AYM'den, hakimi eleştiren başvurucuya para cezasına 'ihlal' kararı

ANAYASA Mahkemesi (AYM), aleyhinde karar veren hakimi şikayet ettiği dilekçesinde "Hukuk Fakültesi 3'üncü sınıf öğrencisi dahi o kararı doğru yorumlar" diyen Hasan Ercan ve amcası A.E. hakkında, 'hakaret' suçundan verilen para cezası ile ilgili 'ifade özgürlüğünün ihlali' kararı verdi.

Hasan Ercan'ın amcası A.E., Bozyazı Asliye Hukuk Mahkemesi'nde tapu iptali ve tescil talebiyle 2007 yılında dava açtı. Davaya konu mahalde encümen kararına dayalı olarak yapılan imar uygulamasının 2008 yılında kesinleştiğini ve davacının imar uygulamasına karşı iptal davası açmadığını tespit eden mahkeme, davanın konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına hükmetti. Ercan, 2010 yılında Silifke Adalet Komisyonu'na dilekçe yazarak, hakimi şikayet etti. Dilekçesinde hakimin kararına dayanak yaptığı bir idare mahkemesi kararını hatalı yorumladığını öne süren Ercan, "Hukuk Fakültesi 3'üncü sınıf öğrencisi dahi o kararı doğru yorumlar" ifadesini kullandı.

'HAKARET' SUÇUNDAN PARA CEZASIMahkeme hakimi, Ercan'ın dilekçesindeki ifadeler nedeniyle suç duyurusunda bulundu. Cumhuriyet Başsavcılığı Ercan ve amcası hakkında 'kamu görevlisine görevinden dolayı hakaret' suçundan soruşturma başlattı. Açılan kamu davasında Ercan ve amcasına, ayrı ayrı 6 bin 80'er lira adli para cezası verildi. Temyiz edilen karar, Yargıtay tarafından da onandı.İHLAL KARARIErcan, bunun üzerine 5 Ocak 2015 tarihinde AYM'ye bireysel başvuru yaptı. Başvuruyu 12 Kasım'da görüşen AYM, Anayasa'nın 26'ncı maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine karar verdi. Karar ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere görevli mahkemeye gönderildi.GEREKÇELİ KARARResmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlanan gerekçeli kararda, Ercan'ın hakime yönelik eleştirisinin ağır olduğu kabul edilse bile, bu sözlerin hakimin verdiği karara ilişkin olduğuna dikkat çekildi. Kararda şöyle denildi:

"Başvurucunun dilekçesi bir bütün olarak değerlendirildiğinde amcası hakkındaki yargılamayı eleştirdiği ve hakimi şikayet amacı taşıdığı görülmektedir. AYM'nin vardığı sonuçlarla birlikte ilk derece mahkemesi kararı değerlendirildiğinde mahkemenin başvurucunun ifade özgürlüğü ile müştekinin şeref ve itibar hakkı arasında adil bir denge kuramadığı kanaatine ulaşılmıştır. Elbette şikayet konusu ifadelerin yargılama faaliyetini yürüten hakime karşı kullanılması savunulabilir değildir. Kişilerden yargı yetkisini temsil eden hakimlere yönelik ifadelerinde daha saygılı bir üslup kullanmaları beklenir. Bununla birlikte kaba, incitici, örfe ve görgü kurallarına aykırı ifadelerin disiplin hukukunun veya tazminat hukukunun da ötesinde ceza yargılamasına konu edilmesinin kişiler üzerinde caydırıcı etki doğuracağı muhakkaktır. İlk derece mahkemesi, şikayet hakkını kullanan başvurucu hakkında adli para cezasına hükmetmesinin acil bir ihtiyaçtan kaynaklandığını ilgili ve yeterli bir gerekçeyle ortaya koyabilmiş değildir. Dolayısıyla olaylara bir bütün olarak yaklaşan AYM, başvurucunun ifade özgürlüğüne yapılan müdahalenin demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmadığı kanaatine varmıştır."