Merkez Bankası Ppk Toplantı Özeti: (1)

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetinde, "Ham petrol fiyatlarındaki gelişmelerin etkisiyle enerji enflasyonu gerilerken Türk lirasında gözlenen değer kayıpları enflasyondaki düşüşü sınırlamıştır" denildi.

Kurulun, 23 Temmuz 2015 tarihli toplantısına ilişkin yayımladığı toplantı özetinde, haziran ayında tüketici fiyatlarının yüzde 0,51 azaldığı ve yıllık tüketici enflasyonunun yaklaşık 0,9 puanlık düşüşle yüzde 7,20'ye gerilediği anımsatıldı.

Gıda fiyatlarındaki düzeltmenin sürmesiyle bu grupta yıllık enflasyondaki düşüşün belirginleştiği belirtilen özette, "Ham petrol fiyatlarındaki gelişmelerin etkisiyle enerji enflasyonu da gerilerken Türk lirasında gözlenen değer kayıpları enflasyondaki düşüşü sınırlamıştır.Temel mal grubu enflasyonu döviz kuru etkilerine bağlı olarak sınırlı bir oranda yükselirken hizmet enflasyonu yüksek seviyesini korumuştur. Bu doğrultuda çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonu ve ana eğilimi yatay bir seyir izlemiştir" ifadelerine yer verildi.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyonun haziran ayında 3,54 puan azalarak yüzde 9,28'e gerilediği, bu düşüşte işlenmemiş gıda grubu fiyatlarının temel belirleyici olurken işlenmiş gıda yıllık enflasyonundaki yavaşlama eğiliminin sürdüğü belirtilen özette, mevsimsellikten arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatlarında mayıs ayında kaydedilen taze meyve-sebze kaynaklı düşüşün, ürün arzındaki artışla birlikte, bu dönemde belirginleşerek devam ettiğine işaret edildi.

Özette, buna karşılık kırmızı et fiyatlarının yüksek artış eğilimini sürdürerek işlenmiş gıda ve yemek hizmetleri gibi ilişkili olduğu gruplarda enflasyonu olumsuz etkilemeye devam ettiği kaydedildi.

Haziran ayında enerji fiyatlarının şubat ayından bu yana sergilediği yukarı yönlü seyrin aksine yüzde 0,17 azaldığı ve grup yıllık enflasyonunun 0,6 puan gerileyerek yüzde 2,78 olduğu hatırlatılan özette, enerji fiyatlarının aşağı yönlü seyrinde tüpgaz ve akaryakıt fiyatları belirleyici olurken temmuz ayına ilişkin göstergelerin enerji fiyatlarındaki düşüşün devam ettiğine işaret ettiği bildirildi.

Özette, şu ifadelere yer verildi.

"Hizmet fiyatları haziran ayında yüzde 0,88 artmış ve grup yıllık enflasyonu yüzde 8,85 seviyesinde sabit kalmıştır. Bu gelişmede lokanta otel ile diğer hizmet kalemleri etkili olurken kira ve ulaştırma gruplarında yıllık enflasyon gerilemiştir. Gıda fiyatlarında son iki aydır gözlenen belirgin düzeltmeye rağmen kırmızı et fiyatlarında devam eden yukarı yönlü seyrin de etkisi ile lokanta otel grubu yıllık enflasyonu yükselişini sürdürmüştür. Bu dönemde diğer hizmet grubu enflasyonu ise paket tur fiyatlarındaki hızlı artış ile yükselmiştir. Neticede, hizmet enflasyonu ana eğilimi yatay seyrini sürdürerek yüksek seviyesini korumuştur."

"Haziran ayında temel mal grubu yıllık enflasyonu 0,09 puanlık artışla yüzde 5,97'ye yükselmiştir" denilen özette şunlar da kaydedildi:

"Bu dönemde yıllık enflasyon dayanıklı tüketim mallarında baz etkisiyle yükselirken diğer ana gruplarda gerilemiştir. Beyaz eşya ve otomobil gibi döviz kuru gelişmelerinin fiyatlara nispeten hızlı bir şekilde yansıtıldığı gruplarda nisan-mayıs döneminde gözlenen belirgin fiyat artışlarının haziran ayında yavaşladığı görülmüştür. Bu dönemde otomobil fiyatlarında sınırlı bir artış gözlenirken mobilya ve elektrikli/elektriksiz alet fiyatları gerilemiştir. Öte yandan Türk lirasındaki birikimli değer kaybının yansımaları 'giyim ve dayanıklı dışı' temel mal grubunda hissedilmeye devam etmiştir. Bu gelişmelerle birlikte temel mal enflasyonu ana eğilimi haziran ayında sınırlı bir artış kaydetmiştir"

"Yurt içi özel kesim talebi ikinci çeyrekte büyümeye ılımlı düzeyde katkı yapacak"

Sanayi üretiminin mayıs ayında aylık bazda yüzde 2,0 oranında gerilediği, bu düşüşün önemli ölçüde mayıs ayında otomotiv sektöründeki grevlerin yol açtığı üretim kaybından kaynaklandığı belirtilen özette, taşıt üretimindeki daralmanın sanayi üretimi üzerindeki düşürücü etkisinin sonraki aylarda geri alınacağının öngörüldüğü aktarıldı.

