Akciğer Kanserinde Erken Tanının Önemi

Çağın vebası akciğer kanserinin ancak düzenli yapılan check-up'lar ile ortaya çıkarılma şansının olabileceğine dikkat çeken Hisar Intercontinental Hospital Medikal Onkoloji Bölümü Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Bekir Öztürk, akciğer kanserinin belirtileri, risk grupları ve korunmanın yollarına ilişkin önemli açıklamalar yaptı.

Selvi Boylum Al Yazmalım, Dila Hanım, Devlerin Aşkı gibi unutulmaz sevda masallarının ve Tatar Ramazan gibi isyanın dile geldiği filmlerin devleşmiş ismi Kadir İnanır'ı elinde sigarası ve çelik gibi bakışlarıyla tanıdık. Hepimizin kafasında ulaşılamayan ve yeri asla dolmayan bir 'Kadir Abi' imajı oluştu. Taklitleri çıksa da aslının yeri hiçbir zaman dolmadı. Bu nedenle son birkaç gündür çıkan 'Kadir İnanır akciğer kanseri mi?' haberleri tüm sevenlerinde soğuk duş etkisi yarattı.

SİGARA İLE KISALAN HAYATLAR

Akciğer kanserlerinin yüzde 85'inin sigara içenlerde görüldüğüne dikkat çeken Doç. Dr. Ahmet Bekir Öztürk, "Sigara içmeyenlerin akciğer kanseri olmayacağını söylemek ne yazık ki mümkün değil. İçmeyenlerde de akciğer kanseri görülebilir" dedi.

ERKEKLERDE AKCİĞER KANSERİ AZALIRKEN KADINLARDA ARTIŞ GÖSTERİYOR!

Doç. Dr. Ahmet Bekir Öztürk, akciğer kanserinin cinsiyetlere göre dağılımı hakkında da çarpıcı bilgiler vererek, "Akciğer kanserini en sık 55-65 yaş arasında görüyoruz. Son yıllarda erkeklerde azalma gözlemlenirken kadınlarda tam aksi bir durum görmeye başladık. 1980'li yıllardan sonra ülkemizde kadınlarda bu kanser türü ciddi artış gösterdi. Bu, özellikle kadınlarda sigara tüketiminin yaygınlaşması ve hormonal nedenlere (sigaradaki kanserojenlere daha duyarlı olmalarına) bağlı. Sigarayı bıraktırma

çalışmaları erkeklerde 40 yıl önce başlatıldı. Bu nedenle ölüm hızında düşme görülüyor. Ancak kadınlarda sigara kullanımı erkeklere göre 10-15 yıl daha gecikmiş olarak arttığı için sigara bıraktırma çalışmalarının özellikle yoğunlaştırılması gerekiyor. Çünkü ölüm hızı yüksekliği sigara içimi ile yakından ilintili" diye konuştu.

RİSK ALTINDA MIYIM?

Hisar Intercontinental Hospital Medikal Onkoloji Bölümü Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Bekir Öztürk, akciğer kanserine yakalanma profillerini ise şu şekilde anlattı:

- Sigara içiyorsanız (Sigara içme süresi, toplam içilen sigara, başlama yaşı ve içilen sigaranın tipine göre de risk değişkenlik gösterir. Ayrıca, günde 2 paket sigara içenlerde, içmeyenlere göre akciğer kanserinden ölüm riski 70 kez fazladır.),

- Ailenizde akciğer kanseri olan varsa (Sigara içmiyorsanız riski 2,8 oranında; sigara içiyorsanız 30 kat artırır),

- Kendiniz içmediğiniz halde sigara dumanına maruz kalan pasif içicilerdenseniz (Riski 1,2-1,3 artırır),

- Hava kirliliğine maruz kalıyorsanız,

Asbest gibi maddeler kullanılan iş kollarında çalışıyorsanız,

- Ailenizde akciğer hastalığı varsa risk altında olabilirsiniz.

AKCİĞER KANSERİNDE BELİRTİLER

Onkoloji Bölümü Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Bekir Öztürk, akciğer kanserinin belirtileri hakkında ise, "Akciğer kanserinin en önemli özelliği sinsi olarak ilerleyen ve ileri aşamalara kadar belirtilerini çok fazla göstermeyen bir hastalık olmasıdır. Hastalığın sessiz seyretmesi müdahaleyi geciktirdiği için tedavi şansını düşürür. Bu nedenle;

İnatçı öksürük,

Kanlı balgam çıkarma,

Nefes darlığı,

Pnömaniye bağlı ateş, prodüktif öksürük (solunum sistemine kaçan bir yabancı cismin atılması için oluşan öksürük),

- Plevra (akciğer zarı) ve göğüs duvarının tutulmasına bağlı ağrı,

Yutma borusunun etkilenmesine bağlı yemekle oluşan ağrı,

Ses kısıklığı,

Kilo kaybı,

İştahsızlık,

Terleme ve halsizlik,

- Beyine yayılıma bağlı baş ağrısı, sara atakları, çift görme,

- Kemik tutulumuna bağlı, ağrı ve patolojik kırıklar,

Yemek yemede zorluk,

- Karaciğer tutulumuna bağlı ağrı, sarılık gibi şikayetleriniz varsa gecikmeden doktora başvurmanız hayat kurtarıcı olabilir" dedi.

