Demokratikleşme Paketi

SITKI YILDIZ - NECAT HASAR - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan "Demokratikleşme Paketi", kentteki sivil toplum örgütleri, iş adamları ve kanaat önderlerince olumlu karşılandı.

Başbakan Erdoğan'ın açıkladığı "Demokratikleşme Paketi", tüm Türkiye'de olduğu gibi Doğu Anadolu Bölgesi'nde de ilgiyle takip edildi.

Özellikle uzun yıllar terör sorunu nedeniyle ekonomik, sosyal ve siyasal alanlarda geri kalan bölgede, demokratikleşme paketini genel itibarıyla olumlu bir gelişme olarak değerlendiren sivil toplum örgütü temsilcileri, kanaat önderleri ve iş adamları, AA muhabirlerine açıklamalarda bulundu.

Van Aktif Sanayici ve İş Adamları Derneği (VASİAD) Başkanı Ali Çiçeksay, paketin, bugüne kadar dile getirilmemiş ve henüz yasal düzenlemeye ulaşmamış bazı konuları gündeme getirdiğini anımsatarak, paketin tamamına bakıldığında ülke için hayırlı olacağı kanaati taşıdığını söyledi.

Paketin, çözüm sürecine de büyük katkı sunacağına inandığını anlatan Çiçeksay, "Kamuoyunda uzun süredir çözüm süreci olarak dile getirilen 'demokratikleşme ya da helalleşme' sürecinin belli bir kalıba sokulmasından yana değilim. Türkiye çok büyük bir ülke. Dolayısıyla bu büyüklüğünün bir gereği olarak birçok konuda adım atma zorunluluğu vardır. Sayın Başbakan'ımızın bugün açıkladığı birçok başlık da bu zorunluluğun bir neticesi" dedi.

Çiçeksay, demokratikleşme paketini, Türkiye'nin büyümesi ve ilerlemesinin bir gereği olarak gördüğüne değinerek, şöyle konuştu:

"Demokratikleşme dediğimiz şey, sadece kanuni düzenlemelerle elde edilecek bir unsur değil. Zihinlerin buna hazır olması ve demokratikleşmesi gerekiyor. Bölge çok büyük acılar yaşadı. Bölge halkının, bu fırsatı birtakım çıkar gruplarına veya bu süreçten kendi menfaatleri yönünde bazı kazınımlar devşirmeye çalışan gruplara, zihinlere feda etmemesi gerekiyor. Bu anlamda halkımızın sağduyulu olması gerekiyor. Çünkü bu adım adım olan bir süreçtir. Demokratikleşme dediğiniz şey bugünden yarına olabilecek bir şey değildir. Burada toplumsal kucaklaşmayı, birbirimizi doğru anlamayı öncelememiz gerekiyor. Bu anlamda bütün siyasi partilerimize de çok büyük iş düşüyor. Bu meselenin siyasete de feda edilmemesi gerekiyor. Herkes el birliğiyle buna kucak açarsa biz bir yerlere gidebiliriz. Farklı fikirlerimizi öne sürerken toplum yararını, mutluluğunu ilk sıraya koyarsak eğer o zaman daha rahat bir süreç yaşarız diye düşünüyorum."

Demokratikleşmenin ana unsuru olan taleplerin, yasal zeminde dile getirilmesi ve şiddetten uzak durulması gerektiğini bildiren Çiçeksay, demokratikleşme paketi ile birtakım dayatmaların önüne geçilerek ortadan kaldırıldığını dile getirdi.

-"Türkiye, dünya ülkelerini imrendiriyor"

Kentin kanaat önderlerinden iş adamı Levent Bayram da Başbakan Erdoğan'ın açıkladığı demokratikleşme paketinde insanların yaşam hakkı ve özgürlüklerinin ön planda tutulduğuna dikkati çekerek buna yönelik hizmetlerin 11 yıldan bu yana devam ettiğini söyledi.

Partilere hazine yardımıyla ilgili maddeyi yerinde bir karar olarak değerlendiren Bayram, "Türkiye, her geçen gün demokratikleşmeyle alakalı reformlar gerçekleştiriyor. 11 yıl öncesini düşündüğümüz zaman Türkiye bugün itibarıyla çok daha yaşanır bir ülke haline geldi ve bu dünya ülkelerini imrendiriyor. Başbakan, kendi ülkesindeki her vatandaşın sorununa cevap bulma konusunda önemli bir mesai harcıyor. Özellikle BDP, ana dilde propaganda yapamayışını önünde bir engel olarak görüyordu. Yapılan düzenleme ile 'kendi anadilimle siyasi propaganda yapamıyorum' olayı ortadan kaldırılmış oldu" diye konuştu.

