Ortadoğu'da "Dizi" Boykotu Yok

ZEYNEP DUYAR - Son yıllarda Arap dünyasının rağbet gösterdiği Türk dizilerinin Mısır'da boykot edildiği söylemleri asılsız çıktı.

Konuyla ilgili AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, "Son dönemde Mısır'da dizi ihracatı ve Türk dizileriyle ilgili sıkıntılar ağırlıklı olarak TV kanallarının kapatılması ya da mevcut çalışanların işten çıkarılması nedeniyle azalmaktadır" dedi.

Türkiye'nin son 5 yılda Fransa'yı da geçerek yerli film pazarında Avrupa'nın en büyük ülkesi olduğunu dile getiren Büyükekşi, 2005-2011 yılları arasında 76 ülkeye 35 bin 675 saatlik dizi ve program ihracatı yapıldığını belirtti.

Büyükekşi, 2012 yılında 75 ülkeye 11 bin saati aşan ve ekonomik büyüklüğü 150 milyon dolarlık dizi ihracatı yapıldığını, bu rakamın 2023 yılında 1 milyar doları bulmasının planlandığını söyledi.

Türkiye'nin şu anda ABD haricindeki diğer ülkeler arasında dünya dizi sektöründe liderliğe oynadığını ifade eden Büyükekşi, şunları kaydetti:

"Son dönemde Mısır'da dizi ihracatı ve Türk dizileriyle ilgili sıkıntılar ağırlıklı olarak TV kanallarının kapatılması ya da mevcut çalışanların işten çıkarılması nedeniyle azalıyor. Dünyanın en büyük dizi ihracatçısı olan ABD'li yapımcılardan pazar payı kaptık. Türkiye'de son yıllarda büyük ivme kazanan dizi sektörünün cirosu 300 milyon dolar üzeri bir hacme ulaştı. Türkiye'den yurt dışına dizi satışı yılda 100 milyon doların üstünde piyasa oluşturuyor. Türkiye, ABD'den sonra en fazla dizi ihracatı yapan 2. ülke.

Türkiye 60'tan fazla ülkede izlenen dizilerin prodüksiyon merkezi olma özelliğini kazandı. Türkiye ABD dizileri için de Ortadoğu kapısı oldu. Ortadoğu'ya dizi satmak isteyen ABD'li yapımcılar bölgedeki Amerikan antipatisini aşmak için Türk dizilerine yöneliyor. ABD'li Disney, 'Revange'in Türk versiyonu 'İntikam' dizisi için yerli bir kanal ile ortaklık kurdu. Dizi böylece, Ortadoğu'ya ortak yayın yapan OSN kanalına Nisan 2013'te satıldı."

"Firmalar tam aksine yeni kontratlar yaptıklarını ifade ediyorlar" -

Medya yapım sektöründe faaliyet gösteren Calinos Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Gülgen de Türk dizilerin boykot edilmesine yönelik çıkan haberlerin Türk dizilerinin kalitesinden kaynaklandığını, benzer yapılanmanın 8 ay önce de gündeme geldiğini söyledi.

Türk dizilerinin Arap dizilerinden daha kaliteli olduğu için tercih edildiğini ifade eden Gülgen, şunları anlattı:

"Türk dizilerinin kalitesinden dolayı, Mısırlılar kendi lokal prodüksiyonları yerine artık yavaş yavaş Türk dizilerine dönmeye başladı. Dolayısıyla boykot yapalım diye çıkan haberler, oranın sinemacıları, yönetmenleri, oyuncuları tarafından yapılıyor. Bunun mevcut siyasi durumla veya Türkiye'nin duruşuna yönelik olması söz konusu değil. Mesela daha geçenlerde Feriha dizisinin ikinci sezonu için teklif geldi. Şu anda yayın için pazarlık yapıyoruz."

Mısır'ın temel sorununun ekonomik olduğunu dile getiren Gülgen, darbe öncesinde de sonrasında da bu durumun değişmediğini; boykotun, mevcut siyasi durumdan veya Türk hükümetinin Mısır'daki olaylara gösterdiği haklı tavırdan kaynaklanmadığını yineledi.

-"Halk politik ilişkilere değil, dizinin kalitesine bakıyor"

Türk dizilerinin önünün kesilmeye çalışıldığını savunan Gülgen, Türk dizilerinin kalitesinin bütün Arap dünyasında üretilen dizilerden çok daha iyi olduğunu belirtti.

"Birazcık daha uğraşsınlar, bizim kadar kaliteli dizi yapsınlar, ondan sonra pazar zaten kendi kendine gelişir" diyen Gülgen, artık Türkiye'de Amerikan dizilerinin eskisi kadar yayınlanmamasının sebebinin Türk dizilerinin kalitesinin daha yüksek hale gelmesinden kaynaklandığını söyledi.

Amerikan dizilerinin bu yüzden Türk kanallarında yayınlanmadığını aktaran Gülgen, sözlerine şöyle devam etti:

"Feriha'nın ikinci sezonunu istediler ancak biz fiyatı daha yukarıya çekmek istediğimiz için anlaşmaya henüz varılmadı. Mısır'ın ekonomik anlamdaki darboğazını göz önünde bulundurmak gerek ama tabi ki bir orta yol bulunacak. Türkiye'nin İsrail ile en sorunlu olduğu dönemde dahi İsrail'de Türk dizileri yayınlandı. Halk politik ilişkilere değil, ürünün kalitesine bakıyor. Devletin gümrükte farklı uygulamalar yapması halinde bu süreç etkilenebilir. Bu sefer de sorun yine ekonomik olur."

Azerbaycan'ın, dizilerin sadece Azerice yayınlanması kararına yönelik de değerlendirmelerde bulunan Fırat Gülgen, şunları kaydetti:

"Azerice yayınlanacak dediği zaman, sizin normalde Türkçe yayınlanan dizinizin üzerine, dublaj maliyeti binecek demek. Buradan siz siyasi bir anlam çıkartamazsınız ki. Basında sizin Ermenistan'la olan ilişkileriniz yüzünden böyle oldu gibi haberler çıktı. Halbuki alakası yok. Azerbaycan'ın kendi içinde aldığı bir karar bu. Azerbaycan pazarı zaten küçük, düşük fiyatlarla satıyorsun. Üzerine bir de dublaj maliyeti eklenince otomatikman maliyetler artıyor. Onun bir kısmını reklam olarak karşılıyor, kalanı içinse mecburen yayını azaltıyor. Bizim işimizi belirleyen siyaset değildir. Eğer ticarete ek bir takım maliyetler binerse o zaman aldığı reyting ve reklam geliri kendi maliyetini karşılıyor mu diye bakar. Karşılamıyorsa zaten almaz. Yerine alternatif başka bir ürün bakar."

Global Agency Üst Yöneticisi (CEO) İzzet Pinto ise Mısır'daki gelişmelere değinerek, bu tarz olayların Türk dizilerinin ihracatı önünde bir engel teşkil etmeyeceğini bildirdi.

Türkiye'nin doğrudan müşterisinin Dubai olduğunu dile getiren Pinto, "Mısır bizim doğrudan müşterimiz değil. Türkiye Dubai'ye ihracat yapıyor. Dubai Mısır'a satıyor. O yüzden Mısır, bizi direkt etkilemiyor" dedi. - İstanbul