"AKCİĞER KANSERİNDE CHECK-UP ERKEN TANI İÇİN BÜYÜK DESTEK"

Doç. Dr. Ahmet Bekir Öztürk, akciğer kanserinde erken tanının önemine de vurgu yaparak, "Hastalık yakın bölgelere yayılmadan önce nadiren belirti verdiği için hastalarımızın yaklaşık yüzde 15'ine erken dönemde tanı koyabiliyoruz. Genelde başka bir hastalık için yapılan incelemeler sonucunda ortaya çıkan verilerle tanı konuluyor. Bu nedenle akciğer kanseri başta olmak üzere tüm hastalıklarla ilgili erken harekete geçilebilmesi için sağlıklı her insanın yılda en az 1 kez yaptıracağı check-up'la erken

teşhis şansı çok yüksek.

Akciğer kanserinin erken tanısı için daha önce 50 yaş üzeri ve düzenli sigara içenlerde balgam sitolojisi, akciğer film takipleri ile erken tanı ve ölüm riskinde azalma sağlanamamıştır. Ayrıca bronkoskopi ile bronşları inceliyoruz. Gerekirse akciğerden incelenmek üzere parça alıyoruz. Bu süreç lokal anestezi altında yapıldığı için hasta ağrı hissetmiyor. Son yıllarda görüntüleme yöntemlerinin gelişmesi erken tanıyı kolaylaştırabilir mi denilerek bu yönde özellikle düşük radyasyon ile yapılan helikal veya

spiral ince kesitli BT ile tarama çalışmaları yapılmaya başlandı. Ancak bunun sonuçlarını önümüzdeki yıllarda hep beraber göreceğiz. Hali hazırda BT ile tarama yöntemi rutin olarak uygulanmıyor" dedi.

AKCİĞER KANSERİNDE TEDAVİ

Onkoloji Bölümü Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Bekir Öztürk, erken dönemde yakalanmış akciğer kanserinin tedavisinin cerrahi olacağını ifade ederek, "Operasyondan sonra kitle tamamen alındığı için kemoterapi ya da radyoterapi uygulamıyoruz. Ancak hastalık ilerlemişse operasyon sonrası mutlaka yardımcı tedavilerin (kemoterapi veya radyoterapi) uygulanması gerekiyor. Damardan ya da ağmrır),

- Kendiniz içmedız yoluyla ilaç verilmesi şeklinde uygulanan kemoterapi ya da ışın tedavisi olan radyoterapi ile kanser hücrelerinin vücutta yayılmasını önleyerek var olan kanserli hücreleri yok ediyoruz" dedi.

SEBZE VE MEYVE TÜKETİMİ KANSERDEN KORUR MU?

Konuyla ilgili yapılan pek çok çalışmalardan birinin de D vitamini ve retinoidlerin akciğer kanserinden koruyucu etkilerine yönelik olanı olduğunu hatırlatan Öztürk, sebze ve meyve tüketiminin kanseri önleyici etkisinin olup olmadığına ilişkin olarak ise, "Ancak net bir sonuç görülmemiştir. Son dönemde Avrupa'da 450 bin kişiyi kapsayan bir çalışma meyve ve sebze tüketiminin kanserde koruyucu etkisi olduğunu göstermiştir. Brokoli, karnabahar gibi izosiyanat içeriği yüksek sebzelerin özellikle sigara

içenlerde tüketiminin koruyucu etkisinden söz etmemiz mümkün. Narenciye ile alınan Beta-Kriptoksantin de akciğer kanseri riskinde azalmaya yol açar. Çinko ve selenyum alımı ile hafif derecede bir risk azalması da söz konusu olabilir. Danimarka'da yapılan bir çalışmada alkol ve sigara tüketimi yoğun olan kişilerde diyetsel fosfat tüketiminin de koruyucu etkisi görülmüştür" diye konuştu.

AKCİĞER KANSERİNDEN NASIL KORUNURUZ?

Hisar Intercontinental Hospital Medikal Onkoloji Bölümü Uzmanı Doç. Dr. Ahmet Bekir Öztürk, akciğer kanserinden korunma yöntemlerini ise şu maddelerle sıraladı:

Kendinize bir iyilik yapın. Sigara içiyorsanız sigarayı bırakın.

- İçmiyorsanız da sigara içilen alanlardan ve sigara içen insanlardan uzak durun. Çünkü pasif içicilik de sizi risk altına alır.

- Spor yapın.

Az yağlı besinlerle sağlıklı beslenin, meyve ve sebzeyi bol miktarda tüketin.

- Alkol tüketiminden kaçının. - İSTANBUL