Özette, çeyreklik olarak, nisan-mayıs dönemindeki üretim seviyesinin bir önceki çeyrek ortalamasının yüzde 1 üzerinde olduğu, PMI ve İYA verileri ile beraber değerlendirildiğinde, yılın ikinci çeyreğinde sanayi üretiminde güçlü bir toparlanma beklenmediği kaydedildi.

Harcama tarafına ilişkin verilere göre, nisan-mayıs döneminde önceki çeyrek ortalamasına kıyasla tüketim malları üretimi ve ithalatının arttığı belirtilen özette, "Söz konusu dönemde iç piyasaya yapılan beyaz eşya satışları yükseliş kaydetmiştir. Benzer şekilde, ikinci çeyrekte otomobil satışları da 2015 yılı ilk çeyrek ortalamasının üzerinde yer almıştır. Tüketici güveni ise jeopolitik riskler ve küresel piyasalardaki belirsizliklerin de etkisiyle azalmaya devam etmiştir" ifadeleri kullanıldı.

Yatırımlara ilişkin göstergelerden makine-teçhizat üretimi ve ithalatının nisan-mayıs döneminde önceki çeyrek ortalamasına kıyasla gerilediği bildirilen özette, aynı dönemde, inşaat yatırımlarına ilişkin verilerden mineral maddeler üretimi ve ithalatının arttığı bilgisine yer verildi.

İnşaat istihdamının nisan döneminde yatay seyrettiği, yatırım eğiliminin 2015 yılı ikinci çeyreğinde de zayıf seyrini sürdürdüğü kaydedilen özette, bu çerçevede, yurt içi özel kesim talebinin 2015 yılı ikinci çeyreğinde büyümeye ılımlı düzeyde katkı yapacağı değerlendirildi.

"Yılın ikinci çeyreğine ilişkin veriler iktisadi faaliyette ılımlı bir seyre işaret etmektedir"

Özette, altın hariç ihracat miktar endeksinin, ilk çeyrekteki daralmanın ardından nisan-mayıs döneminde önceki çeyreğe göre düşük oranda artarken, altın hariç ithalat miktar endeksinin artış eğilimini sürdürdüğü ifade edildi.

Bu gelişmenin dış talebin büyümeye katkısının ikinci çeyrekte sınırlı kalabileceğine işaret ettiği belirtilen özette, "Küresel ekonomideki zayıf seyir ve süregelen jeopolitik gelişmeler ihracat büyümesini sınırlandırmaktadır. Öte yandan, dış ticaret hadlerindeki olumlu gelişmeler ve tüketici kredilerinin ılımlı seyri cari dengedeki iyileşmeyi desteklemeye devam etmektedir" değerlendirmesi yapıldı.

Bu yılın nisan döneminde, toplam ve tarım dışı işsizlik oranları sırasıyla 0,1 ve 0,2 puan azaldığı anımsatılan özette, tarım dışı sektörlerde istihdam artışı yaşanması ve işgücü artışının sınırlı olmasının işsizlik oranının gerilemesine neden olduğu belirtildi.

Özette, şunlar kaydedildi:

"Bu dönemde sanayi ve hizmetler istihdamı artarken inşaat istihdamı gerilemiştir. 2014 yılının son çeyreğinden itibaren tarım dışı istihdam artışı hizmetler sektörü kaynaklı olmuş, sanayi ve inşaat sektörleri istihdamı yatay bir eğilim etrafında dalgalanmıştır. Sanayi üretimi ve anket göstergeleri, sanayi sektörünün istihdama katkısının önümüzdeki dönemde de sınırlı olacağına işaret etmektedir. Hizmetler istihdamının artış oranında, turizm sektöründeki durağanlığın da etkisiyle, önümüzdeki dönemlerde bir yavaşlama olabileceği öngörülmektedir. Bu çerçevede, yılın geri kalan döneminde işsizlikte belirgin bir gerileme beklenmemektedir. İktisadi faaliyetin mevcut seyri ve yatırım eğilimindeki zayıf gidişat istihdam üzerinde aşağı yönlü risk oluşturmaktadır."

Yılın ikinci çeyreğine ilişkin veriler iktisadi faaliyette ılımlı bir seyre işaret ettiği vurgulanan özette, "Bu dönemde dış talep zayıf seyrederken, iç talebin büyümeye ılımlı düzeyde katkı verdiği düşünülmektedir. Öte yandan, jeopolitik riskler ve küresel piyasalardaki belirsizliklerin yanı sıra tüketici ve yatırımcı güvenindeki zayıf seyir önümüzdeki dönemde büyüme üzerinde riskler oluşturmaktadır" ifadelerine yer verildi.

(Sürecek)