Tüik Başkanı Birol Aydemir."Bir İstatistik Kurumunun Ne Kadar İyi Olup Olmadığını O Ülkenin Genel...

Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) Başkanı Birol Aydemir, bir istatistik kurumunun ne kadar iyi olup olmadığını o ülkenin genel şartlarına göre değerlendirmek gerektiğini belirterek, "Eğer o ülkede kamu kurum ve kuruluşları ne kadar iyi ise idari kayıtları ne kadar güçlüyse veya kayıt dışı ne kadar az ise istatistikler de o kadar kaliteli olur. Dolayısıyla istatistik kurumu değerlendirilirken içinde bulunduğunuz ekonomik ve sosyal çevrenin kamu kurum ve kuruluşlarının idari kayıt sistemlerini dikkate almamız gerekiyor. Kanun gereği tüm kamu kurumlarının idari kayıtlarını bizimle paylaşması gerekiyor. Ama paylaşmıyorlar. Biz ne yapabiliriz" dedi.

Aydemir, düzenlediği basın toplantısında kurumun ürettiği istatistiklere ilişkin bilgi verdi.

Zaman zaman basında, kamuoyunda eleştirildiklerini, haklı ve doğru eleştiriler de olduğunu, ama bazı eleştirilerin yeterince bilgi sahibi olunmadan yapıldığını hissettiklerini dile getiren Aydemir, bütün toplumu bilgilendirmek için çalışma başlattıklarını ve bugün de bu amaçla yaptıkları toplantıların 4.'sünü İstanbul'da düzenlediklerini söyledi.

Aydemir, kendilerince birçok şeyi doğru yaptıklarını, ama istatistiğin toplum için olduğunu ve ürettikleri tabloya baktıklarında "tamam" dediklerini ifade ederek, "Bu tablo bize göre güzel. Sizin ihtiyaçlarınıza cevap verebiliyor muyuz- Bir istatistik kurumundan beklentilerinizi karşılayabiliyor muyuz- Hem istatistiklerin üretimi, hem de kalitesi anlamında. Yeterince istatistiklerimiz var mı- Ürettiğimiz istatistiklerin kalitesi konusunda bir endişeniz var mı- Bunları merak ediyoruz. Kısa sunumlarda bunları anlatacağız" dedi.

-Eleştiriye açığız-

Eleştirileri daha iyiyi yapmanın yolu olarak gördüklerini, yapılan eleştirilerle ilgili, bunları ya yapıyor olacaklarını ya da başlamış olduklarını dile getiren Aydemir, bazı şeylerin zaman aldığını, 7 aydır kurumun başında olduğunu, istatistik üretmenin bu kadar zor olduğunu bilmediğini söyledi.

Aydemir, 2-3 sayfalık istatistik ve 8-10 sayfalık tablonun arkasında yüzlerce insanın çalıştığını, büyük bir iş yükü olduğunu, yüz binlerce veri toplandığını kaydetti.

İnsanların "bu istatistik neden olmuyor-" diye sitemlerde bulunduklarını dile getiren Aydemir, "Belki haklılar da. O talepleri üretmenin zaman alacağını ve ciddi çalışma gerektirdiğini göremiyorlar. Doğaldır da zaten" diye konuştu.

Aydemir, TÜİK'in 2005 yılından beri ciddi reforma tabi tutulduğunu ve o tarihte çıkan kanunun AB standartlarında çok modern ve çağdaş bir kanun olduğunu belirtti.

-"Kanunu gerektiği şekilde kullanamıyoruz"-

Kanunun ihtiyaçları olan her türlü yetkiye cevap verdiğini, her türlü düzenlemeyi yaptığını anlatan Aydemir, şunları kaydetti:

"Sorun şu ki biz bu kanunu gerektiği şekilde uygulayamıyoruz. Bunun çeşitli nedenleri var. TÜİK'ten kaynaklanan nedenleri var TÜİK dışından kurum ve kuruluşlardan kaynaklanan nedenleri var. Bir istatistik kurumunun ne kadar iyi olup olmadığını o ülkenin genel şartlarına göre değerlendirmek lazım. Eğer o ülkede kamu kurum ve kuruluşları ne kadar iyi ise idari kayıtları ne kadar güçlüyse veya kayıt dışı ne kadar az ise istatistikler de o kadar kaliteli olur. Dolayısıyla istatistik kurumu değerlendirilirken içinde bulunduğunuz ekonomik ve sosyal çevrenin kamu kurum ve kuruluşlarının idari kayıt sistemlerini dikkate almamız gerekiyor. Eğer bunlar çok yüksek nitelikte ise istatistik de o kadar kaliteli oluyor. Bize özgü şartlardan dolayı bizim istatistiğin kalitesini artırmak için ekstra çaba göstermek gerekiyor. Türkiye'nin reel ortamından ayrı olarak TÜİK'in çok iyi şartları, çok iyi olmasını beklemek çok da gerçekçi değil. Çünkü kanun gereği tüm kamu kurumlarının idari kayıtlarını bizimle paylaşması gerekiyor. Ama paylaşmıyorlar. Biz ne yapabiliriz- Yapabileceğimiz hiçbir şey yok. Sadece yazı yazıp 'kayıtlarınızı bizimle paylaşın' demekten başka gücümüz yok. Halbuki idari kayıtlar bizimle paylaşıldığı zaman bizim birçok istatistiğimiz de daha düzenli ve iyi olacak. Bu idari kayıtlar paylaşılmadığı için zaman zaman sıkıntı çekiyoruz."

Aydemir, TÜİK'in Türkiye'deki kurumların çok üzerinde kurumsallaştığını, ancak eksiklerinin ürettikleri istatistikleri ve yaptığı işi anlatmakta yetersiz kalmaları olduğunu söyledi.

Ürettikleri istatistikleri topluma iyi anlatmak gerektiğini, bazı istatistiklerin hiç kullanılmadığını gördüklerini dile getiren Aydemir, illerin hava kirliliği haritasını açıkladıklarını, ancak hiç manşetten verilmediğini söyledi.

Aydemir, boşanma istatistiklerinde de boşanmanın yüzde 40'ının ilk 5 yılda olduğunu, sonra 16 yıldan sonra boşanmanın arttığını dile getirerek, bunların tartışılması gerektiğini söyledi.

- İSTANBUL