Petrol Fiyatlarındaki Gerileme

Garanti Bankası Ekonomik Araştırmalar Birim Müdürü Baş Ekonomist Nihan Ziya Erdem, Türkiye ekonomisinin petrol fiyatlarındaki düşüş sayesinde iyileşen bir görünüm içinde olduğunu belirtti. Yıl sonunda avro dolar paritesi için 1,07, enflasyonda ise yüzde 6,1'lik bir tahminlerinin olduğunu söyledi.

Ege Sanayicileri ve İşadamları Derneği (ESİAD) tarafından düzenlenen 2014 yılı değerlendirmesi ve 2015 yılı beklentileri toplantısında konuşan Erdem, küresel büyüme endişelerinin sürdüğünü, dünya büyümesinin 2008 krizi öncesini yakalayamadığını, gelişmekte olan ülkelerin de büyüme oranının 2015-2019 arasında düşmesinin beklendiğini ifade etti.

ABD Merkez Bankası'nın (FED) ne zaman faizleri artıracağı sorusunun küresel piyasalarda oynaklığa neden olduğunu, bu artırımın 2015'in ilk çeyreğinde beklendiğini ancak son dönemde FED'in bu konuda çok hızlı davranmayabileceği beklentilerinin de oluştuğunu anlatan Erdem, bu kararın Türkiye ekonomisini yakından ilgilendirdiğine dikkat çekti.

Avrupa ekonomisinde işlerin yolunda gitmediğini, AB Merkez Bankası'nın bu nedenle yeni bir programa başvurduğunu dile getiren Erdem, 22 Ocak Perşembe günü AB Merkez Bankası'nın en az 500 milyar avro düzeyinde kamu tahvilleri alım programını açıklamasının beklendiğini belirtti.

Erdem, Avrupa'da bir faiz artırımı beklenmediğini, ABD'nin faiz artırması halinde ise avronun dolar karşısında daha güçsüz duruma düşeceğini belirterek, "Yıl sonu için avro dolar paritesinde 1,07'lik bir tahmin var, dolar kurunda ise resmi tahminimiz 2,40 lira seviyesinde" diye konuştu.

Petrol fiyatlarındaki gerilemeden en çok faydalanacak ülkelerden olan Türkiye'nin her 10 dolarlık düşüşte enerji ithalatını 4-5 milyar dolar düşürdüğünü anımsatan Erdem, olumlu gelişmelere rağmen enflasyonda istenen düşüşün olmadığını kaydetti.

-Enflasyonda düşüş trendi

Türkiye'de gıda fiyatlarının dünya ortalamasının tersine son 2 yılda arttığını, Suriyeli sığınmacıların bu fiyatlar üzerinde etkisinin olduğunu ifade eden Erdem, bu artışa rağmen petrol fiyatındaki gerilemeyle enerji enflasyonunun sıfıra düştüğünü söyledi.

Erdem, şunları kaydetti:

"Enflasyona bir kur etkisi olmazsa mayıs veya haziran ayında yüzde 5,5'leri yakalayacağız. Yıl sonu tahminlerimizi 69 dolarlık petrol fiyatıyla yaptık. Buna göre enflasyon için yıl sonunda yüzde 6,1'lik bir tahmin yaptık. Büyümede 2014 rakamı henüz açıklanmadı ancak yüzde 2,6 olmasını bekliyoruz. 2015 için bir hızlanma bekliyoruz, yüzde 3,7'ye çıkacağını tahmin ediyoruz. 2016 için daha olumlu bir beklentimiz var.

Kamunun yatırım harcamalarıyla büyümeye verdiği desteğin yüksek olduğunu görüyoruz ancak bunun karşısında özel sektörün yatırım iştahının çok zayıf olduğunu görüyoruz, yatırımlar 3-4 yıldır sıfır seviyesinde geziyor. Yatırım tarafındaki zayıf eğilim IMF'nin de dikkatini çekiyor. Bu birkaç yıl daha böyle giderse Türkiye'nin yüksek büyüme oranlarına ulaşma ihtimali giderek azalıyor. Olumlu bir bakış açısıyla 2015'de yatırımların hızlanacağını düşünüyoruz ancak eğer yatırımlar gelmiyorsa bu Türkiye'nin potansiyel büyümesinin yüzde 3,5-4'ler arasında olduğunu gösterir."

Kur yükselmezse, petrol fiyatlarındaki düşük seyir devam ederse Merkez Bankası'nın faiz indirimi kararıyla 2015 yılında iç tüketimde bir toparlanma görülebileceğine işaret eden Erdem, ihracatta ise beklentilerin parlak olmadığını söyledi.

Erdem, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Şu anki görünüm, FED bir sürpriz yapmazsa, hızlı bir şekilde faizleri artıracağını açıklamazsa ve  AB Merkez Bankası da bir planla ortaya çıkarsa Türkiye için olumlu. Hem petrol fiyatları hem finans maliyetleri düşüyor. Riskler var ama buradan ciddi bir kriz çıkmadığı sürece 2015 olumlu bir yıl. Petrol fiyatları düşmüyor olsaydı çok farklı bir senaryodan bahsedecektik." - İzmir