Afganistan'da Ramazan

Afganistan'ın başkenti Kabil'de ramazan tüm coşkusuyla yaşanırken, iftar saati yaklaştıkça semt pazarlarındaki heyecan da artıyor.

Kabil'in en büyük pazarı olan Mandei'de taze sebze ve meyveden çereze kadar herşeyi bulmak mümkün olurken fiyatlar da kentin diğer marketlerine göre daha ucuz. Ramazanın gelmesiyle daha da canlanan halk parzarlarında insanlar iftar ve sahur için hazırlık yapıyor.

Afganistan, tarım ülkesi olmasına rağmen gerek savaş gerekse altyapının eksikliğinden dolayı ihtiyacının yarıya yakınını diğer ülkelerden ithal ettiği ürünlerle karşılıyor. Bundan dolayı fiyatlar da bölgesel olarak farklılık gösteriyor.

Yaklaşık 6 milyon nüfusu ile Afganistan'ın en kalabalık şehri olan başkent Kabil'de bir kilo domates 50 Afgani  (1,9 TL) iken bu rakam kuzeyde 25 Afganiye kadar inebiliyor.

Ülkede en fazla yenen yemek Afgan pilavı olduğundan dolayı çok çeşitli  pirinç bulmak mümkün. Ülkenin en kaliteli pirinci ise Tacikistan sınırına yakın olan Kunduz kentinde yetişiyor. Ancak Kunduz'da yetişen pirinç ülke geneline yetmeği için Pakistan ve Hindistan'dan pirinç ithalatı yapılıyor.

Afganistan'da iftar gelenekleri

Afganistan'da 35 yıldır devam eden savaşa rağmen halk, ramazan boyunca yakın akrabalardan başlamak üzere, komşu, arkadaş ve birbirini iftara davet ediyor.

İftarda ise genellikle hurma ile açılan orucun ardından ana menü olarak kuzu ya da dana etinden yapılan kavurma ikram ediliyor. Bunun yanında tavuk çorbası, pilav ve salata, Afgan sofrasının vazgeçilmezleri arasında. Kuşbaşı kuzu etinden yapılan ve Farsça "Bulani" olarak adlandırılan tandır böreği de iftarın olmazsa olmazlarından. Ramazan boyunca çeşit çeşit turşular da sofralardan eksik edilmiyor.

Afgan halkı, yemeğin hemen akabinde meyve yemeyi tercih ediyor. Sonrasında yeşil çay eşliğinde badem, ceviz, kuru üzüm ve şekerlemeden oluşan çerez yeniyor.

"Çay içmeden savaş olmaz"

Afganistan'da yeşil çayın ayrı bir anlamı var. Hatta Farsça, "Çay ne hurde cank nameşa" yani "Çay içmeden savaş olmaz" şeklinde bir atasözü bile mevcut.

Semt pazarlarında kurutulmuş meyveler olabildiğince fazla. Özellikle badem, ceviz, kuru üzüm, kuru dut, kuru kayısı Afgan halkının tercihleri arasında.

Çayın haricinde taze sıkılmış şeker kamışı, limon, portakal, mango ve havuç suyu hem iftarda hem de sahurda içiliyor. Halkın "fırini" dediği sütlaça benzer sütlü tatlı, iftar sonrası hane halkına ve misafirlere ikram ediliyor.

Ülke nüfusunun yarıya yakın kısmının işsiz olması ve nüfusun büyük bir kısmının yoksulluk sınırının altında yaşaması nedeniyle bazı evlerde sadece pilav ile idare ediliyor. - Kabil