Bursa İznik Gölü?ndeki Bazilika Sualtı Müzesi Olacak

Bursa'nın İznik İlçesi'nde, göl kıyısının 20 metre açığında 1.5- 2 metre derinlikte bulunan ve 1500 yıl önce Aziz Neophytos'un adına inşa edildiği belirlenen bazilikada sualtı arkeoloji ekiplerinin yaptığı araştırmada, kiremit ve insan kemikleri bulundu. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Ak Partili Recep Altepe, göle kuracakları su altı müzesiyle birlikte İznik'in Hıristiyan alemi için önemli turizm duraklarından biri haline geleceğini söyledi.

Tarihi M.Ö. 4'üncü Yüzyıl'a kadar uzanan, Bitinya, Roma, Selçuklu ve Osmanlı uygarlıklarına ev sahipliği yapan İznik'te geçen ocak ayında Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından havadan yapılan fotoğraf çekimleri sırasında, ilçe ile aynı adı taşıyan gölün 20 metre açığında 1.5- 2 metre derinlikte bazilika formunda bir kilise kalıntısı ortaya çıktı.

Fotoğrafları inceleyen Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şahin, yapının Roma askerleri tarafından İznik Gölü kıyısında öldürülen 'Aziz Neophytos' adına yapılan kilise olduğunu belirledi. Prof. Dr. Şahin, Aziz Neophytos'un önce bazilikanın içine gömüldüğü, ardından 740'da meydana gelen deprem nedeniyle yakındaki Koimesis Kilisesi'ne götürüldüğünü açıkladı. İznik'teki bu keşif dünyadan da büyük yankı buldu. Uluslararası haber ajanslarının yayını sonrası Amerika Arkeoloji Enstitüsü, Prof. Dr. Mustafa Şahin ile bağlantı kurarak detayları hakkında bilgi aldı. Enstitü dergesinin bu ay yayınlanan sayısında da bazilika 2014 yılında, 'Dünyadaki En Önemli 10 Arkeolojik Keşif' arasına alındı.

Batık bazilikanın evrensel bir değer olarak turizme kazandırılmasını hedefleyen Büyükşehir Belediyesi, Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şahin koordinatörlüğünde çalışmalara başladı. Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Bölümü'ndeki sualtı arkeologları göl içindeki bazilikanın Aziz Neophytos Kilisesi mi yoksa İznik Konsili'nin toplandığı Konstantin Sarayı'nın bir parçası mı olduğunun belirlenmesi için dalış yaptı. Prof. Dr. Mustafa Şahin'in yönettiği çalışmada balık adam kıyafetlerini giyen arkeologlar, İznik Gölü'ne dalarak bazilika çevresinde ilk tespit çalışmalarını gerçekleştirdi.

Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe de İznik Belediye Başkanı Osman Sargın ile birlikte bazilika çevresinde yapılan dalışları yerinde inceledi. Bursa'dan da önce başkent olan İznik'in Hıristiyan dünyası açısından da büyük önem taşıdığını, ilk konsülün toplandığı ve İncil'in 4'e indiği İznik'e büyük önem verdiklerini ifade eden Başkan Altepe, "Göl içinde yapılacak çevre düzenlemeleri ile burayı sualtı müzesi olarak Bursa'ya kazandırmayı hedefliyoruz. Dünyanın ilgisini bu bölgeye çekecek özel bir proje hazırlamak istiyoruz" dedi.

Bu kapsamda göl kıyısında imalatlar gerçekleştirdiklerini, bazilika için platformlar ve dalgıçlar için ofisler kurduklarını belirten Başkan Altepe, "Yapılan düzenlemelerle tespit faaliyetlerimiz de başlamış oldu. Artık bundan sonra yer altı bulgular birer birer alınarak, su yüzeyine çıkartılacak. Burada tek tek incelenen tortular tekrar denize bırakılmış olacak" diye konuştu. Şu anda 10 kişilik bir ekibin iş başında olduğunu, ilk ekibin göle dalarak tarihi bazilikadan kiremit ve çevresindeki hazireden kemik parçalarını su yüzeyine çıkardığını söyleyen Başkan Altepe, "Projenin büyüklüğünü ve özelliğini en etkin şekliyle ortaya çıkarmakta kararlıyız. Her küçük bir bulgu, bize birçok şey hakkında ipucu verecek. Arkeoloji ilginç bir dal. Küçük bir parçadan çok önemli sonuçlar ortaya koyabiliyorsunuz. Alınan bulgularla birlikte bazilikanın kesin olarak ne olduğu konusunda her şey açıklığa kavuşmuş olacak" diye konuştu.

Su altı arkeoloji çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte İznik Gölü'ne bir su altı müzesi kurmayı planladıklarını açıklayan Başkan Altepe, tarihi bazilikanın Hristiyan aleminin en önemli ziyaret duraklarından biri olacağını kaydetti. Başkan Altepe, "Bu konuda, herhangi bir masraftan kaçınmıyoruz ve üzerimize düşeni yapıyoruz. Bugün de su altı arkeoloji çalışmaları için start verdik. Kazılar Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü ve İznik Belediyesi'nin desteğiyle Büyükşehir Belediyesi tarafından sürdürülüyor" dedi.

İznik Belediye Başkanı Osman Sargın ise, tarihi bazilikanın ortaya çıkartılmasıyla birlikte ilçenin inanç turizmi açısından öne çıkacağını vurguladı. Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Mustafa Şahin de tamamı kendi öğrencilerinden oluşan 10 sualtı arkeoloğunun dalış yaparak göl altında tespitlerde bulunacağını vurguladı.