haziran ayında aylık bazda tüketici enflasyonunun yüzde 0,1'lik beklentileri aşarak yüzde 0,76, üretici enflasyonun da yüzde 1,46 oranında arttığını belirten Sözer, böylece yıllık tüketici enflasyonunun mayıs ayındaki yüzde 6,5'ten haziran ayında yüzde 8,3 ile dokuz ayın en yükseğine, üretici enflasyonun da yüzde 2,2'den yüzde 5,2 ile on bir ayın en yükseğine ulaştığını kaydetti.

Tüketici enflasyonunda işlenmemiş gıda, üretici enflasyonunda da tarım fiyatlarındaki hızlı artışın etkili olduğunun altını çizen Sözer,  bu kalemler dışlandığında ise enflasyonda ılımlı seyrin sürdüğünün görüldüğünü söyledi.

Tüketici enflasyonunun beklentileri aşmasında son 12 yılda haziran ayında ilk kez hem de yüzde 2 oranında artan gıda fiyatlarının etkili olduğuna dikkati çeken Sözer, böylece yıllık gıda enflasyonunun mayıs ayındaki yüzde 7,1'den haziran ayında yüzde 12,9 ile otuz iki ayın en yükseğine ulaştığını bildirdi.

Hesaplamalarına göre işlenmemiş gıda fiyatlarının haziran ayında aylık bazda yüzde 3,5, işlenmiş gıda fiyatlarının da yüzde 0,5 arttığını belirten Sözer, böylece yıllık bazda işlenmemiş gıda fiyatlarının mayıs ayındaki yüzde 6'dan haziran ayında iki yılın en yükseği olan yüzde 19'a çıktığını, işlenmiş gıda fiyatlarının da yüzde 8,2'den yüzde 8,1 ile iki yılın en düşüğüne gerilediğini kaydetti.

Haziran ayı enflasyonundaki artışın işlenmemiş gıda fiyatlarının Türkiye'ye özgü yapısal sorunların bir sonucu olduğuna işaret ettiğini vurgulayan Sözer, şunları söyledi:

"Hazirandaki keskin artışa rağmen, önceki yıllarda da olduğu gibi, yılın geri kalanında bu artışların normalize olacağını düşünüyoruz. Bununla birlikte Merkez Bankası ay sonunda açıklayacağı enflasyon raporunda yüzde 7,0 olan yıl sonu gıda enflasyonu tahminini yukarı yönlü revize etmek zorunda kalabilir. Benzer şekilde biz de gıda enflasyonu tahminimizi, yılın geri kalanında bir düzeltme öngörmekle birlikte, yüzde 7,0'den yüzde 9,0'a yükseltiyoruz. Öte yandan TL cinsi petrol fiyatlarındaki son artışlara ve düşük baz etkisine de bağlı olarak, hesaplamalarımıza göre yıllık enerji enflasyonu haziran ayında mayıs ayındaki yüzde 6,6'dan yüzde 9,9'a yükseldi. Baz etkisinin ortadan kalkmasıyla, enerji enflasyonu yılın ikinci yarısında hız kesecek.

TL'deki son değer kaybına karşın, petrol fiyatlarının ılımlı seviyede kalacağını öngörerek yüzde 7'lik elektrik ve doğalgaz zammı beklentimizin artık gündem dışı olduğunu düşünüyoruz. Bu durum, gıda enflasyonu tahminimizdeki yukarı yönlü revizyonun etkisini dengeliyor. Çekirdek tüketici enflasyonu ise haziranda aylık bazda yüzde 0,4 artarken, yıllık bazda bir ay önceki yüzde 5,6'da kaldı. Giyim fiyatlarının haziran ayında aylık bazda eksi yüzde 2 ile mevsim normallerinin üzerinde gerilemesi dikkat çekiyor."

TL'nin aylık bazda yüzde 5 değer kaybettiği haziran ayında, kurdan geçişkenliğin de oldukça sınırlı kaldığının gözlendiğini belirten Sözer,  bununla birlikte TL'deki değer kaybının sürmesi durumunda, enflasyona bir miktar artırıcı etki yapmasını beklediklerini aktardı.

Çekirdek enflasyon göstergeleri olarak izlenen yıllık kira fiyatlarının ise yaklaşık iki yıldır kademeli yükseliş trendini sürdürerek, haziran ayında yıllık bazda yüzde 6,2 ile ağustos 2009'dan bu yana en yüksek seviyesine ulaştığını kaydeden Sözer,  enflasyonda ana trendin aşağı yönlü olduğunu düşündüklerini ve sağlıklı büyüme patikasının da katkısıyla 2013 yılı için yüzde 5,5'lik çekirdek enflasyon tahminlerini koruduklarını söyledi.

Gıda fiyatlarında süregelen yüksek oynaklığın TL'deki değer kaybının ve olası vergi artışlarının enflasyonda yukarı yönlü risk oluştururken, düşük girdi fiyatları ve fiyatlar genel düzeyinin bu riskleri dengelediğini dile getiren Sözer, şunları ifade etti:

"Nisan başında piyasada enflasyon tahminleri yukarı çekilirken, biz tahminimizi aşağı çekmiş ve aşağı yönlü risklerin belirginleştiğini fakat vergi belirsizliği nedeniyle temkinli olmayı tercih ettiğimizi belirtmiştik. Bugün açıklanan veriden sonra, piyasada enflasyon tahminleri yukarı yönlü revize edilebilir, ancak enflasyondaki artışın genele yayılmadığı ve gıda ile sınırlı kaldığı dikkate alındığında, enerji zammı olmayacağı öngörüsüyle 2013 yılı için yüzde 6,1'lik enflasyon tahminimizi koruyoruz." - İstanbul