Pakette açıklanan her bir maddenin gerek ülke gerekse bölge için büyük anlam taşıdığını belirten Bayram, şunları kaydetti:

"Kamuda başörtüsü serbestisi ve köy isimlerinin iadesi bizim açımızdan son derece önemli adımlar. Bölge halkına köyleri eski isimleriyle sorduğunuzda yanıt alabiliyordunuz. Ama yeni isimlerle insanların kendi köylerini tanımadıklarına tanık oluyorduk. İsimle ilgili engelin de çok basit bir sıkıntı olduğu kanısındaydım. Bununla ilgili düzenlemenin bölgede çok güzel karşılanacağına inanıyorum. Her geçen gün ülke daha yaşanılır bir hale getiriliyor. Biz ülkenin karanlık dönemlerinden bu günlere taşındığına şahit olduk. Turgut Özal vefat ettiği zaman 'ülke yetim kaldı' diyorduk. Başbakan, Turgut Özal'ın yarım bıraktığı hizmetleri gerçekleştiren bir misyon üstlenmiş. Yapılanlar bu bölge insanı tarafından güzel bir şekilde izlenmekte. Bizim ülkemizde kardeş kanının bugün akmaması, barışın gelmesi, insanların birbirlerine kardeş gözüyle bakması, Başbakan'ımızın varlığı ve çabalarıyla oldu."

-"Demokratikleşme bir günde olmaz"

Van Baro Başkanı Murat Timur ise paketin ardından gelecek düzenlemeleri olumlu bulduğunu ancak genel anlamda içeriğinin beklentilerinin altında kaldığını söyledi.

Özellikle anadilde eğitim konusunun özel okullara havale edilmesinin beklentileri karşılamadığını savunan Timur, anadil eğitiminin devlet okullarında verilmesi gerektiğini ifade etti.

Siyasi partilere destek ve dar bölge seçim sistemi konularını olumlu bulduğunu açıklayan Timur, şöyle dedi:

"Siyasal menfaatlerle değil de gerçekten üniversitelerin üzerinde tartıştığı dar bölge seçim sistemiyle ilgili düzenleme yapılırsa bu demokrasi açısından son derece önemli olur. Demokratik değerlere göre, çoğunluğun görüşünün alınarak düzenlenmesi durumunda olumlu gözüküyor. Ayrıca köylerin eski isimlerinin geri verilmesi de olumlu gelişmelerden biri. Paket, genel anlamda önemsiz görülmemeli. Türkiye'nin demokratikleşmesi bir günde olabilecek bir şey değil. Çatışma ortamının bitmesiyle her kesimde bir normalleşme beklentisi var."

-"Değişimin önündeki duvarlar yıkılmaya başladı"

Van Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı (VATSO) Necdet Takva da Başbakan Erdoğan'ın açıklamasında vurguladığı, "Bu paket ilk değil, son da olmayacak" sözünün kendileri açısından büyük önem taşıdığına işaret ederek, beklentilere karşılık gelmeyen konuların gelecek dönemde yasal mevzuat çerçevesinde ve yeni anayasa değişiklikleriyle yeniden tartışmaya açılması konusundaki beklentilerinin devam ettiğini söyledi.

Takva, bundan sonraki süreçte siyasi vurguların yanı sıra ekonomik açılımların da ele alınacağına ilişkin beklenti içinde olduklarını bildirerek, şunları ifade etti:

"Paketin ana başlıkları değerlendirildiğinde, değişimin önündeki duvarların yıkılmaya başladığı görülüyor. Türkiye'nin kendini yeniden yapılandırmasını, bölgede model olma çabası açısından önemli buluyoruz. Azınlıkların, artık Anadolu coğrafyasında çok daha rahat kendilerini ifade ediyor olmaları, özelikle azınlıklara bağlı ve onların haklarını yakinen izleyen diasporadaki sermayenin ülkeye gelmesi açısından önem arz ediyor. Yine siyasi partilerin maddi olarak desteklenmesi ve bu konudaki barajın düşürülmüş olması keza demokratikleşme ve çok partili sistemin sürdürülebilmesi açısından önemli. Kürt nüfusunun yoğunluklu yaşadığı bir çoğrafyada siyasi partilerin farklı dil ve lehçelerde propaganda yapmalarının önündeki engellerin kaldırılması ciddi bir rahatlama ve huzur ortamına katkı sağlayacaktır. Özel okullarda farklı dil ve lehçelerde eğitim imkanının sağlanması da anadilde eğitim konusundaki beklentiye karşılık gelmektedir."

Eski yerleşim yerlerinin isimlerinin yeniden kulllanılabilmesinin de yasakların ortadan kaldırılmasına hizmet edecek bir gelişme olduğunun altını çizen Takva, konuşmasını şöyle tamamladı:

"En önemli konulardan biri, kişisel verilerin yasal güvence altına alınması. Özelikle ticaret erbabının kişisel verilerinin anayasal yada yasal güvence altına alınması ve bununların korunmaya alınmış olması sevindiricidir. Bununla beraber daha farklı detaylar var. Daha spesifik durumlar var. Bir üniversitenin isminin değiştirlmesi ve Romanlara verilen haklar, öğrenci andının kaldırılması ve başörtüsü yasaklarının kaldırıması gibi konuları önemli buluyoruz. Cumhuriyet tarihinin ilk kapsamlı paketinin Başbakan tarafından açıklanması ve bunun başbakanlık güvencesinde sürdürlebilir olacağına ilişkin beyanların olması bizi heyecanlandırdı." - Van